A Change of Guard

សូមស្តាប់វិទ្យុសង្គ្រោះជាតិ Please read more Khmer news and listen to CNRP Radio at National Rescue Party. សូមស្តាប់វីទ្យុខ្មែរប៉ុស្តិ៍/Khmer Post Radio.
Follow Khmerization on Facebook/តាមដានខ្មែរូបនីយកម្មតាម Facebook: https://www.facebook.com/khmerization.khmerican

Sunday, 21 February 2016

ការ​ប្រជែង​អំណាច​របស់​មហា​អំណាច ​អាមេរិក-ចិន​ នៅ​កម្ពុជា

ការ​ប្រជែង​អំណាច​របស់​មហា​អំណាច ​អាមេរិក-ចិន​ នៅ​កម្ពុជា
Thu, 18 February 2016 ppp


មេដឹកនាំ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​លោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា និង​មេដឹកនាំ​ចិន​លោក ស៊ី ជីនភីង ក្នុង​ពេល​ជួប​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​កម្ពុជា ហ៊ុន សែន ថ្មីៗ​កន្លង​មក​នេះ។ រូបថត AFP


ជា​យូរយារ​ណាស់​មក​ហើយ​ការ​ប្រកួត​ប្រជែង​អំណាច​រវាង​បណ្តា​ប្រទេស​មហា​អំណាច​ត្រូវ​បាន​គេ​ចាត់​ទុក​ថា​ជា​រឿង​ធម្មតា​នេះ​ដោយសារ​តែ​ភាព​លោភលន់​ និង​អាត្មានិយម​របស់​ក្រុម​មេដឹកនាំ​នៃ​ប្រទេស​មហា​អំណាច​ក្នុង​ការ​ថែរក្សា​ផលប្រយោជន៍​ជាតិ​របស់​ខ្លួន។

យើង​សង្កេត​ឃើញ​ថា​ប៉ុន្មាន​ទសវត្សរ៍​ចុង​ក្រោយ​នេះ​ទ្វីប​អាស៊ី​ត្រូវ​បាន​គេ​មើល​ឃើញ​ថា​ជា​តំបន់​មួយ​ពោរពេញ​​ទៅ​ដោយ​សក្តានុពល​ផ្នែក​សេដ្ឋកិច្ច​ព្រម​ទាំង​មាន​ទីតាំង​យុទ្ធសាស្ត្រ​យោធា​មួយ​ចំនួន​ដែល​មហា​អំណាច​ធំៗ​ចង់​បាន។

សព្វ​ថ្ងៃ​នេះ​យើង​បាន​ឃើញ​ហើយ​ថា​ការ​ប្រកួត​ប្រជែង​អំណាច​​រវាង​អាមេរិក​ និង​ចិន​នៅ​តំបន់​អាស៊ី​មាន​សភាព​ខ្លាំងក្លា​ជាពិសេស​នៅ​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍​ដែល​ប្រទេស​មហា​អំណាច​នីមួយៗ​ព្យាយាម​បង្កើន​ឥទ្ធិពល​របស់​ខ្លួន​ទៅ​កាន់​បណ្តា​ប្រទេស​នៅ​ក្នុង​តំបន់។

ជាក់​ស្តែង​នៅ​កម្ពុជា​ត្រូវ​បាន​គេ​មើល​ឃើញ​ថា​បាន​ក្លាយ​ទៅ​ជា​ចំណុច​នៃ​ការ​ប្រទាញ​ប្រទង់​រវាង​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ និង​ចិន​ប៉ុន្តែ​កម្រិត​នៃ​ការ​ប្រទាញ​ប្រទង់​នេះ​គឺ​មិន​ទាន់​នៅ​ក្នុង​ស្ថានការណ៍​ដែល​កម្ពុជា​ត្រូវ​ជ្រើសរើស​មួយ​នៅក្នុង​ចំណោម​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ​ទេ។

