A Change of Guard

សូមស្តាប់វិទ្យុសង្គ្រោះជាតិ Please read more Khmer news and listen to CNRP Radio at National Rescue Party. សូមស្តាប់វីទ្យុខ្មែរប៉ុស្តិ៍/Khmer Post Radio.
Follow Khmerization on Facebook/តាមដានខ្មែរូបនីយកម្មតាម Facebook: https://www.facebook.com/khmerization.khmerican

Tuesday, 8 September 2015

និទ្ទណ្ឌភាព ​បង្ក​ឲ្យ​មាន​អំពើ​ពុករលួយ







សន្និ​សីទ​អន្តរជាតិ​ពី​អំពើ​ពុករលួយ​លើក​ទី ១៦ ក្នុង​ឆ្នាំ​ ២០១៥ ​នេះ​ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​ឡើង​រយៈពេល​ ៣ ថ្ងៃ​នៅ​ប្រទេស​ ម៉ាឡេស៊ី​ ហើយ​បាន​បិទ​បញ្ចប់​កាលពី​ថ្ងៃ​សុក្រ​សប្តាហ៍​មុន។
គណៈកម្មការ​ប្រឆាំង​អំពើ​ពុករលួយ​នៃ​ប្រទេស​ម៉ាឡេស៊ី និង​អង្គការ​តម្លាភាព​អន្តរជាតិ​បាន​រួម​គ្នា​រៀបចំ​សន្និសីទ​អន្តរជាតិ​នេះ​ឡើង​ដែល​មាន​មន្ត្រី​រដ្ឋាភិបាល អង្គការ និង​ផ្នែក​ឯកជន​ប្រមាណ​ជា ១៥០០ ​នាក់​មកពី ១៣៥ ប្រទេស​ចូលរួម។ ប្រធានបទ​ឆ្នាំ​នេះ​គឺ​ «​បញ្ចប់​អំពើ​និទ្ទណ្ឌភាព»។
អ្នក​យក​ព័ត៌មាន ​ភ្នំពេញ​ ប៉ុស្តិ៍​ បាន​សម្ភាស​​​លោក​ ព្រាប កុល នាយក​ប្រតិបត្តិ​អង្គការ​តម្លាភាព​កម្ពុជា​ដែល​បាន​ចូលរួម​សន្និសីទ​ពី​អំពើ​ពុករលួយនេះ​ដោយ​ឆ្លុះ​បញ្ចាំង​ប្រធានបទ​នេះ​ខាង​លើ​​នៅក្នុង​សង្គម​កម្ពុជា ៖
និទ្ទណ្ឌភាព (Impunity) មាន​ន័យ​ថា​ភាព​រួច​ទោស ឬ​មិន​ដាក់​ទោស។ តើ​អំពើ​និទ្ទណ្ឌភាព​ហ្នឹង​វា​មាន​ទំនាក់​ទំនង​យ៉ាង​ម៉េច​ទៅ​នឹង​អំពើ​ពុករលួយ​?
