Chea Mony, younger brother of slain union leader Chea Vichea, announced that he withdrew all criminal complaints against the killers of his brother in order to ask the court to drop all charges against Sok Sam Oeun and Born Samnang who were believed to be scapegoats.
ដោយ ម៉ម មុនីរតន៍ 2012-12-30 RFA
ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលថា
ការសម្រេចរបស់សាលាឧទ្ធរណ៍កាលពីថ្ងៃទី២៧ ខែធ្នូ ឲ្យលោក ប៊ន សំណាង
និងលោក សុក សំអឿន ជាប់ទោសម្នាក់ ២០ឆ្នាំសាជាថ្មីឡើងវិញនោះ
គឺធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរដល់អនាគតរបស់ពួកគេ។
២២-មករា-២០១០: ការប្រារព្ធខួប៦ឆ្នាំនៃការបាញ់សម្លាប់លោក ជា វិជ្ជា អតីតប្រធានសហជីពសេរីកម្មករ នៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ
ក្រុមសង្គមស៊ីវិល ក៏បានគេរិះគន់ថា ការផ្ដន្ទាទោសនោះ
គឺគ្មានភស្តុតាងត្រឹមត្រូវដើម្បីដាក់បន្ទុក
ក្រៅពីភស្តុតាងដែលមានស្រាប់នោះទេ។
ទាក់ទងបញ្ហានេះ លោក ជា មុនី ដែលជាប្អូនប្រុសបង្កើតលោក ជា វិជ្ជា
អតីតប្រធានសហជីពសេរីកម្មករដ៏ល្បីឈ្មោះ ប្រកាសថា
លោកឈប់ប្ដឹងទាមទាររកយុត្តិធម៌ឲ្យបងប្រុសរបស់លោកតទៅទៀតហើយ។
ការលះបង់ជំហររបស់លោក ជា មុនី នៅពេលនេះ
គឺដើម្បីស្នើសុំឲ្យតុលាការទម្លាក់ចោលការចោទប្រកាន់លើអ្នកទាំង
ពីរឲ្យមានសេរីភាពឡើងវិញ។
ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងមេធាវីការពារក្ដីឲ្យលោក ប៊ន សំណាង
និងលោក សុក សំអឿន និយាយថា
ការសម្រេចដាក់ទោសអ្នកទាំងពីរដោយចៅក្រមជំនុំជម្រះសាលាឧទ្ធរណ៍
កាលពីថ្ងៃទី២៧ ខែធ្នូ
បានផ្តល់នូវភាពអយុត្តិធម៌ដល់ជនជាប់ចោទទាំងពីរ
ខណៈរបាយការណ៍នានាបានរកឃើញថា
ជនជាប់ចោទក្នុងសំណុំរឿងមនុស្សឃាតនេះ គឺជាឃាតកសិប្បនិមិត្ត។
លោក អំ សំអាត
ប្រធានផ្នែកបច្ចេកទេសស៊ើបអង្កេតរបស់អង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្ស
លីកាដូ (Licadho) ឲ្យដឹងថា ការសម្រេចក្ដីរបស់សាលាឧទ្ធរណ៍នេះ
គឺជាការសម្រេចដែលមិនបានផ្អែកលើភស្តុតាងដាក់បន្ទុក
និងធាតុផ្សំក្នុងសំណុំរឿងមួយនេះទេ។
លោក អំ សំអាត គិតថា
ការព្យាយាមច្រាលចោលសំណុំរឿងដោះបន្ទុករបស់លោក ប៊ន សំណាង និងលោក សុក
