2015-07-30 rfa
លោក សុន ឆ័យ តំណាងរាស្ត្របក្សសង្គ្រោះជាតិ ផ្ដល់បទសម្ភាសន៍ដល់អ្នកកាសែត នៅមុខព្រឹទ្ធសភា នៅថ្ងៃទី៣០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៥។
RFA/Morm Moniroth
|
នៅថ្ងៃទី៣០ ខែកក្កដា នេះ តំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងសមាជិកព្រឹទ្ធសភាគណបក្ស សម រង្ស៊ី ស្នើសុំឲ្យក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ ត្រួតពិនិត្យមើលពីធម្មនុញ្ញភាពនៃខ្លឹមសារច្បាប់អង្គការ និងសមាគម ដែលបានបញ្ជូនដល់ដៃស្ថាប័នកំពូលនេះហើយ។ ច្បាប់ស្ដីពីអង្គការ និងសមាគមដែលត្រូវបានរដ្ឋសភា និងព្រឹទ្ធសភា អនុម័តដ៏ចម្រូងចម្រាសកាលពីពេលថ្មីៗនេះ ត្រូវបានមជ្ឈដ្ឋានជាតិ និងអន្តរជាតិចាត់ទុកថា គឺជាច្បាប់ដែលមិនបានបម្រើឲ្យផលប្រយោជន៍សាធារណៈទេ។
ថ្លែងប្រាប់អ្នកកាសែតនៅខាងក្រៅរបងព្រឹទ្ធសភា តំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រឆាំង ដែលបានបញ្ជូនលិខិតស្នើសុំឲ្យក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញពិនិត្យលើធម្មនុញ្ញភាពនៃច្បាប់នេះ អះអាងថា បើទោះជាពុំមានសង្ឃឹមថា ស្ថាប័នកំពូលដែលត្រូវបានគេដឹងជាទូទៅហើយថា ធ្វើការភាគច្រើនការពារផលប្រយោជន៍ឲ្យគណបក្សកាន់អំណាចក៏ដោយចុះ ក៏គណបក្សជំទាស់នៅតែតស៊ូមតិ ដើម្បីឲ្យមានការកែទម្រង់លើខ្លឹមសារដែលមានលក្ខណៈរឹតត្បិតដ៏ចង្អៀតមួយនេះ។
តំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រឆាំង លោក សុន ឆ័យ និងសមាជិកព្រឹទ្ធសភា ២រូបទៀត បង្ខំចិត្តធ្វើសន្និសីទកាសែតនៅខាងមុខរបងចូលវិមានព្រឹទ្ធសភាវិញម្ដង បន្ទាប់ពីត្រូវគេហាមឃាត់មិនអោយជួបជុំផ្ដល់បទសម្ភាសន៍ជាមួយអ្នកសារព័ត៌មានក្នុងបរិវេណខាងក្នុងព្រឹទ្ធសភា។ លោក សុន ឆ័យ ថ្លែងថា ច្បាប់អង្គការ និងសមាគមនេះ ពិតជាមានស្ថានភាពរឹតត្បិតហួសហេតុ៖ «ប្រែប្រួលតិចតួចមែនទែន គ្រាន់តែកែចំនួនសមាជិកដែលត្រូវបង្កើតអង្គការពី ៥ ទៅ ៣។ អត់មាននឹងកែ គឺគ្រាន់តែពាក្យពេចន៍តិចតួច។ ដូច្នេះខ្លឹមសារធំៗដែលមានមានការតវ៉ា មានការព្រួយបារម្ភពំសំណាក់អង្គការអន្តរជាតិ និងប្រជាពលរដ្ឋ ព្រមទាំងអង្គការសង្គមស៊ីវិលក្នុងស្រុក គឺអត់មានឃើញមានការកែប្រែទេ»។
ច្បាប់អង្គការ និងសមាគមដែលស្ថិតក្រោមការរិះគន់ពីមជ្ឈដ្ឋានជាតិ និងអន្តរជាតិដ៏ចម្រូងចម្រាសនេះ ត្រូវបានរដ្ឋសភាអនុម័តកាលពីថ្ងៃទី១៣ ខែកក្កដា ដោយសមាជិកសភារបស់គណបក្សកាន់អំណាចបោះឆ្នោតយល់ព្រម ដោយពុំមានការដេញដោយអ្វីច្រើនឡើយ។ គណបក្សប្រឆាំងយល់ឃើញថា មូលហេតុដែលតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងសមាជិកព្រឹទ្ធសភាគណបក្ស សម រង្ស៊ី មិនចូលរួមអនុម័តច្បាប់នេះ ព្រោះតំណាងរាស្ត្រ និងសមាជិកព្រឹទ្ធសភាមកពីគណបក្សកាន់អំណាច មិនព្រមទទួលយកការពិគ្រោះយោបល់ចាប់តាំងពីក្នុងគណៈកម្មការជំនាញឡើងទៅ។