នៅ​ក្នុង​ក្រសែ​ភ្នែក​របស់​ចិន​កម្ពុជា​មាន​តម្លៃ​ជា​យុទ្ធសាស្ត្រ​នេះ​ក៏​ដោយសារ​តែ​កម្ពុជា​នៅ​ចន្លោះ​ប្រទេស​ថៃ​ និង​វៀតណាម​ដែល​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ​នេះ​ត្រូវ​បាន​គេ​មើល​ឃើញ​ថា​មាន​និន្នាការ​លម្អៀង​ទៅ​រក​អាមេរិក។ ម្យ៉ាង​ទៀត​ចំពោះ​ឥទ្ធិពល​របស់​អាមេរិក​ទៅ​កាន់​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ​នេះ​ត្រូវ​បាន​គេ​វាយតម្លៃ​ថា​ជា​ការ​រាំង​ស្ទះ​ដំណើរការ​ពង្រីក​ឥទ្ធិពល​របស់​ចិន​នៅ​ក្នុង​តំបន់។

ការ​ជ្រើសរើស​យក​ថៃ​ និង​វៀតណាម​ដោយ​មិន​ជ្រើសរើស​យក​កម្ពុជា​អាច​និយាយ​បាន​ថា​ជា​ការ​ទុក​លទ្ធភាព​ដល់​ចិន​ក្នុង​ការ​អនុវត្ត​ផែនការ​ពង្រីក​អំណាចរ​បស់​ខ្លួន​នៅ​ក្នុង​តំបន់។ ចំពោះ​អាមេរិក​វិញ​ដែល​ពី​មុន​មិន​សូវ​ជា​យក​ចិត្ត​ទុក​កម្ពុជា​ហើយ​តែងតែ​យក​បញ្ហា​គោរព​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ជា​ធំ​នៅក្នុង​ប្រាស្រ័យ​ទាក់ទង​ជាមួយ​​​កម្ពុជា​នោះ​ឥឡូវ​ត្រូវ​បាន​គេ​មើល​ឃើញ​ថា​បាន​ព្យាយាម​ខិត​ជិត​​កម្ពុជា​តាមរយៈ​ការ​យក​ប្រយោជន៍​សេដ្ឋកិច្ច​រវាង​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ​ជា​អាទិភាព​ចម្បង​ដោយ​ការ​គោរព​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ត្រូវ​បាន​ទុក​មួយ​ឡែក ។

ការ​លើក​ឡើង​នេះ​ស្រប​នឹង​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​របស់​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​ការបរទេស​អាមេរិក​មក​កាន់​កម្ពុជា​កាល​ពី​ថ្មីៗ​នេះ​ដែល​លោក​បាន​​លើក​ឡើង​ថា​លោក​មក​កម្ពុជា​គឺ​ដើម្បី​បង្កើន​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​រវាង​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ។

មួយ​វិញ​ទៀត​ការ​ត្រឡប់​​មក​រក​កម្ពុជា​ពេល​នេះ​ក៏​ដោយសារ​តែ​ចិន​បាន​បង្ហាញ​យ៉ាង​ច្បាស់​ទៅ​កាន់​អាមេរិក​ពី​ដំណើរ​ការ​កសាង​ឥទ្ធិពល​ក៏​ដូចជា​អំណាច​ខ្លួន​នៅ​ក្នុង​តំបន់​ជាពិសេស​​នៅ​​កម្ពុជា។ ដូច្នេះ​នៅ​កម្ពុជា​មាន​រូបភាព​ពីរ​ដែល​គូរ​ដោយ​អាមេរិក​ និង​ចិន។

អាមេរិក​ចង់​បក​ក្រោយ​ដើម្បី​ទប់​ចិន​ហើយ​​ចិន​ចង់​កសាង​អំណាច​របស់​ខ្លួន​នៅ​កម្ពុជា​ដើម្បី​ទប់ទល់​នឹង​ការ​ពង្រីក​អំណាច​របស់​អាមេរិក​នៅ​ប្រទេស​ជិត​ខាង​កម្ពុជា។

