International community claimed that Mam Sonando was arrested because he dare to broadcast about a lawsuit against PM Hun Sen lodged by Khmer People Power Movement at the International Criminal Court. The claim was made by three organisation- Article 19, Forum Asia and SEAPA, in an open letter demanding the release of Mam Sonando.
មូលហេតុនៃការចាប់ខ្លួនលោក ម៉ម សូណង់ដូ
ដោយ
តាំង សារ៉ាដា
2012-08-02 Radio Free Asia
សហគមន៍អន្តរជាតិអះអាងថា មូលហេតុនៃការចាប់ខ្លួនលោក ម៉ម
សូណង់ដូ ប្រធានវិទ្យុសំបុកឃ្មុំ (FM ១០៥)
អាចបណ្ដាលមកពីការផ្សព្វផ្សាយអំពីដំណើរការដាក់ពាក្យបណ្ដឹងរបស់
ក្រុមមួយ ដែលមានឈ្មោះថា ចលនាអំណាចពលរដ្ឋខ្មែរ។
លោក ម៉ម សុណង់ដូ
ជាប្រធានសមាគមអ្នកប្រជាធិបតេយ្យ និងប្រធានវិទ្យុសម្បុកឃ្មុំ
ពេលប្រារព្ធខួប២ឆ្នាំនៃកំណើតសមាគមអ្នកប្រជាធិបតេយ្យ
កាលពីថ្ងៃទី៧ កក្កដា ២០១២។
បណ្ដឹងនេះ គឺប្ដឹងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន
ពីបទឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ
ទៅតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិក្នុងទីក្រុងឡាអេ។
ប៉ុន្តែមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់របស់រដ្ឋាភិបាល អះអាងថា ការចាប់ខ្លួនលោក
ម៉ម សូណង់ដូ ធ្វើឡើងស្របទៅតាមនីតិវិធីច្បាប់
និងភស្តុតាងគ្រប់គ្រាន់។
អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សចំនួនបី មានអង្គការ Article 19
អង្គការ Forum Asia និងអង្គការ SEAPA កាលពីថ្ងៃទី៣០ ខែកក្កដា
បានឲ្យដឹងថា គេមានការសង្ស័យអំពីមូលហេតុចម្បង
ដែលនាំអោយមានការចាប់ខ្លួនលោក ម៉ម សូណង់ដូ ប្រធានវិទ្យុសំបុកឃ្មុំ
និងជាប្រធានសមាគមអ្នកប្រជាធិបតេយ្យស្ថិតនៅជាចំណោទនៅឡើយ។
មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សក្នុងស្រុកនិយាយថា ប្រសិនបើលោក ហ៊ុន សែន
ចាប់លោក ម៉ម សូណង់ដូ ដោយសារការផ្សាយអំពីដំណើរការប្ដឹងរូបលោក
ពីបទឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិមែននោះ
មជ្ឈដ្ឋានជាច្រើននឹងចោទលោកថា
រំលោភដល់សេរីភាពក្នុងការផ្សាយព័ត៌មាន ឬសិទ្ធិក្នុងការបញ្ចេញមតិ
ហេតុដូច្នេះហើយ ទើបលោក ហ៊ុន សែន ចោទប្រកាន់លោក ម៉ម សូណង់ដូ
ពីបទមេខ្លោងនៅពីក្រោយការញុះញង់ប្រជាពលរដ្ឋអោយកាន់អាវុធក្នុង
រឿងជម្លោះដីធ្លីទៅវិញ។
ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា លោក អ៊ូ វិរៈ បានវាយតម្លៃថា
ការចាប់ខ្លួនលោក ម៉ម សូណង់ដូ
ធ្វើឡើងក្នុងហេតុផលផ្ទាល់ខ្លួនរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី
រួមនិងការភ័យខ្លាចអំពីបដិវត្តន៍នៅកម្ពុជា
អាចផ្ទុះឡើងតាមរយៈជម្លោះដីធ្លី
ដែលគ្មានដំណោះស្រាយសមរម្យជូនពលរដ្ឋ។
សហគមន៍អន្តរជាតិអះអាងថា កាលពីថ្ងៃទី២២ ខែមិថុនា លោក ម៉ម សូណង់ដូ
បានទៅយកព័ត៌មានផ្ទាល់អំពីក្រុមចលនាអំណាចពលរដ្ឋខ្មែរ
ដែលបានយកពាក្យបណ្ដឹងទៅដាក់ជូនព្រះរាជអាជ្ញានៃតុលាការព្រហ្មទណ្ឌ
អន្តរជាតិ ក្នុងទីក្រុងឡាអេ ចោទប្រកាន់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា
ពីបទឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ។
