ការប្រជែងអំណាចរបស់មហាអំណាច អាមេរិក-ចិន នៅកម្ពុជា
Thu, 18 February 2016 ppp
![]() |
មេដឹកនាំសហរដ្ឋអាមេរិកលោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា និងមេដឹកនាំចិនលោក ស៊ី ជីនភីង ក្នុងពេលជួបលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា ហ៊ុន សែន ថ្មីៗកន្លងមកនេះ។ រូបថត AFP |
ជាយូរយារណាស់មកហើយការប្រកួតប្រជែងអំណាចរវាងបណ្តាប្រទេសមហាអំណាចត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជារឿងធម្មតានេះដោយសារតែភាពលោភលន់ និងអាត្មានិយមរបស់ក្រុមមេដឹកនាំនៃប្រទេសមហាអំណាចក្នុងការថែរក្សាផលប្រយោជន៍ជាតិរបស់ខ្លួន។
យើងសង្កេតឃើញថាប៉ុន្មានទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះទ្វីបអាស៊ីត្រូវបានគេមើលឃើញថាជាតំបន់មួយពោរពេញទៅដោយសក្តានុពលផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចព្រមទាំងមានទីតាំងយុទ្ធសាស្ត្រយោធាមួយចំនួនដែលមហាអំណាចធំៗចង់បាន។
សព្វថ្ងៃនេះយើងបានឃើញហើយថាការប្រកួតប្រជែងអំណាចរវាងអាមេរិក និងចិននៅតំបន់អាស៊ីមានសភាពខ្លាំងក្លាជាពិសេសនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ដែលប្រទេសមហាអំណាចនីមួយៗព្យាយាមបង្កើនឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួនទៅកាន់បណ្តាប្រទេសនៅក្នុងតំបន់។
ជាក់ស្តែងនៅកម្ពុជាត្រូវបានគេមើលឃើញថាបានក្លាយទៅជាចំណុចនៃការប្រទាញប្រទង់រវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងចិនប៉ុន្តែកម្រិតនៃការប្រទាញប្រទង់នេះគឺមិនទាន់នៅក្នុងស្ថានការណ៍ដែលកម្ពុជាត្រូវជ្រើសរើសមួយនៅក្នុងចំណោមប្រទេសទាំងពីរទេ។
នៅក្នុងក្រសែភ្នែករបស់ចិនកម្ពុជាមានតម្លៃជាយុទ្ធសាស្ត្រនេះក៏ដោយសារតែកម្ពុជានៅចន្លោះប្រទេសថៃ និងវៀតណាមដែលប្រទេសទាំងពីរនេះត្រូវបានគេមើលឃើញថាមាននិន្នាការលម្អៀងទៅរកអាមេរិក។ ម្យ៉ាងទៀតចំពោះឥទ្ធិពលរបស់អាមេរិកទៅកាន់ប្រទេសទាំងពីរនេះត្រូវបានគេវាយតម្លៃថាជាការរាំងស្ទះដំណើរការពង្រីកឥទ្ធិពលរបស់ចិននៅក្នុងតំបន់។
ការជ្រើសរើសយកថៃ និងវៀតណាមដោយមិនជ្រើសរើសយកកម្ពុជាអាចនិយាយបានថាជាការទុកលទ្ធភាពដល់ចិនក្នុងការអនុវត្តផែនការពង្រីកអំណាចរបស់ខ្លួននៅក្នុងតំបន់។ ចំពោះអាមេរិកវិញដែលពីមុនមិនសូវជាយកចិត្តទុកកម្ពុជាហើយតែងតែយកបញ្ហាគោរពសិទ្ធិមនុស្សជាធំនៅក្នុងប្រាស្រ័យទាក់ទងជាមួយកម្ពុជានោះឥឡូវត្រូវបានគេមើលឃើញថាបានព្យាយាមខិតជិតកម្ពុជាតាមរយៈការយកប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចរវាងប្រទេសទាំងពីរជាអាទិភាពចម្បងដោយការគោរពសិទ្ធិមនុស្សត្រូវបានទុកមួយឡែក ។
ការលើកឡើងនេះស្របនឹងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសអាមេរិកមកកាន់កម្ពុជាកាលពីថ្មីៗនេះដែលលោកបានលើកឡើងថាលោកមកកម្ពុជាគឺដើម្បីបង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងប្រទេសទាំងពីរ។
មួយវិញទៀតការត្រឡប់មករកកម្ពុជាពេលនេះក៏ដោយសារតែចិនបានបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ទៅកាន់អាមេរិកពីដំណើរការកសាងឥទ្ធិពលក៏ដូចជាអំណាចខ្លួននៅក្នុងតំបន់ជាពិសេសនៅកម្ពុជា។ ដូច្នេះនៅកម្ពុជាមានរូបភាពពីរដែលគូរដោយអាមេរិក និងចិន។
អាមេរិកចង់បកក្រោយដើម្បីទប់ចិនហើយចិនចង់កសាងអំណាចរបស់ខ្លួននៅកម្ពុជាដើម្បីទប់ទល់នឹងការពង្រីកអំណាចរបស់អាមេរិកនៅប្រទេសជិតខាងកម្ពុជា។