ការ​កសាង​អំណាច​រឹង (Hard Power) និង​អំណាច​ទន់ (Soft Power) ត្រូវ​បាន​គេ​មើល​ឃើញ​ថា​ជា​វិធី​ដែល​ប្រទេស​មហា​អំណាច​​ទាំង​ពីរ​ប្រើប្រាស់​ដើម្បី​កសាង​អំណាច​របស់​ខ្លួន​នៅ​កម្ពុជា។ ការ​កសាង​អំណាច​រឹង​មាន​ន័យ​ថា​ការ​កសាង​អំណាច​តាមរយៈ​ការ​ពង្រឹង​ផ្នែក​យោធា​ និង​សេដ្ឋកិច្ច​។​

ដោយ​ឡែក​ឯ​ការ​កសាង​អំណាច​ទន់​វិញ​មាន​ន័យ​ថា​ការ​កសាង​អំណាច​តាមរយៈ​ការ​ផ្តល់​ឲ្យ​ប្រជាជន​ ឬ​ប្រទេស​មួយ​ទៀត​បាន​ឃើញ​នូវ​លក្ខណ​ពិសេស​នៃ​តម្លៃ​វប្បធម៌​ជីវិត​រស់​នៅ និង​សិល្បៈ​របស់​ខ្លួន។ល។ នា​ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​ចុង​ក្រោយ​នេះ​ចិន​បាន​ព្យាយាម​កសាង​អំណាច​រឹង​របស់​ខ្លួន​នៅ​កម្ពុជា​តាម​រយៈ​ការ​ផ្តល់​ជា​ជំនួយ​យោធា និង​ការ​ផ្តល់​នូវ​កញ្ចប់​ជំនួយ​ឥត​សំណង​រាប់​សិប​ពាន់​លាន​ដុល្លារ។

ចំពោះ​វិស័យ​យោធា ចិន​បាន​កសាង​អំណាច​របស់​ខ្លួន​តាមរយៈ​ការ​ហ្វឹកហ្វឺន​ធនធាន​មនុស្ស​ដោយ​ផ្តល់​នូវ​អាហារូបករណ៍​ជូន​ចំពោះ​យោធិន​កម្ពុជា​ទៅ​សិក្សា​ផ្នែក​យោធា​នៅ​ប្រទេស​ចិន​ការ​ផ្តល់​នូវ​សម្ភារ​សឹក​ដូចជា​សម្លៀក​បំពាក់​យោធា​រាប់​សិប​ម៉ឺន​កំប្លេ ការ​កសាង​កន្លែង​ធ្វើការ​ជូន​អង្គភាព​​យោធា​ក៏​ដូចជា​ការ​ទទួល​លក់​នូវ​ឧទ្ធម្ភាគចក្រ​យោធា។ល។ ចំពោះ​វិស័យ​សេដ្ឋ​កិច្ច​វិញ​ចិន​បាន​ក្លាយ​ទៅ​ជា​ប្រទេស​ធ្វើការ​វិនិយោគទុន​ច្រើន​ជាង​គេ​លេខ ១ នៅ​កម្ពុជា​តាមរយៈ​ការ​ដាក់​ទុន​វិនិយោគ​លើ​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ការ​កសាង​រោងចក្រ​ឧស្សាហកម្ម ការ​បង្កើន​ទំហំ​ពាណិជ្ជកម្ម​ជាពិសេស​ការ​ផ្តល់​នូវ​ជំនួយ​ឥត​សំណង ឬ​ការ​ខ្ចី​ប្រាក់​ដោយ​មាន​អត្រា​ការ​ប្រាក់​ទាប។