ប្រធានបទ​រឿង​និទ្ទណ្ឌភាព​ឆ្នាំ​នេះ​គឺ​សំខាន់​ណាស់​ព្រោះ​វា​ជា​ប្រភព និង​ជា​កត្តា ១ ដ៏សំខាន់​ដែល​ធ្វើឲ្យ​អំពើ​ពុករលួយ​ហ្នឹង​វា​រឹត​តែ​រីក​រាលដាល​ហើយ​មិន​អាច​លុប​បំបាត់​បាន​។ វា​ពាក់ព័ន្ធ​គ្នា​យ៉ាង​ខ្លាំង​នៅ​ពេល​ណា​ដែល​សង្គម​យើង​មាន​និទ្ទណ្ឌភាព​គឺ​បុគ្គល​ដែល​ប្រព្រឹត្ត​អំពើ​ពុករលួយ បទ​ល្មើស និង​រំលោភ​អំណាច​ហ្នឹង​អត់​មាន​ការ​ខ្លាច​ញញើត​ទេ​ព្រោះ​គេ​ដឹង​ថា​អាច​រួច​ផុត​ពី​ច្បាប់ ឬ​ពី​ការ​ទទួល​ទោស​បាន។ អ៊ីចឹង​នៅ​តែ​បន្ត​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ទៀត។ អ៊ីចឹង​បើ​យើង​ចង់​លុប​បំបាត់​អំពើ​ពុករលួយ​គឺ​ត្រូវតែ​ធ្វើ​ស្រប​គ្នា​នឹង​ការ​បញ្ចប់​អំពើ​និទ្ទណ្ឌភាព។ បើ​មាន​និទ្ទណ្ឌភាព​អំពើ​ពុករលួយ​នៅតែ​កើត​មាន និង​កើនឡើង។ អំពើ​ពុករលួយ​ និង​និទ្ទណ្ឌភាព​គឺ​ដូចជា​ច្រវាក់ និង​កង់​អ៊ីចឹង​ដែរ​គឺ​ទាញ​គ្នា​ទៅវិញ​ទៅមក។ អ៊ីចឹង​យើង​ត្រូវ​ធ្វើ​ទាំង​ពីរ។ មួយ​វិញ​ទៀត​ប្រធានបទ​នេះ​គឺ​អ្វី​ដែល​ពិភពលោក​កំពុង​តែ​ប្រឈម​ពិសេស​គឺ​នៅ​ប្រទេស​ដែល​ទើប​ងើប​ពី​សង្គ្រាម​ហើយ​មាន​ប្រព័ន្ធ​ប្រជាធិបតេយ្យ​ពុំ​ទាន់​រឹងមាំ​នោះ​មាន​បញ្ហា​និទ្ទណ្ឌភាព​កាន់តែ​ខ្លាំង។ កម្ពុជា​យើង​ក៏​ជា​ប្រទេស​មួយ​ដែល​ដំណើរការ​ប្រជាធិបតេយ្យ​មិន​ទាន់​រឹងមាំ​ដែរ។
តើ​លោក​សង្កេត​ឃើញ​យ៉ាង​ម៉េច​ចំពោះ​និទ្ទណ្ឌភាព​នៅ​កម្ពុជា​យើង?
នៅ​កម្ពុជា​យើង​អំពើ​និទ្ទណ្ឌភាព​គឺជា​បញ្ហា​ដ៏ធំ ១ ដែល​វា​ធ្វើឲ្យ​មាន​ការ​ប៉ះពាល់​ដល់​សេចក្តី​ទុក​ចិត្ត​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ទៅលើ​ប្រព័ន្ធ​យុត្តិធម៌។ មាន​ន័យ​ថា​ពលរដ្ឋ​ទន់​ខ្សោយ​ក្រីក្រ​ដែល​គ្មាន​ជាប់​សែ​ស្រឡាយ​អ្នក​មាន​អំណាច​នោះ​មិន​មាន​ឱកាស​បាន​ការពារ​ដោយ​ប្រព័ន្ធ​យុត្តិធម៌​ទេ។ ជា​រឿយៗ​ពួកគាត់​ជា​ជនរងគ្រោះ​នៃ​ប្រព័ន្ធ​យុត្តិធម៌​។ យើង​តែងតែ​ឃើញ តែងតែ​ឮ​ហើយ​វា​បណ្តាល​មកពី​ប្រព័ន្ធ​តុលាការ​យើង​មាន​បញ្ហា​មិន​ទាន់​ឯករាជ្យ និង​ត្រូវ​បាន​ប្រជាពលរដ្ឋ​មើល​ឃើញ​ថា​មាន​កម្រិត​ពុករលួយ​ជា​ប្រព័ន្ធ។
តើ​លោក​មើល​ឃើញ​ថា​និទ្ទណ្ឌភាព​ហ្នឹង​មាន​ច្រើន​ទេ​នៅ​កម្ពុជា​ហើយ​វា​កើត​មាន​ក្នុង​​រឿង​អ្វី​ខ្លះ​ដែរ?