ការកសាងអំណាចរឹង (Hard Power) និងអំណាចទន់ (Soft Power) ត្រូវបានគេមើលឃើញថាជាវិធីដែលប្រទេសមហាអំណាចទាំងពីរប្រើប្រាស់ដើម្បីកសាងអំណាចរបស់ខ្លួននៅកម្ពុជា។ ការកសាងអំណាចរឹងមានន័យថាការកសាងអំណាចតាមរយៈការពង្រឹងផ្នែកយោធា និងសេដ្ឋកិច្ច។
ដោយឡែកឯការកសាងអំណាចទន់វិញមានន័យថាការកសាងអំណាចតាមរយៈការផ្តល់ឲ្យប្រជាជន ឬប្រទេសមួយទៀតបានឃើញនូវលក្ខណពិសេសនៃតម្លៃវប្បធម៌ជីវិតរស់នៅ និងសិល្បៈរបស់ខ្លួន។ល។ នាប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះចិនបានព្យាយាមកសាងអំណាចរឹងរបស់ខ្លួននៅកម្ពុជាតាមរយៈការផ្តល់ជាជំនួយយោធា និងការផ្តល់នូវកញ្ចប់ជំនួយឥតសំណងរាប់សិបពាន់លានដុល្លារ។
ចំពោះវិស័យយោធា ចិនបានកសាងអំណាចរបស់ខ្លួនតាមរយៈការហ្វឹកហ្វឺនធនធានមនុស្សដោយផ្តល់នូវអាហារូបករណ៍ជូនចំពោះយោធិនកម្ពុជាទៅសិក្សាផ្នែកយោធានៅប្រទេសចិនការផ្តល់នូវសម្ភារសឹកដូចជាសម្លៀកបំពាក់យោធារាប់សិបម៉ឺនកំប្លេ ការកសាងកន្លែងធ្វើការជូនអង្គភាពយោធាក៏ដូចជាការទទួលលក់នូវឧទ្ធម្ភាគចក្រយោធា។ល។ ចំពោះវិស័យសេដ្ឋកិច្ចវិញចិនបានក្លាយទៅជាប្រទេសធ្វើការវិនិយោគទុនច្រើនជាងគេលេខ ១ នៅកម្ពុជាតាមរយៈការដាក់ទុនវិនិយោគលើហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ការកសាងរោងចក្រឧស្សាហកម្ម ការបង្កើនទំហំពាណិជ្ជកម្មជាពិសេសការផ្តល់នូវជំនួយឥតសំណង ឬការខ្ចីប្រាក់ដោយមានអត្រាការប្រាក់ទាប។
តាមរយៈការជួយផ្គត់ផ្គង់ខាងលើនេះចិនបានកសាងអំណាចរឹងរបស់ខ្លួនដោយជោគជ័យនៅកម្ពុជាហើយក៏បានកសាងទំនុកចិត្តរវាងរដ្ឋាភិបាលទាំងពីរផងដែរ។ ចំពោះអាមេរិកវិញទោះបីជាមិនមានជំនួយសន្ធឹកសន្ធាប់ដូចចិនប៉ុន្តែប្រទេសនេះបានធ្វើការពង្រីកអំណាចរបស់ខ្លួនតាមរូបភាពមួយផ្សេងទៀត ។ យើងសង្កេតឃើញថាប្រជាជនកម្ពុជាមើលទៅអាមេរិកថាជាកន្លែងមួយដែលផ្តល់នូវក្តីសង្ឃឹមក៏ដូចជាជីវិតថ្មីសម្រាប់ខ្លួន។
ដោយសារការយល់ឃើញបែបនេះហើយទើបយើងឃើញថាជារៀងរាល់ឆ្នាំមានពលរដ្ឋកម្ពុជារាប់សិបពាន់នាក់ស្នើសុំទិដ្ឋាការទៅរស់នៅអាមេរិក ។ បើយើងឲ្យប្រជាជនកម្ពុជាជ្រើសរើសរវាង ចិន និងអាមេរិកដើម្បីធ្វើអន្តោប្រវេសន៍យើងនឹងឃើញយ៉ាងច្បាស់ប្រហែលជិតពីរភាគបីនៃប្រជាជនកម្ពុជានឹងជ្រើសរើសអាមេរិកជាគោលដៅសម្រាប់ធ្វើអន្តោប្រវេសន៍។
បើប្រៀបធៀបអាយុកាលនៃវប្បធម៌ចិន និងអាមេរិកយើងនឹងឃើញថាអាមេរិកជាប្រទេសមានវប្បធម៌ក្មេងជាងប្រទេសចិនប៉ុន្តែវប្បធម៌របស់អាមេរិករីកសុសសាយស្ទើរតែជុំវិញពិភពលោក។
ការលើកកម្ពស់សិទ្ធិមនុស្ស ការផ្តល់សេរីភាពដល់ប្រជាជនរបស់ខ្លួននៅក្នុងការបញ្ចេញមតិគឺជាអ្វីដែលអាមេរិកបានព្យាយាមបង្ហាញដល់ពិភពលោកទាំងមូលជាពិសេសប្រជាជនកម្ពុជាឲ្យឃើញពីតម្លៃដ៏ពិសេសនៃប្រទេសដ៏ក្មេងមួយនេះហើយវាជាដែកឆក់ដែលឆក់ប្រជាជនកម្ពុជាឲ្យមើលអាមេរិកនៅក្នុងផ្លូវវិជ្ជមានជាទីកន្លែងដែលខ្លួនអាចនឹងមានជីវភាពរស់នៅដ៏សមរម្យ។ តន្ត្រី និងភាពយន្តរបស់អាមេរិកត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយយ៉ាងទូលំទូលាយនៅកម្ពុជាហើយរាល់ពេលមានតារាចម្រៀងល្បីៗ ឬភាពយន្តល្បីៗរបស់អាមេរិកយើងឃើញថាមានការចូលរួមទិញសំបុត្រយ៉ាងឆាប់រហ័សពីសំណាក់ប្រជាជនកម្ពុជា។