តាមរយៈ​ការ​ជួយ​ផ្គត់ផ្គង់​ខាង​លើ​នេះ​ចិន​បាន​កសាង​អំណាច​រឹង​របស់​ខ្លួន​ដោយ​ជោគជ័យ​នៅ​កម្ពុជា​ហើយ​ក៏​បាន​កសាង​ទំនុក​ចិត្ត​រវាង​រដ្ឋាភិបាល​ទាំង​ពីរ​ផង​ដែរ។ ចំពោះ​អាមេរិក​វិញ​ទោះបី​ជា​មិន​មាន​ជំនួយ​សន្ធឹក​សន្ធាប់​ដូច​ចិន​ប៉ុន្តែ​ប្រទេស​នេះ​បាន​ធ្វើការ​ពង្រីក​អំណាច​របស់​ខ្លួន​តាម​រូបភាព​មួយ​ផ្សេង​ទៀត ។ យើង​សង្កេត​ឃើញ​ថា​ប្រជាជន​កម្ពុជា​មើល​ទៅ​អាមេរិក​ថា​​ជា​កន្លែង​មួយ​ដែល​ផ្តល់​នូវ​ក្តីសង្ឃឹម​ក៏​ដូចជា​ជីវិត​ថ្មី​សម្រាប់​ខ្លួន។

ដោយសារ​ការ​យល់​ឃើញ​បែប​នេះ​ហើយ​ទើប​យើង​ឃើញ​ថា​​ជា​រៀងរាល់​ឆ្នាំ​មាន​ពលរដ្ឋ​កម្ពុជា​រាប់​សិប​ពាន់​នាក់​ស្នើ​សុំ​ទិដ្ឋាការ​ទៅ​រស់នៅ​អាមេរិក ។ បើ​យើង​ឲ្យ​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ជ្រើស​រើស​រវាង ចិន​ និង​អាមេរិក​ដើម្បី​​ធ្វើ​អន្តោប្រវេសន៍​យើង​នឹង​ឃើញ​យ៉ាង​ច្បាស់​ប្រហែល​ជិត​ពីរ​ភាគ​បី​នៃ​ប្រជាជន​កម្ពុជា​នឹង​ជ្រើសរើស​អាមេរិក​ជា​គោលដៅ​សម្រាប់​ធ្វើ​អន្តោប្រវេសន៍។

បើ​ប្រៀបធៀប​អាយុកាល​នៃ​វប្បធម៌​ចិន​ និង​អាមេរិក​យើង​នឹង​ឃើញ​ថា​អាមេរិក​ជា​ប្រទេស​មាន​វប្បធម៌​ក្មេង​ជាង​ប្រទេស​ចិន​ប៉ុន្តែ​វប្បធម៌​របស់​អាមេរិក​រីក​សុសសាយ​ស្ទើរតែ​ជុំវិញ​ពិភពលោក។

ការ​លើក​កម្ពស់​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ ការ​ផ្តល់​សេរីភាព​ដល់​ប្រជាជន​របស់​ខ្លួន​នៅ​ក្នុង​ការ​បញ្ចេញ​មតិ​គឺជា​អ្វី​ដែល​អាមេរិក​បាន​ព្យាយាម​បង្ហាញ​ដល់​ពិភពលោក​ទាំង​មូល​ជាពិសេស​ប្រជាជន​​កម្ពុជា​ឲ្យ​ឃើញ​ពី​តម្លៃ​ដ៏ពិសេស​នៃ​ប្រទេស​ដ៏​ក្មេង​មួយ​នេះ​ហើយ​វា​ជា​ដែក​ឆក់​ដែល​ឆក់​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ឲ្យ​មើល​អាមេរិក​នៅ​ក្នុង​ផ្លូវ​វិជ្ជមាន​ជា​ទីកន្លែង​ដែល​ខ្លួន​អាច​នឹង​មាន​ជីវភាព​រស់នៅ​ដ៏សមរម្យ។ តន្ត្រី និង​ភាពយន្ត​របស់​អាមេរិក​ត្រូវ​បាន​ផ្សព្វផ្សាយ​យ៉ាង​ទូលំ​ទូលាយ​នៅ​កម្ពុជា​ហើយ​រាល់​ពេល​មាន​តារា​ចម្រៀង​ល្បីៗ ឬ​ភាពយន្ត​ល្បីៗ​របស់​អាមេរិក​យើង​ឃើញ​ថា​មាន​ការ​ចូលរួម​ទិញ​សំបុត្រ​យ៉ាង​ឆាប់​រហ័ស​ពី​សំណាក់​ប្រជាជន​កម្ពុជា។