យើង​ឃើញ​ថា​បញ្ហា​និទ្ទណ្ឌភាព​ហ្នឹង​នៅ​មាន​ច្រើន។ នៅក្នុង​សង្គម​កម្ពុជា​យើង​ជារឿយៗ​យើង​ឃើញ​មាន​ករណី​បទល្មើស​ហើយ​មិន​ត្រូវ​បាន​តុលាការ​យក​ទៅ​កាត់ក្តី​ទេ។ ដូចជា​ករណី​សមត្ថកិច្ច​កងកម្លាំង​ប្រដាប់​អាវុធ​បង្ក្រាប​មាន​ការ​បាញ់​ពលរដ្ឋ​រហូត​ដល់​រងរបួស​ជា​ទម្ងន់ ឬ​បាត់បង់​ជីវិត​នៅក្នុង​ការ​ធ្វើ​បាតុកម្ម​ដោយ​អហិង្សា​ប៉ុន្មាន​លើក​កន្លង​មក។ យើង​ឃើញ​សមត្ថកិច្ច​រួច​ផុត​ពី​ច្បាប់​។ គ្មាន​អ្នក​ណា​ទទួល​ខុសត្រូវ ឬ​ទទួល​ទោស​នោះ​ទេ​គឺ​ប៉ុន្មាន​លើក​ដែល​យើង​បាន​ឃើញ​ហ្នឹង​គឺ​រួច​ទាំងអស់។ ក្រៅពី​នោះ​មាន​ករណី​ឃាតកម្ម​លើ​អ្នក​សារព័ត៌មាន​សកម្មជន​ព្រៃឈើ និង​សកម្មជន​ធ្វើការ​ខាង​សហជីព​ជាដើម។ នេះ​គ្រាន់តែ​ជា​ឧទារហណ៍​ខ្លះៗ​ដែល​មិន​ទាន់​និយាយ​ពី​ករណី​ជះ​ទឹក​អាស៊ីត​ខ្លះ​ដែល​មាន​ការ​ប្រព្រឹត្ត​ពី​ក្រុម​គ្រួសារ​សាច់ញាតិ​នៃ​មន្ត្រី​ជាន់ខ្ពស់​ហ្នឹង​គេ​ដឹង​គេ​ឮ​គ្រប់​គ្នា​ក៏​មិន​មាន​ការ​កាត់ទោស​ដែរ​។

តើ​លោក​គិត​ថា​ទៅ​ថ្ងៃ​អនាគត​និទ្ទណ្ឌភាព​ហ្នឹង​វា​អាច​ប្រសើរ​ឡើង ឬ​កាន់​តែ​ធ្ងន់ធ្ងរ​ទៅ​?
