ព្រះពុទ្ធសាសនា គឺជាសាសនាមួយដ៏មានអាយុចំណាស់ជាងគេក្នុងចំណោមសាសនាជាច្រើនទៀតក្នុងពិភពលោកដែលមានអាយុ ២៥៥៧ឆ្នាំ ហើយមកដល់ពេលនេះ។ បើទោះជាយ៉ាងនេះក្តី បច្ចុប្បន្នគេឃើញនៅតែមានពុទ្ធសាសនិកជាច្រើនលាននាក់បានគោរព និងមានជំនឿជឿជាក់លើសាសនានេះ ដូចជានៅកម្ពុជា ថៃ សិរីលង្កា មីយ៉ាន់ម៉ា ឬ ភូមា ប្រទេសឡាវ ទីបេ ។ល។
ការមានជំនឿនោះ ដូចជាគេនាំគ្នាគោរពបដិបត្តិធម៌តាមពុទ្ធឱវាទ ឬមួយក៏នាំគ្នាបង្កើតវត្តអារាមនៅតាមតំបន់ភូមិស្រុក និងនៅក្នុងប្រទេសនីមួយៗ ឬក៏ទៅបង្កើតវត្តអារាមនៅតាមទីពុទ្ធស្ថាននានាជាដើម ដើម្បីធ្វើជាកន្លែងគោរពបូជាចំពោះព្រះពុទ្ធអង្គ ឬក៏ដើម្បីឧទ្ទិសដល់ព្រះពុទ្ធសាសនា។ តួយ៉ាងដូចជាឥឡូវនេះ មានពុទ្ធសាសនិកក្នុងបណ្ដាប្រទេសមួយចំនួន រួមទាំងពុទ្ធសាសនិកខ្មែរផងបាន នាំគ្នាកសាងវត្តអារាមនៅទីកន្លែងពុទ្ធស្ថានក្នុងប្រទេសឥណ្ឌា និងនៅប្រទេសនេប៉ាល់ ដូចជានៅពុទ្ធស្ថាន លុម្ពិនី កន្លែងព្រះពុទ្ធទ្រង់ប្រសូត វត្តនៅពុទ្ធស្ថាន ពុទ្ធគយា កន្លែងព្រះពុទ្ធត្រាស់ដឹងអនុត្តរសម្មាសម្ពោធិញ្ញាណ វត្តនៅពុទ្ធស្ថានក្រុងពារាណសី ឬវារាណសី ដែលជាកន្លែងព្រះពុទ្ធទ្រង់សំដែងបឋមទេសនា និងវត្តនៅពុទ្ធស្ថានកុសិនារា ដែលជាកន្លែងព្រះពុទ្ធទ្រង់យាងចូលព្រះនិព្វាន។
ព្រះចៅអធិការវត្តពុទ្ធសាសនាខ្មែរនៅពុទ្ធស្ថានពារាណសី ប្រទេសឥណ្ឌា ព្រះតេជព្រះគុណ សែម ប៉ិច បានមានព្រះថេរដីកាថា ពុទ្ធសាសនិកខ្មែរទាំងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា និងនៅក្រៅប្រទេស បានមូលមតិគ្នាមកកសាងវត្តនៅលើទឹកដីឥណ្ឌានេះ ពីព្រោះយល់ថា ជាទឹកដីដែលព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ កាលពីទ្រង់គង់ធរមាននៅ គឺព្រះអង្គបានចំណាយពេល ៤៥ឆ្នាំ របស់ព្រះអង្គដើម្បីជួយអប់រំទូន្មានប្រោសមនុស្សជាច្រើនឲ្យបានរួចផុតពីកងទុក្ខទាំងពួង។