ដោយសារ​តែ​វិស័យ​អប់រំ​របស់​អាមេរិក​ល្អ​ និង​មាន​លក្ខណ​ពិសេស​ជាង​ប្រទេស​ដទៃ​ទៀត​ទើប​អាណា​ព្យាបាល​កម្ពុជា​ដែល​មាន​ធនធាន​ពួក​គាត់​បាន​បញ្ជូន​កូន​ប្រុស​ស្រី​ទៅ​កាន់​អាមេរិក​ដើម្បី​សិក្សា​ក្រេប​ជញ្ជក់​ចំណេះ​ដឹង​នៅ​ទី​នោះ​ដោយ​ពួកគាត់​គិត​ថា​វិស័យ​អប់រំ​ក៏​ដូចជា​បែបបទ​រស់​នៅ​អាមេរិក​នឹង​ធ្វើ​ឲ្យ​កូន​ប្រុស​ស្រី​របស់​គាត់​ទទួល​នូវ​ចំណេះដឹង​ល្អៗ និង​បទពិសោធ​ថ្មី​នៅ​ប្រទេស​លោក​សេរី​មួយ​នេះ។ អ្វី​ដែល​ពិសេស​​ជាង​នេះ​ទៅ​ទៀត​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ចូលចិត្ត​ដុល្លារ​អាមេរិក​ជាង​រូបិយប័ណ្ណ​​យន់​របស់​ចិន។ ចំពោះ​អាមេរិក​ពួកគេ​បាន​ឈ្នះ​ចិន​នៅក្នុង​សមរភូមិ​នៃ​អំណាច​ទន់។

មក​ដល់​ត្រឹម​នេះ​យើង​អាច​ឃើញ​ថា​រវាង​អាមេរិក​ និង​ចិន​បាន​ជ្រើសរើស​យក​វិធី​ខុស​គ្នា​ក្នុង​ការ​ប្រណាំង​ប្រជែង​អំណាច​នៅ​កម្ពុជា​ដោយ​ម្នាក់​ពង្រីក​អំណាច​ជាមួយ​រដ្ឋាភិបាល​ និង​ម្នាក់​ទៀត​ពង្រីក​អំណាច​ជាមួយ​ប្រជាជន។ ចំពោះ​ខ្លួន​ខ្ញុំ​ផ្ទាល់​ការ​ពង្រីក​ឥទ្ធិពល​ជាមួយ​ប្រជាជន​គឺ​មាន​ប្រសិទ្ធ​ភាព​ជាង​ដោយសារ​តែ​ប្រជាជន​ជា​ម្ចាស់​ឆ្នោត​ហើយ​នៅ​ពេល​ពួកគេ​មាន​ទស្សនៈ​មួយ​យល់​ថា​អាមេរិក​ជា​ប្រទេស​ដែល​ផ្តល់​ក្តីសង្ឃឹម​ដល់​ពួក​គាត់ និង​កម្ពុជា​នោះ​ពួក​គាត់​អាច​នឹង​ទាមទារ​រដ្ឋាភិបាល​​ដែល​ជា​តំណាង​ស្រប​ច្បាប់​របស់​ខ្លួន​ឲ្យ​ខិត​ជិត​ទៅ​រក​អាមេរិក​កាន់តែ​ខ្លាំង​ឡើង ឬ​តាមរយៈ​ការ​បោះឆ្នោត​ឲ្យ​បេក្ខជន​នៃ​បក្ស​នយោបាយ​ណា​មួយ​ដែល​មាន​និន្នាការ​ទៅ​រក​អាមេរិក​។