យើង​មើល​ឃើញ​ថា​និទ្ទណ្ឌភាព​មាន​កម្រិត​មួយ​ដែល​ធ្វើឲ្យ​ប្រទេស​កម្ពុជា​យើង​មិន​អាច​មាន​នីតិរដ្ឋ​បាន។ តែ​មួយ​រយៈពេល​ថ្មីៗ​នេះ​មាន​ការ​ព្យាយាម​អនុវត្ត​នូវ​រូបភាព​មួយ​ចំនួន​។ ករណី​ខ្លះ​យើង​ឃើញ​ថា​​ប្រព័ន្ធ​តុលាការ​ទទួល​បាន​នូវ​ការ​ស្នើសុំ ឬ​ដាក់​សម្ពាធ​ពី​ពលរដ្ឋ​តាមរយៈ​ការ​បញ្ចេញ​ព័ត៌មាន​តាម​បណ្តាញ​សង្គម។ ដូចជា​ករណី​ឧកញ៉ា​ប្រើ​ហិង្សា​លើ​អតីត​ពិធីការិនី (សាសា) ដំណើរការ​យុត្តិធម៌​ដើរ​នៅពេល​ដែល​មាន​សម្ពាធ​មាន​ការ​បែកធ្លាយ​ព័ត៌មាន​តាម​បណ្តាញ​សង្គម។ ហ្នឹង​វា​មាន​ជាយថា​ហេតុ​ម្តងម្កាល​តែ​វា​មិនមែន​ទៅ​ជា​ប្រព័ន្ធ​ទៅ​តាម​លក្ខណៈ​ក្របខ័ណ្ឌ​នៃ​ច្បាប់​នោះ​ទេ​គឺ​វា​មាន​ទៅ​តាម​ដំណាក់កាល​នៃ​សម្ពាធ​នយោបាយ។ ជាមួយ​គ្នា​ហ្នឹង​យើង​ឃើញ​ប្រព័ន្ធ​តុលាការ​យើង​កាត់ទោស​សកម្មជន​នយោបាយ​ដែល​មជ្ឈដ្ឋាន​ទូទៅ​ថា​វា​ជា​ការ​កាត់ក្តី​ដែល​រង​ឥទ្ធិពល​នយោបាយ​។ ការ​ផ្តល់​យុត្តិធម៌​មាន​ដោយ​អន្លើ ដោយ​សម្ពាធ ខ្យល់​ព្យុះ​នយោបាយ។ អ៊ីចឹង​វា​មិន​ទាន់​ដំណើរការ​ស្រួល​ទេ។
តើ​ត្រូវ​ធ្វើ​យ៉ាង​ម៉េច​ដើម្បី​បញ្ចប់ ឬ​លុប​បំបាត់​និទ្ទណ្ឌភាព​ដែល​ពាក់ព័ន្ធ​ទៅ​នឹង​អំពើ​ពុករលួយ​នេះ?
យើង​ត្រូវ​ធ្វើ​កំណែទម្រង់​ប្រព័ន្ធ​យុត្តិធម៌​យើង​ដូចជា​ច្បាប់​ដែល​ទើប​អនុម័ត​ដូចជា​ច្បាប់​ស្តីពី​នីតិវិធី​នៃ​ការ​តែងតាំង​ពី​លក្ខន្តិកៈ​ព្រះរាជអាជ្ញា ចៅក្រម និង​ពី​ដំណើរការ​រៀបចំ​ប្រព័ន្ធ​យុត្តិធម៌​ជាដើម​គឺ​ត្រូវ​ពិនិត្យ​មើល​ឡើង​វិញ និង​ធ្វើ​វិសោធនកម្ម​ដើម្បី​ធានា​នូវ​ស្តង់ដារ​អន្តរជាតិ​ឯករាជភាព​ពេញលេញ​រវាង​ស្ថាប័ន​នីតិ​ប្រតិបត្តិ និង​ស្ថាប័ន​តុលាការ។ យើង​ត្រូវ​ថ្លឹងថ្លែង​មើល​ឥទ្ធិពល​ក្រសួង​យុត្តិធម៌ និង​ប្រព័ន្ធ​តុលាការ​ព្រោះ​ក្រសួង​យុត្តិធម៌​គាត់​នៅ​ក្រោម​ដំបូល​រដ្ឋាភិបាល​ទីស្តីការ​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី។ ប្រសិន​បើ​គាត់​មាន​ឥទ្ធិពល​ខ្លាំង​ពេក​លើ​តុលាការ​បាន​ន័យ​ថា​តាមរយៈ​ហ្នឹង​ហើយ​ដែល​រដ្ឋាភិបាល​នៅ​តែ​ជះ​ឥទ្ធិពល​ទៅលើ​តុលាការ​ដែល​វា​ផ្ទុយ​ទៅ​នឹង​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​យើង​ដែល​ចែង​ថា​ស្ថាប័ន​តុលាការ​ឯករាជ្យ​ពី​ស្ថាប័ន​ដទៃ​ទៀត។ ម្យ៉ាង​វិញ​ទៀត​យើង​ត្រូវ​ធានា​ការ​ជ្រើសរើស​ចៅក្រម​ត្រូវ​ធ្វើ​ដោយ​មាន​ការ​ប្រកួត​ប្រជែង​ជា​សាធារណៈ​ប្រកប​ដោយ​តម្លាភាព​ហើយ​ដាក់​លក្ខខណ្ឌ​ក្រម​សីលធម៌ និង​ច្បាប់​មិន​ឲ្យ​ចៅក្រម មេធាវី មន្ត្រី​តុលាការ​នៅ​ក្រោម​ឥទ្ធិពល​នយោបាយ​ ឬ​មាន​ការ​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​គណបក្ស​នយោបាយ​ និង​មាន​ប្រាក់​បៀវត្សរ៍​សមរម្យ។ នៅពេល​ដែល​តុលាការ​ឯករាជ្យ​បាន​ហើយ​គឺ​យើង​អាច​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​និទ្ទណ្ឌភាព​បាន​ហើយ។ ទន្ទឹម​គ្នា​នេះ​ដែរ​យើង​ក៏​ត្រូវ​ពង្រឹង​ និង​កែ​ស្ថាប័ន​ដែល​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​​ការ​អនុវត្ត​ច្បាប់​ដូចជា​ប៉ូលិស កម្លាំង​ប្រដាប់​អាវុធ​ដែល​ជា​មន្ត្រី​យុត្តិធម៌​ដើម្បី​ពង្រឹង​ការ​អនុវត្ត​ច្បាប់។ ប្រជាពលរដ្ឋ​វិញ​ត្រូវ​តែ​ចូលរួម​ក្នុង​ការ​ឃ្លាំមើល​ដំណើរការ​ប្រព័ន្ធ​យុត្តិធម៌៕

1 comment:

Kim Ea said...