សំអឿន ពីសំណាក់ចៅក្រមជំនុំជម្រះសាលាឧទ្ធរណ៍នេះ
គឺជាផ្នែកមួយដែលជំរុញឲ្យប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជា
ត្រូវធ្លាក់ចុះរឹតតែខ្លាំង៖ «មានសាក្សីគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់លោក
ប៊ន សំណាង និង សុក សំអឿន ថា អ្នកទាំងពីរនេះមិនមែនជាឃាតកទេ។
នៅពេលដែលកើតហេតុមានសាក្សីបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ថា
អ្នកទាំងពីរស្ថិតនៅទីណាដូច ប៊ន សំណាង គឺនៅអ្នកលឿង ឯលោក សុក
សំអឿន នៅផ្ទះរបស់លោកគេហៅ តាម៉ាប់ ហ្នឹង
គឺក្នុងអំឡុងពេលចូលឆ្នាំគាត់កំពុងតែញ៉ាំអីពេលចូលឆ្នាំនៅ
ផ្ទះហ្នឹង»។
របាយការណ៍របស់អង្គការយុត្តិធម៌ពិភពលោក (World Justice Project=WJP)
ចេញនៅចុងឆ្នាំ២០១២ បានចាត់ថ្នាក់ប្រទេសកម្ពុជា
ក្នុងកម្រិតទាបបំផុតក្នុងចំណោមប្រទេសក្នុងតំបន់អាស៊ី
ស្ដីពីនីតិរដ្ឋ និងបំបាត់អំពើពុករលួយ។
របាយការណ៍នេះក៏បានរកឃើញដែរថា
ប្រទេសកម្ពុជាត្រូវធ្វើកំណែទម្រង់ជាច្រើនថែមទៀតលើប្រព័ន្ធ
យុត្តិធម៌។ ការវាយតម្លៃអំពីតម្លាភាពនេះ
គឺផ្ដោតទៅលើការដឹកនាំរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា
ដើម្បីឆ្ពោះទៅកាន់នីតិរដ្ឋ ក្នុងចំណាត់ថ្នាក់លេខ ៩៤
ក្នុងចំណោមប្រទេស ៩៧ លើពិភពលោក។
លោក ហុង គឹមសួន មេធាវីការពារក្ដីឲ្យលោក សុក សំអឿន
ហៅការសម្រេចក្ដីឲ្យលោក ប៊ន សំណាង និងលោក សុក សំអឿន
ប្រឈមនឹងការជាប់ពន្ធនាគារ
២០ឆ្នាំតាមរយៈការជំនុំជម្រះសាជាថ្មីទៀតនេះរបស់ចៅក្រម
ជំនុំជម្រះ លោក ជួន ស៊ុនឡេង ថាគឺជាការសម្រេចដោយប្រថុយប្រថាន
និងពុំផ្អែកលើភស្តុតាងត្រឹមត្រូវ។
មេធាវីការពារក្ដីក្នុងសំណុំរឿងព្រហ្មទណ្ឌរូបនេះចាត់ទុកថា
ការជម្រះក្ដីសាឡើងវិញនេះ
គឺពុំមានភស្តុតាងដាក់បន្ទុកថ្មីណាមួយដែលត្រូវបានគេរកឃើញក្រៅ
ពីរបាយការណ៍ដាក់បន្ទុកចាស់ដែលមានស្រាប់នោះទេ៖
«ភស្តុតាងដែលរកបានមកវិញនេះ
គឺប្រហាក់ប្រហែលគ្នាតាំងពីការស៊ើបអង្កេតលើកទីមួយ ដំបូង
ដូចតែគ្នាហ្នឹង។ បានន័យថា វាខុសគ្នាបន្តិចបន្តួច
ដែលយើងចាត់ទុកថា វាប្រហាក់ប្រហែលគ្នា មិនមានអ្វីប្លែកទេ
ហើយបើសិនជាពាក្យថា ប្លែកវិញ
ផលប្រយោជន៍វិញគឺម្ចាស់ផ្ទះសំណាក់ដែលកាលនៅកសាងសំណុំរឿងដំបូង
ហ្នឹង ថែមទាំងមានប្រសាសន៍ថា មិនមែនដែលថ្ងៃបាញ់លោក ជា វិជ្ជា