ទោះបី​ជា​យ៉ាង​ណា​ក្តី​ កម្ពុជា​ ត្រូវ​តែ​តុល្យភាព​អំណាច​រវាង​ប្រទេស​មហា​អំណាច​ទាំង​ពីរ​ហើយ​ការ​ធ្វើ​ការ​ជាមួយ​ពួកគេ​ទៀត​សោត​ត្រូវ​តែ​ដាក់​ផលប្រយោជន៍​កម្ពុជា​ជា​ធំ​នេះ​ក៏​ដោយសារ​តែ​មេរៀន​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​របស់​កម្ពុជា​បាន​បង្ហាញ​យ៉ាង​ច្បាស់​ពី​មហន្តរាយ​នៃ​ការ​ប្រណាំង​ប្រជែង​អំណាច​របស់​ប្រទេស​មហាអំណាច​នៅ​កម្ពុជា​កាល​ពី​ក្នុង​សម័យ​សង្គ្រាម។ «នៅលើ​លោក​នេះ​ពុំ​មាន​អាហារ​ថ្ងៃ​ត្រង់​ណា​ដែល​មិន​គិត​ថ្លៃ​ឡើយ»៕

ជូ វិធុរ័ក្ស​បណ្ឌិត
អ៊ីមែលៈ borndidh@gmail.com

2 comments:

Anonymous said...

I think Hun Sen will not stand with US at all but the only one reason that Hun sen want from US is Dollars . you all just look at Radio free Asia . It's the one that Hun sen hate the most because the radio is reveal the problem that Hun sen don't want Khmer know about that .

Kim Ea said...

American was a failure policy in these Southeast corner of Asian countries. The Chinese used ton of money and influence to buy this small hermit kingdom and Yuon are already have a strong dominant grip already . Since Sihanouk era to Pol Pot and this offspring of Sihanouk regime under Yuon,they put this country a proxy of them already .China waste no more time and calculative matriculation to this kingdom under their sphere influential grip as well . Did you Know , China don't want to lost their interest in this Kingdom belt to others countries as well ? First this country are in their regional partnership .Second ,their dire protection belt of economic . Third they billion loan that Sihanouk and theirs fallowing subordinates owed them from the war . If they let this Cambodia country get away from their hook to the hand of an American, they will meet with devastation consequential, from economic policies or politic as well as influential protection . They ought to poured billion dollrs more to procured these sustainable policies against American. You can see and don't you ever forget about China moved on Khmer event political manifesto in the 2013 . They the one who declared to recognized the legitimacy of this defeat government in P.Penh, to the opposition party . this was a sure awakening of the communist regime to pushed for more crack down of Khmer democratic . Remember Hun Sen unlawfully,declared victory before the final counted and mass of people still cannot agreed with the declaration . Hun Sen faded away any weeks to see the reaction from their supporters partner and world opinions . The China government is the first country in this world to recognized this unlawful regime who stole the election, and soon the Australian pinhead country,of free world is the second, who gave legitimacy of this dictator regime .Khmer outside and inside the country ought to remember of these two flagrant obstructionist regimes in your mind, who destroyed our winning of democracies .these two narcissistic countries seem to embrace their political ideologies more than an honor of real democracies . American country to had change a lot from reality , normally this country was sustained a Champion of democracy , but so far after the mistake negotiation and wrongly believed they can save face from losing the war by defeating ,then they let the Vietnamese and Chines took over the war thorn in Khmer .The Vietnamese government and their Khmer guerrilla,subordinates vehemently took over responsibility of the situation . Their promises agreement have been snub and the slaughter took turn and score of millions of victims lives have been perish . They abandoned the truth democracy and scared to jump in to save small country ,who willing to sacrifice lives for democracy . This is a coward policies in front of the communist Chinese and Vietnamese, then every thing in this China bellies belt of influence, the American don't have any strong mechanism to deal with . Their policy seem withdrawal from reality and work in the back ground instead of steadfastly lead in front of these communists states .For Khmer politic of to day,we need more self esteem , less dependent,or growing sentiment of awakening in protecting our country,are the most effective way instead of help from them . We Khmer ought to know that,this country is our own country not belong to Chinese , Vietnamese or American and any foreign country .