លិខិតចំនួន ១២ទំព័រ ដែលមានចុះហត្ថលេខារបស់តំណាងរាស្ត្ររបស់គណបក្សជំទាស់ ១៣រូបដែលស្នើសុំឲ្យក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញពិនិត្យលើធម្មនុញ្ញភាពនៃអង្គការ និងសមាគមនេះ ខ្លឹមសារសំខាន់ៗ ដែលត្រូវធ្វើវិសោធនកម្មឡើងវិញ ដូចជាការចុះបញ្ជីអង្គការ សមាគម ការកំណត់អាយុចាប់ពី ១៨ឆ្នាំ ឡើងទៅ របស់ស្ថាបនិក។ ដាក់កម្រិតឲ្យធ្វើសកម្មភាពរបស់អង្គការ សមាគមក្នុងស្រុក ត្រូវធ្វើក្នុងទិសដៅមួយចំនួន និងតម្រូវឲ្យអង្គការសមាគមត្រូវធ្វើរបាយការណ៍ហិរញ្ញវត្ថុប្រចាំឆ្នាំ ព្រមទាំងឯកសារពាក់ព័ន្ធទៅក្រសួងមហាផ្ទៃ ជាដើម។
លោក អំ សំអាត មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់អង្គការលីកាដូ (Licadho) យល់ឃើញថា ការមិនអនុញ្ញាតឲ្យអ្នកកាសែតយកព័ត៌មាននៅខាងក្នុងបរិវេណនៃវិមានព្រឹទ្ធសភា ឆ្លុះបញ្ចាំងកាន់តែច្បាស់ថា ជាការរឹតត្បិតសេរីភាពសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាន។ មួយវិញទៀត បើប្រទេសដែលប្រកាន់របបលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យពិតមែន ច្បាប់មួយដែលអនុម័តរួចហើយមានភាពចម្រូងចម្រាសរបៀបនេះ រដ្ឋសភាគឺគេត្រូវលើកទៅពិនិត្យ និងពិគ្រោះយោបល់ឡើងវិញហើយ៖ «ជាធម្មតាយើងឃើញបណ្ដាប្រទេសគេ កាលណាច្បាប់ដែលចម្រូងចម្រាសដូច្នេះ ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញនេះដើរតួនាទីសំខាន់ណាស់ក្នុងការពិនិត្យ ដោយឯករាជ្យនៃច្បាប់ហ្នឹង»។
លោក សុន ឆ័យ ថ្លែងក្រោយបិទបញ្ចប់សន្និសីទកាសែតថា លិខិតស្នើសុំរបស់ក្រុមតំណាងរាស្ត្រគណបក្សជំទាស់ ត្រូវបានលេខានៃក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញទទួលយករួចហើយ កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី៣០ ខែកក្កដា។
ជាមួយគ្នានេះ សមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្ស (Adhoc) និងអង្គការលីកាដូ ក៏បានចេញលិខិតអំពាវនាវរួមគ្នាមួយ ដោយស្នើឲ្យក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញបដិសេធច្បាប់នេះ ដែលត្រូវបានសមាជិកព្រឹទ្ធសភារបស់គណបក្សគ្រប់គ្រងអំណាច អនុម័តកាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែកក្កដា ជាឯកច្ឆន្ទ៕
No comments:
Post a Comment