ដោយសារតែវិស័យអប់រំរបស់អាមេរិកល្អ និងមានលក្ខណពិសេសជាងប្រទេសដទៃទៀតទើបអាណាព្យាបាលកម្ពុជាដែលមានធនធានពួកគាត់បានបញ្ជូនកូនប្រុសស្រីទៅកាន់អាមេរិកដើម្បីសិក្សាក្រេបជញ្ជក់ចំណេះដឹងនៅទីនោះដោយពួកគាត់គិតថាវិស័យអប់រំក៏ដូចជាបែបបទរស់នៅអាមេរិកនឹងធ្វើឲ្យកូនប្រុសស្រីរបស់គាត់ទទួលនូវចំណេះដឹងល្អៗ និងបទពិសោធថ្មីនៅប្រទេសលោកសេរីមួយនេះ។ អ្វីដែលពិសេសជាងនេះទៅទៀតប្រជាជនកម្ពុជាចូលចិត្តដុល្លារអាមេរិកជាងរូបិយប័ណ្ណយន់របស់ចិន។ ចំពោះអាមេរិកពួកគេបានឈ្នះចិននៅក្នុងសមរភូមិនៃអំណាចទន់។
មកដល់ត្រឹមនេះយើងអាចឃើញថារវាងអាមេរិក និងចិនបានជ្រើសរើសយកវិធីខុសគ្នាក្នុងការប្រណាំងប្រជែងអំណាចនៅកម្ពុជាដោយម្នាក់ពង្រីកអំណាចជាមួយរដ្ឋាភិបាល និងម្នាក់ទៀតពង្រីកអំណាចជាមួយប្រជាជន។ ចំពោះខ្លួនខ្ញុំផ្ទាល់ការពង្រីកឥទ្ធិពលជាមួយប្រជាជនគឺមានប្រសិទ្ធភាពជាងដោយសារតែប្រជាជនជាម្ចាស់ឆ្នោតហើយនៅពេលពួកគេមានទស្សនៈមួយយល់ថាអាមេរិកជាប្រទេសដែលផ្តល់ក្តីសង្ឃឹមដល់ពួកគាត់ និងកម្ពុជានោះពួកគាត់អាចនឹងទាមទាររដ្ឋាភិបាលដែលជាតំណាងស្របច្បាប់របស់ខ្លួនឲ្យខិតជិតទៅរកអាមេរិកកាន់តែខ្លាំងឡើង ឬតាមរយៈការបោះឆ្នោតឲ្យបេក្ខជននៃបក្សនយោបាយណាមួយដែលមាននិន្នាការទៅរកអាមេរិក។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក្តី កម្ពុជា ត្រូវតែតុល្យភាពអំណាចរវាងប្រទេសមហាអំណាចទាំងពីរហើយការធ្វើការជាមួយពួកគេទៀតសោតត្រូវតែដាក់ផលប្រយោជន៍កម្ពុជាជាធំនេះក៏ដោយសារតែមេរៀនប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់កម្ពុជាបានបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ពីមហន្តរាយនៃការប្រណាំងប្រជែងអំណាចរបស់ប្រទេសមហាអំណាចនៅកម្ពុជាកាលពីក្នុងសម័យសង្គ្រាម។ «នៅលើលោកនេះពុំមានអាហារថ្ងៃត្រង់ណាដែលមិនគិតថ្លៃឡើយ»៕
ជូ វិធុរ័ក្សបណ្ឌិត
អ៊ីមែលៈ borndidh@gmail.com
2 comments:
I think Hun Sen will not stand with US at all but the only one reason that Hun sen want from US is Dollars . you all just look at Radio free Asia . It's the one that Hun sen hate the most because the radio is reveal the problem that Hun sen don't want Khmer know about that .
American was a failure policy in these Southeast corner of Asian countries. The Chinese used ton of money and influence to buy this small hermit kingdom and Yuon are already have a strong dominant grip already . Since Sihanouk era to Pol Pot and this offspring of Sihanouk regime under Yuon,they put this country a proxy of them already .China waste no more time and calculative matriculation to this kingdom under their sphere influential grip as well . Did you Know , China don't want to lost their interest in this Kingdom belt to others countries as well ? First this country are in their regional partnership .Second ,their dire protection belt of economic . Third they billion loan that Sihanouk and theirs fallowing subordinates owed them from the war . If they let this Cambodia country get away from their hook to the hand of an American, they will meet with devastation consequential, from