ហ្នឹងផងដែលចោទ ប៊ន សំណាង ហ្នឹង។ អ៊ីចឹងគ្រាន់តែថា
បើយើងយកភស្តុតាងថ្មីវាកាន់តែអត់មានភស្តុតាងដាក់បន្ទុកទៅលើ
លោក ប៊ន សំណាង ទៅទៀត»។
ក៏ប៉ុន្តែលោក ទិត សុទ្ធា អ្នកអ្នកនាំពាក្យអង្គភាពព័ត៌មាន
និងប្រតិកម្មរហ័សនៃទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីបញ្ជាក់ថា
នេះជារបៀបនៃការរិះគន់របស់មន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិល
និងបក្សប្រឆាំង៖ «យើងមានការសោកស្ដាយដែលរាល់បញ្ហាទាំងអស់នៃ
នីតិវិធីរបស់តុលាការដែលក្រុមអ្នកប្រឆាំងតែងតែភ្ជាប់បញ្ហាដោយមិន
មានភស្តុតាងត្រឹមត្រូវ
ហើយគួរគប្បីយើងគួរគោរពរាល់ការសម្រេចណាមួយរបស់តុលាការ
ជាជាងយើងលាបពណ៌
ពីព្រោះស្ថាប័នហ្នឹងវាដាច់ដោយឡែកពីគ្នារវាងនីតិប្បញ្ញត្តិ
ប្រតិបត្តិ និង តុលាការ»។
សំណុំរឿងព្រហ្មទណ្ឌមួយនេះត្រូវបានតុលាការកំពូលច្រានចោលម្ដង
រួចមកហើយ កាលពីខែមេសា ឆ្នាំ២០០៧។
ការបដិសេធរបស់តុលាការកំពូលនៅគ្រានោះ ដោយរកឃើញថា
ការជម្រះក្ដីរបស់សាលាឧទ្ធរណ៍គឺពុំមានហេតុផលច្បាស់លាស់ដើម្បីដាក់
បន្ទុកទៅលើលោក ប៊ន សំណាង និងលោក សុក សំអឿន នោះទេ។
នៅក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចលើកទី៨
របស់អ្នករាយការណ៍ពិសេសអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកផ្នែកសិទ្ធិ
មនុស្សប្រចាំកម្ពុជា លោក សុរិយា ស៊ូប៊ែឌី (Surya Subedi) និយាយថា
កម្ពុជានៅមានបញ្ហាជាច្រើនដែលធ្វើកំណែទម្រង់ដូចជាសេរីភាព
បញ្ចេញមតិនៅមានកម្រិត បញ្ហារំលោភសិទ្ធិមនុស្ស
បញ្ហានិទ្ទណ្ឌភាពលើប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌
និងវិវាទដីធ្លីនៅមិនទាន់មានដំណោះស្រាយដែលអាចទទួលបាននៅឡើយ។
លោកបន្តថា៖ «ភ្ជាប់គោលការណ៍សន្ទនាក្នុងន័យស្ថាបនាក្នុងការ
បំពេញអាណត្តិរបស់ខ្ញុំ ហើយនិងបន្តធ្វើដូចនេះតទៅទៀត។
គោលដៅរបស់ខ្ញុំ
គឺសម្រាប់ផ្ដល់ប្រឹក្សាយោបល់សម្រាប់អនាគតប្រទេសកម្ពុជា
ដែលមានសុខសន្តិភាព ប្រជាធិបតេយ្យ ស្ថិរភាព និងនិរន្តរភាព
ហើយអនុសាសន៍របស់ខ្ញុំធ្វើឡើងដើម្បីផ្ដល់ជូនជាដំណោះស្រាយចំពោះ
ការប្រឈមមួយចំនួន ផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សរបស់ប្រទេសកម្ពុជា»។
អង្គការសង្គមស៊ីវិលដែលធ្វើការពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស
មួយចំនួន រួមមានសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក
មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា និងអង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ
ជាដើម រកឃើញថា អំពើនិទ្ទណ្ឌភាព ឬ
ភាពគ្មានទោសពៃរ៍សម្រាប់អ្នកប្រព្រឹត្តបទល្មើសដែលជាមន្ត្រីមាន
អំណាចក្នុងជួររដ្ឋាភិបាល
កំពុងកើតឡើងយ៉ាងពេញបន្ទុកនៅក្នុងសង្គមកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន។
អង្គការទាំងនេះបញ្ជាក់ថា អ្នកបាញ់លោក ឈុត វុទ្ធី
សកម្មជនការពារបរិស្ថានដ៏ល្បីឈ្មោះនៅខេត្តកោះកុង អ្នកស្រី ពិសិដ្ឋ
ពិលីកា តារាភាពយន្ត ត្រូវឃាតកបាញ់សម្លាប់នៅក្រុងភ្នំពេញ
ព្រះតេជព្រះគុណ សំ ប៊ុនធឿន លោក រស់ សុវណ្ណរ៉េត
ប្រធានសហជីពត្រូវគេបាញ់សម្លាប់កាលពីឆ្នាំ២០០៤។ លោក ស៊ី វុទ្ធី
ប្រធានសហជីពប្រចាំរោងចក្រសានតិច
ត្រូវឃាតកបាញ់សម្លាប់កាលពីខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០០៧ លោក ជា វិជ្ជា
ប្រធានសហជីពសេរីកម្មករ
ត្រូវឃាតកមិនស្គាល់មុខបាញ់សម្លាប់កាលពីឆ្នាំ២០០៤
នៅក្បែរតូបលក់កាសែតមុខវត្តលង្កា។
ចំណែកជនដៃដល់ក្នុងសំណុំរឿងនេះនៅមិនទាន់អាចយកមកផ្ដន្ទាទោសតាម
ផ្លូវច្បាប់បាននៅឡើយនោះទេ
បើទោះជាពេលវេលានៃការស៊ើបអង្កេតបានអូសបន្លាយអស់ជាច្រើនឆ្នាំ
យ៉ាងក្ដី។
លោក ជា មុនី ប្អូនប្រុសបង្កើតរបស់លោក ជា វិជ្ជា គិតថា
ប្រព័ន្ធតុលាការនៅកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន
មិនអាចស្វែងរកយុត្តិធម៌ពិតសម្រាប់ជនរងគ្រោះបានទេ។ លោក ជា មុនី
បញ្ជាក់ថា
លោកបញ្ឈប់ការប្ដឹងផ្ដល់ណាមួយទៀតហើយក្នុងការស្វែងរកយុត្តិធម៌
ឲ្យបងប្រុសរបស់លោកនោះ និងស្នើសុំឲ្យតុលាការលើកលែងបទចោទ
និងដោះលែងលោក ប៊ន សំណាង និងលោក សុក សំអឿន ឲ្យមានសេរីភាពឡើងវិញ។
លោក ជា មុនី បញ្ជាក់ដូច្នេះ៖ «សម្រាប់ខ្ញុំជាដើមបណ្ដឹង ខ្ញុំថា
ខ្ញុំដក មិនបាច់បន្តរកឃាតកទៀតទេ គឺបញ្ចប់ទៅ ហើយដោះលែង សុក
សំអឿន និង ប៊ន សំណាង ហ្នឹង ឲ្យគាត់មានសេរីភាព
ឲ្យគាត់ទៅរកទទួលទានអាហារជាមួយក្រុមគ្រួសារគាត់ទៅ
កុំឲ្យគាត់វេទនាពេក
ហើយខ្ញុំក៏អត់ចង់ឃើញយុត្តិធម៌សម្រាប់ខ្ញុំទៅលើគំនរជន
ស្លូតត្រង់អ៊ីចឹងដែរ»៕
No comments:
Post a Comment