អង្គការអភិរក្សសត្វស្លាបអន្តរជាតិបារម្ភពីពលរដ្ឋឡាវឆ្លងដែនចូលបរបាញ់សត្វព្រៃក្នុងដីខ្មែរ
ដោយ ម៉ែន សុធីរ
2016-06-27
សត្វត្រយងចង្កំកសនៅតំបន់អភិរក្សសៀមប៉ាងខាងលិច ខេត្តស្ទឹងត្រែង កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៦។ RFA/Men Sothyr
RFA/Men Sothyr
អង្គការអភិរក្សសត្វស្លាបអន្តរជាតិ (BirdLife International) បារម្ភពលរដ្ឋឡាវ លួចឆ្លងដែនចូលបាញ់សត្វព្រៃនៅតំបន់ព្រៃការពារសៀមប៉ាងខាងលិច នៃស្រុកសៀមប៉ាង ខេត្តស្ទឹងត្រែង។ ពួកគេអះអាងថា ពលរដ្ឋឡាវ ទាំងនោះ ច្រើនបន្លំខ្លួនជាពលរដ្ឋខ្មែរ ហើយធ្វើសកម្មភាពបរបាញ់សត្វព្រៃពេលយប់ដោយប្រើប្រាស់កាំភ្លើងកែច្នៃ និងឧបករណ៍បរបាញ់មួយចំនួនទៀត។ មន្ត្រីអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ទទូចឲ្យរដ្ឋាភិបាលអន្តរាគមន៍បន្ទាន់រឿងនេះ ដើម្បីរួមចំណែកអភិរក្សសត្វកម្រនៅតំបន់នោះ។
មន្ត្រីអង្គការអភិរក្សសត្វស្លាបអន្តរជាតិ អំពាវនាវឲ្យរដ្ឋាភិបាលរឹតបន្តឹងច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍ និងអន្តរាគមន៍ទៅអាជ្ញាធរឡាវ ឲ្យបញ្ឈប់ពលរដ្ឋរបស់ខ្លួនដែលឆ្លងដែនចូលដីខ្មែរ ដើម្បីបរបាញ់សត្វព្រៃ ធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់អធិបតេយ្យភាពព្រំដែន និងប៉ះពាល់ទីជម្រកសត្វកម្រជិតផុតពូជនៅតំបន់នោះ។
ការអំពាវនាវនៅថ្ងៃទី២៦ មិថុនា បន្ទាប់ពីពលរដ្ឋរស់នៅក្បែរព្រំដែន និងសមត្ថកិច្ចតាមព្រំដែន ប្រទះឃើញពលរដ្ឋឡាវ និងទាហានឡាវ លួចឆ្លងដែនជាបន្តបន្ទាប់ចូលបរបាញ់សត្វព្រៃជាច្រើនឆ្នាំមកហើយរហូតមកទល់ពេលនេះ។
មន្ត្រីអង្គការសត្វស្លាបអន្តរជាតិ លោក ជា សុភា បញ្ជាក់ថា ឆ្មាំអភិរក្សអង្គការរបស់លោក កម្រប្រទះឃើញពលរដ្ឋឡាវ លួចឆ្មក់មកបរបាញ់ ដោយសារព្រៃអភិរក្សលាតសន្ធឹងជាប់ព្រំដែនប្រទេសទាំងពីរធំធេង ហើយច្រកចេញចូលព្រំដែនច្រើន។ លើសពីនេះ ពលរដ្ឋខ្មែរនៅក្បែរព្រំដែន ច្រើនប្រទះឃើញពលរដ្ឋឡាវ ប្រើកាំភ្លើងច្នៃបាញ់សត្វព្រៃ និងឮសំឡេងកាំភ្លើងពេលយប់នៅចន្លោះបង្គោលព្រំដែនលេខ០៥៦ និងលេខ០៥៧ នៃឃុំព្រែកមាស ស្រុកសៀមប៉ាង។ លោកកត់សម្គាល់ថា កាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៦ ឆ្មាំអភិរក្សបានប្រទះឃើញសម្ភារៈបរបាញ់សត្វមួយចំនួននៅក្បែរជម្រកសត្វចតុប្បាទរស់នៅ ហើយសម្ភារៈនោះសរសេរជាភាសាឡាវ ដូចជា បារី និងគ្រឿងបរិភោគ៖ «វាដឹងខ្លួនវាចូលអង្គុយពួកខ្មែរ ហើយឧបករណ៍វាលាក់ ព្រោះយើងគិតថាខ្មែរ ហើយពួកកងកម្លាំងមកពីឆ្ងាយអត់ស្គាល់តំបន់ហ្នឹង។ ពូម្នាក់គាត់នៅចំណោមហ្នឹង គាត់និយាយហេតុការណ៍ឡើងទើបភ្ញាក់»។
ប្រធានកម្មវិធីប្រចាំកម្ពុជា នៃអង្គការអភិរក្សសត្វស្លាបអន្តរជាតិ លោក ប៊ូ វីរសក្ស កត់សម្គាល់ថា ជាច្រើនឆ្នាំមកហើយដែលពលរដ្ឋឡាវ ឆ្លងដែនមកបាញ់សត្វព្រៃនៅតំបន់ព្រៃការពារសៀមប៉ាងខាងលិច ដែលអង្គការលោកលំបាករកមធ្យោបាយទប់ស្កាត់។ លោកថា សមត្ថកិច្ចព្រំដែនរាយការណ៍ថា ពួកគេបានរឹបអូសខ្ទីងមួយក្បាលដែលពលរដ្ឋឡាវ បាញ់សម្លាប់ក្នុងព្រៃការពារជាប់ព្រំដែនប្រទេសទាំងពីរ កាលពីចុងឆ្នាំ២០១៥។ លោក ប៊ូ វីរសក្ស ក៏អំពាវនាវឲ្យអាជ្ញាធររដ្ឋាភិបាល និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ លើកជារបៀបវារៈអន្តរាគមន៍ឲ្យឡាវ បញ្ឈប់ការឆ្លងដែនចូលដីខ្មែរបាញ់សត្វព្រៃដោយខុសច្បាប់ ដើម្បីរួមចំណែកអភិរក្សសត្វជិតផុតពូជនៅកម្ពុជា និងរក្សាបានតុល្យភាពជីវចម្រុះ។
ឆ្លើយតបការអំពាវនាវនេះ អ្នកនាំពាក្យទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក ផៃ ស៊ីផាន គាំទ្រការផ្ដើមគំនិតអភិរក្សសត្វព្រៃរបស់អង្គការអភិរក្សសត្វស្លាបអន្តរជាតិ ដែលជាបេសកកម្មការពារបរិស្ថានរួមចំណែកជាមួយរដ្ឋាភិបាល។ លោកជំរុញឲ្យអង្គការអភិរក្សសត្វស្លាបអន្តរជាតិ សរសេររបាយការណ៍ករណីនេះមកក្រសួងបរិស្ថាន ដែលទទួលខុសត្រូវបញ្ហានេះ។ លោកថា បើក្រសួងបរិស្ថាន ចាប់អារម្មណ៍ ក្រសួងនឹងសរសេរជារបាយការណ៍រឿងនេះមកក្រសួងការបរទេស ដើម្បីចាត់វិធានការ៖ «សូមថ្លែងអំណរគុណក្នុងការចូលរួមជាមួយរដ្ឋាភិបាលក្នុងការការពារសត្វព្រៃរបស់យើង។ រាជរដ្ឋាភិបាលប្រឆាំងដាច់ខាតក្នុងការការពារបូរណភាពទឹកដី»។
កាលពីចុងឆ្នាំ២០១៥ ឆ្មាំអភិរក្សប្រទះឃើញពលរដ្ឋឡាវ មួយក្រុមបាញ់សត្វព្រៃនៅពេលយប់នៅតំបន់ព្រៃការពារសៀមប៉ាងខាងលិច ហើយរឹបអូសបានសត្វឈ្លូសមួយក្បាល និងសម្ភារៈបរបាញ់មួយចំនួនទៀត។