ព្រះតេជព្រះគុណបានបន្ថែមថា ព្រះពុទ្ធបានសំដែងធម៌ប្រោសមនុស្សទូទៅដោយមិនរើសមុខរហូតទ្រង់ចូលព្រះនិព្វាន។ មកដល់ពេលនេះ បើទោះបីជាទ្រង់ចូលនិព្វានទៅរាប់ពាន់ឆ្នាំហើយក៏ដោយ ប៉ុន្តែពាក្យទូន្មានរបស់ព្រះអង្គនៅគង់វង្សនៅឡើយទេ ដូចជាមានចែងទុកក្នុងគម្ពីរព្រះត្រៃបិដកជាដើម។
ព្រះតេជព្រះគុណបន្តថា ដូច្នេះការសាងសង់វត្តខ្មែរនៅពុទ្ធស្ថានទាំងឡាយនៅក្នុងប្រទេសឥណ្ឌាសព្វថ្ងៃ ដូចជានៅពុទ្ធស្ថានជិតទីក្រុងពារាណសីនេះជាដើម គឺក្នុងបំណងឧទ្ទិសដល់ព្រះពុទ្ធសាសនា ហើយក៏ដើម្បីផ្ដល់ជាទីកន្លែងដល់សមណសិស្សនិស្សិតខ្មែរ ដែលចង់មកសិក្សាគោរពបដិបត្តិពុទ្ធឱវាទ ឬសិក្សាភាសាបាលីនៅទីនេះបន្ថែមទៀត។
ព្រះតេជព្រះគុណ សែម ប៉ិច៖ «មួយទៀតនោះ គឺយើងចង់ធ្វើបង្ហាញអំពីអរិយធម៌ វប្បធម៌បែបខ្មែរយើងឲ្យបរទេសគេដឹងថា យើងកាន់ព្រះពុទ្ធសាសនាដែរ ហើយក៏បានសាងវត្ត សាងកុដិសាលា ឬព្រះវិហារអី គឺបែបខ្មែរ រចនាប័ទ្មខ្មែរ ដូចស្រុកខ្មែរយើងអ៊ីចឹងទៅ។ ប៉ុន្តែគឺជ្រះថ្លាបំផុតដល់ពុទ្ធបូជនីយដ្ឋាន ទីស្ថានដែលព្រះអង្គធ្លាប់គង់ប្រាស្រ័យនៅ ជាកន្លែងពិតប្រាកដដែលព្រះអង្គធ្លាប់សំដែងនូវធម៌ទេសនា ប្រោសបញ្ចវគ្គីយអ៊ីចឹង។ កន្លែងនេះជាចំណុចសំខាន់ ហើយចំណុចសំខាន់មួយទៀតនោះ គឺថា នៅពេលដែលពុទ្ធបរិស័ទបាននិមន្ត និងអញ្ជើញមកមើលពុទ្ធបូជនីយដ្ឋាន ក៏បានស្នាក់អាស្រ័យនៅទីវត្តអារាមរបស់យើងហ្នឹង»។
ចំពោះការបង្កើតឲ្យមានវត្តខ្មែរនៅពុទ្ធស្ថាននានាក្នុងប្រទេសឥណ្ឌា ប្រធានផ្នែកពុទ្ធិកឧត្ដមសិក្សា និងក្រោយឧត្ដមសិក្សានៃអគារធិការដ្ឋានពុទ្ធិកសិក្សាជាតិ ព្រះតេជព្រះគុណព្រះសុមេធវង្ស ញ៉ែម គឹមតេង បានមានព្រះថេរដីកាថា ជាការប្រសើរហើយដែលគេបានបង្កើតវត្តអារាមនៅទីនោះ ពីព្រោះនេះជាសមិទ្ធផលមួយបង្ហាញអំពីការទ្រទ្រង់ព្រះពុទ្ធសាសនារបស់ពុទ្ធសាសនិកខ្មែរ។