This word " IMPUNITY " Is real dangerous to use in Khmer society of to day. If you use this word in wrong place,then the government Kleptomaniac leaders will accuse you as defamation or insurrection team and they will put you in prison without any layer present right away. Even Khmer media usually don't want to touch this deep chronic Khmer disease, because the unseen powerful force behind it is so strong . This Impunity in Khmer society fabric is not just happen by single individually but it's a syndicate parties form, from top to bottom group . They have all kind of mechanism and tool to protect it from the bottom tear to the top echelon .They don't let nobody criticize it and find out the root of it . Every incident happened to their inner cycle they never allowed any form of investigation, or even touching it nor criticizing from outside their cycle . You can see of to day in the case of border demarcation or maps verification ,how they are reacting and spreading strong intimidation warning word ? You are even see in the past they used third hand gangsters terrorized Khmer innocent at will include monk hood in pagoda ,they ordered to beat up and incarcerated poor female protesters without pitiful , how about killing spree and cause a lot of havoc panic to the low wage protesters just demand for pay raise or sustainable good health in their work place ? If you took a little bit more deep look at the very poor khmer outsider in the countryside, you cannot imagine to their life suffering,and many hundred thousand poor Khmer families absorb more consequence or ripple affect under this culture of impunity cycle ? that impunity alsobcan turn Khmer in the outside cycle of their clan to be a real desperate refugee inside their own country? they gave land to their cronies even foreigner with no right to hole land title,but did not gave to Khmer their own citizen.This high authority or can call the syndicate government apparatus cronies have full authoritarian right to terrorize and destroy this khmer fabric society to the point of agonizing, not different from a cancer with no way to treat or healing . the cyanide pill and poisonous ideology by beating his chest and use megaphone in front of public day in and day out is more than enough for Khmer to swallow it . your kleptocracy regime rule by same kleptomaniac Khmer Rumdos communist blood thirsty leadership for 30 years plus are also enough for us to put a trust no more . time to change or eliminate this impunity now, Khmer need to get up and push them out. solidarity from inside and outside Khmer enough to stand up and confront with this bad cyclone storm now .