ជំទប់ទី១ ឃុំព្រែកមាស លោក ថោង ផាន់ ក៏បារម្ភពីការឆ្លងដែនចូលដីខ្មែរដោយពលរដ្ឋឡាវ និងទាហានឡាវ ដែរ។ លោកកត់សម្គាល់ថា កាលពីចុងខែឧសភា ទាហានឡាវ ពី ៥នាក់ទៅ ៦នាក់ កាន់អាវុធគ្រប់ដៃឆ្លងចូលដីខ្មែរនៅតំបន់ព្រៃការពារសៀមប៉ាងខាងលិច ចន្លោះបង្គោលព្រំដែនលេខ០៣៤ ដល់លេខ០៣៥ ចំណុចបឹងក្ដួច ដើម្បីបាញ់សត្វព្រៃ និងសត្វពាហនៈអ្នកស្រុក៖ «ជួនកាល ៥នាក់ ៦នាក់ អាវុធគ្រប់ដៃ។ ខ្ញុំបារម្ភណាស់ព្រំដែនមិនដឹងម៉េចទេ»។
មន្ត្រីឃ្លាំមើលបញ្ហាព្រៃឈើនៃសមាគមអាដហុក (ADHOC) ខេត្តស្ទឹងត្រែង លោក ហូ សំអុល រកឃើញថា វាជារឿងលំបាកមួយក្នុងការទប់ស្កាត់ការឆ្លងចូលមកដីខ្មែរដោយប្រជាជនឡាវ ខណៈតំបន់ព្រៃការពារនោះលាតសន្ធឹងព្រំដែនប្រទេសទាំងពីរច្រើនគីឡូម៉ែត្រ។ លោកផ្តល់ទស្សនៈថា អាជ្ញាធរកម្ពុជា គួរស្នើសុំកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយអាជ្ញាធរឡាវ ចាត់វិធានការករណីនេះ និងរឹតបន្តឹងការអនុវត្តច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍ ហើយរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ត្រូវពង្រឹងកាតព្វកិច្ចទាហាន និងនគរបាលការពារព្រំដែននៅតំបន់នោះឲ្យបានហ្មត់ចត់ ដើម្បីការពារដែនអធិបតេយ្យរបស់កម្ពុជា៖ «អាជ្ញាធរឃុំក៏ដោយ ស្រុកក៏ដោយ គួរតែដាក់កម្លាំងទៅចំណុចហ្នឹងឲ្យបានច្រើន ដើម្បីការពារតំបន់នោះ»។
អង្គការអភិរក្សសត្វស្លាបអន្តរជាតិ បានចុះសិក្សាស្រាវជ្រាវតាំងពីឆ្នាំ២០០៣ និងបានគ្រប់គ្រងដីព្រៃឈើចំនួនជាង ១៣ម៉ឺនហិកតារពីក្រសួងបរិស្ថាន ឋិតនៅឃុំព្រែកមាស និងឃុំថ្មកែវ ក្នុងស្រុកសៀមប៉ាង ដែលមានប្រភេទសត្វស្លាបជាង ៣០០ប្រភេទ និងមានសត្វស្លាបជិតផុតពូជបំផុតនៅលើពិភពលោកមាន ៥ប្រភេទ ដូចជា ត្មាតភ្លើង ត្មាតប្រផេះ ត្មាតត្នោត សត្វត្រយងចង្កំកស និងសត្វត្រយងយក្ស ជាដើម។ ក្រៅពីសត្វស្លាប អង្គការនេះបានបង្កប់កាមេរ៉ាប្រទះឃើញសត្វរមាំង ឈ្លូស ខ្ទីង ប្រើស ទន្សោង ខ្លាឃ្មុំ និងឆ្កែព្រៃ ជាដើម កំពុងរស់នៅក្នុងតំបន់នោះ៕
No comments:
Post a Comment