ព្រះតេជព្រះគុណបានបន្ថែមថា វត្តពុទ្ធសាសនាខ្មែរនៅប្រទេសឥណ្ឌា ពិតជាមានសារសំខាន់ ដែលក្រៅពីដើម្បីគោរពបូជាដល់ព្រះពុទ្ធសាសនា ក៏ជាកន្លែងបណ្ដុះធនធានមនុស្សផ្នែកវិជ្ជាពុទ្ធសាសនា ព្រមទាំងជាកន្លែងមួយអាចជួយផ្សព្វផ្សាយពីវប្បធម៌ជាតិខ្មែរផងដែរ៖ «ពីដើមមកអាត្មាបានទៅរៀននៅប្រទេសឥណ្ឌា ជិត ១០ឆ្នាំដែរ។ ដំបូងនិមន្តទៅពួកអ្នកស្រុកឥណ្ឌា ឬអ្នកផ្សេងៗទៀតហ្នឹង គេមិនសូវស្គាល់ខ្មែរយើងទេ គេគិតថាយើងហ្នឹងជាថៃ។ ប៉ុន្តែក្រោយពីព្រះសង្ឃយើងបានមករៀនមកសូត្រច្រើន បានកសាងជាវត្តជាវ៉ាអ៊ីចឹងទៅ គេក៏ចាប់ផ្ដើមស្វែងយល់ពីខ្មែរយើងច្រើន។ ដូច្នេះការកសាងវត្តនេះ មិនមែនគ្រាន់តែជាជម្រកសម្រាប់ព្រះសង្ឃគង់ស្នាក់អាស្រ័យរៀនសូត្រប៉ុណ្ណឹងទេ ប៉ុន្តែវាជាទីកន្លែងបង្ហាញនូវព្រះពុទ្ធសាសនា នូវវប្បធម៌ នូវទំនៀមទម្លាប់របស់ជាតិសាសន៍យើងដល់បរទេសឲ្យគេស្គាល់។ ក្នុងការសាងសង់ហ្នឹង ថវិកាទាំងអស់ហ្នឹងក៏បានមកពីពុទ្ធបរិស័ទ ហើយក៏មានព្រះសង្ឃដែលមានឋានានុក្រមខ្ពង់ខ្ពស់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា យើង លោកក៏ជួយឧបត្ថម្ភខ្លះៗ»។
ព្រះតេជព្រះគុណបានឲ្យដឹងដែរថា វត្តពុទ្ធសាសនាខ្មែរដែលបានសាងសង់នៅតាមពុទ្ធស្ថាននៅប្រទេសឥណ្ឌាសព្វថ្ងៃ មានទាំងអស់ចំនួន ៨វត្ត។ ក្រៅពីនេះ ក៏មានវត្តពុទ្ធសាសនាខ្មែរនៅក្នុងប្រទេសនេប៉ាល់ ចំនួន ១វត្តដែរ គឺនៅពុទ្ធស្ថានលុម្ពិនី ដែលជាកន្លែងព្រះពុទ្ធទ្រង់ប្រសូត្រ។
នៅក្នុងវត្តអារាមទាំង ៩នោះ មានព្រះសង្ឃពុទ្ធសាសនាខ្មែរបាននិមន្តទៅគង់នៅជាប់លាប់ក្នុងវត្តនីមួយៗមានប្រមាណពី ២អង្គ ទៅ ៣អង្គ។ ក្រៅពីនេះ មានសមណនិស្សិតដែលបាននិមន្តទៅរៀនវិជ្ជាពុទ្ធសាសនានៅទីនោះមានប្រមាណជិត ១០០អង្គ។ ក្រៅពីមានពុទ្ធសាសនិកខ្មែរបានទៅសាងសង់វត្តអារាមនៅពុទ្ធស្ថានក្នុងប្រទេសឥណ្ឌា និងប្រទេសនេប៉ាល់ គេក៏ឃើញមានពុទ្ធសាសនិកនៃប្រទេសផ្សេងៗទៀតក៏បានទៅសាងសង់វត្តអារាមរបស់គេនៅទីនោះដែរ ដូចជាពុទ្ធសាសនិកថៃ ភូមា សិរីលង្កា ចិន ទីបេ ជាដើម៕
No comments:
Post a Comment