economic policies or politic as well as influential protection . They ought to poured billion dollrs more to procured these sustainable policies against American. You can see and don't you ever forget about China moved on Khmer event political manifesto in the 2013 . They the one who declared to recognized the legitimacy of this defeat government in P.Penh, to the opposition party . this was a sure awakening of the communist regime to pushed for more crack down of Khmer democratic . Remember Hun Sen unlawfully,declared victory before the final counted and mass of people still cannot agreed with the declaration . Hun Sen faded away any weeks to see the reaction from their supporters partner and world opinions . The China government is the first country in this world to recognized this unlawful regime who stole the election, and soon the Australian pinhead country,of free world is the second, who gave legitimacy of this dictator regime .Khmer outside and inside the country ought to remember of these two flagrant obstructionist regimes in your mind, who destroyed our winning of democracies .these two narcissistic countries seem to embrace their political ideologies more than an honor of real democracies . American country to had change a lot from reality , normally this country was sustained a Champion of democracy , but so far after the mistake negotiation and wrongly believed they can save face from losing the war by defeating ,then they let the Vietnamese and Chines took over the war thorn in Khmer .The Vietnamese government and their Khmer guerrilla,subordinates vehemently took over responsibility of the situation . Their promises agreement have been snub and the slaughter took turn and score of millions of victims lives have been perish . They abandoned the truth democracy and scared to jump in to save small country ,who willing to sacrifice lives for democracy . This is a coward policies in front of the communist Chinese and Vietnamese, then every thing in this China bellies belt of influence, the American don't have any strong mechanism to deal with . Their policy seem withdrawal from reality and work in the back ground instead of steadfastly lead in front of these communists states .For Khmer politic of to day,we need more self esteem , less dependent,or growing sentiment of awakening in protecting our country,are the most effective way instead of help from them . We Khmer ought to know that,this country is our own country not belong to Chinese , Vietnamese or American and any foreign country .
Post a Comment