នៅថ្ងៃទី២៥ ខែមិថុនា លោក ម៉ម សូណង់ដូ
បានផ្សាយអំពីដំណើរការប្ដឹងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នេះ
នៅលើវិទ្យុសំបុកឃ្មុំរបស់លោក។
ហើយមួយថ្ងៃបន្ទាប់ពីការផ្សាយដំណឹងនេះរួច លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី
ហ៊ុន សែន បានបញ្ជាជាសាធារណៈថា ត្រូវតាមចាប់ខ្លួនលោក ម៉ម សូណង់ដូ
ពីបទធ្វើអបគមន៍ឲ្យទាល់តែបាន ទោះរត់ទៅដល់ទីណាក៏ដោយ។
នៅថ្ងៃទី១២ ខែកក្កដា លោក ម៉ម សូណង់ដូ បានវិលពីក្រៅប្រទេស
ចូលទៅកម្ពុជាវិញដោយស្ម័គ្រចិត្ត
ហើយថាលោកមិនខ្លាចការចាប់ខ្លួននោះទេ ពីព្រោះលោកគ្មានកំហុស
ហើយក៏គ្មានអ្នកប្ដឹងរូបលោកថែមទៀត។
ក្រុមអង្គការសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ ឲ្យដឹងថា ការចោទប្រកាន់លោក
ម៉ម សូណង់ដូ
ពីបទញុះញង់ប្រជាពលរដ្ឋអោយកាន់អាវុធទាក់ទងនឹងជម្លោះដីធ្លីនៅ
ក្នុងខេត្តក្រចេះ នោះ មិនបានផ្អែកលើមូលដ្ឋាន
និងភស្តុតាងច្បាស់លាស់។
មេធាវីរបស់លោក ម៉ម សូណង់ដូ ក៏បានបញ្ជាក់ថា លោក ម៉ម សូណង់ដូ
មិនមានការពាក់ព័ន្ធដូចការចោទប្រកាន់របស់រដ្ឋាភិបាលនោះទេ។
ក្រុមអង្គការទាំងនេះ ក៏បានបញ្ជាក់ថា ព្រឹត្តិការណ៍កាលពីខែឧសភា
ក្នុងខេត្តក្រចេះ នោះ គឺជាការប្រឈមមុខដាក់គ្នារវាងអ្នកភូមិ
និងកងប្រដាប់អាវុធរបស់រដ្ឋាភិបាល ដោយសាររឿងជម្លោះដីធ្លី
មិនមែនជារឿងបំបែកខ្លួនជាតំបន់អបគមន៍
ដូចការអះអាងរបស់រដ្ឋាភិបាលឡើយ។
អ្នកនាំពាក្យនៃទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក ផៃ ស៊ីផាន
មានប្រសាសន៍ថា
តុលាការកម្ពុជាកំពុងធ្វើកិច្ចការរបស់ខ្លួនស្របតាមនីតិវិធីច្បាប់
ហើយក្រុមអ្នករិះគន់អំពីការចាប់ខ្លួនលោក ម៉ម សូណង់ដូ នេះ
គឺជាក្រុមដែលមិនយល់អំពីដំណើរការនីតិរដ្ឋ។
អ្នកវិភាគឯករាជ្យ លោកបណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ មានប្រសាសន៍ថា
រហូតមកទល់ពេលនេះ
គេនៅមិនទាន់ឃើញតុលាការទីក្រុងភ្នំពេញបង្ហាញភស្តុតាងជាក់ស្តែង
អំពីបទអបគមន៍ ដែលរដ្ឋាភិបាលបានចោទទៅលើលោក ម៉ម សូណង់ដូ ឡើយ។
លោកបន្តថា ប្រសិនបើសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួនលោក ម៉ម សូណង់ដូ
ដោយគ្រាន់តែលោកបានផ្សព្វផ្សាយអំពីដំណើរការប្ដឹងលោក ហ៊ុន សែន
ពីបទឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិមែននោះ វាគឺជាការរឹតត្បិត
និងគាបសង្កត់ដល់សេរីភាពក្នុងការផ្សាយព័ត៌មាន។
លោក ម៉ម សូណង់ដូ អាយុ ៧០ឆ្នាំ
ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចទីក្រុងភ្នំពេញចាប់ខ្លួន កាលពីថ្ងៃទី១៥
ខែកក្កដា ពីបទប៉ុនប៉ងបង្កើតចលនាឧទ្ទាម
ក្រោយពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីប្រកាសរួច កាលពីថ្ងៃទី២៦ ខែមិថុនា
កន្លងទៅ។
តុលាការក្រុងភ្នំពេញបានចោទប្រកាន់បទល្មើសចំនួនបួនចំណុច
ដោយផ្អែកលើដីការបស់តុលាការខេត្តក្រចេះ ក្នុងនោះរួមមាន
អ្នកផ្ដើមគំនិតប្រឆាំងរាជការសាធារណៈ ធ្វើកុបកម្ម
ជ្រៀតជ្រែកដោយខុសច្បាប់ក្នុងការបំពេញការងារសាធារណៈ
និងញុះញង់ឲ្យប្រជាពលរដ្ឋប្រឆាំងអាជ្ញាធរស្របច្បាប់
ដែលបទចោទទាំងនេះ អាចនាំឲ្យលោក ម៉ម សូណង់ដូ
ជាប់ពន្ធនាគាររហូតដល់ទៅ ៣០ឆ្នាំ។ នេះមិនមែនជាលើកទីមួយទេ
សម្រាប់ការចាប់ខ្លួនលោក ម៉ម សូណង់ដូ ដោយរដ្ឋាភិបាល។
កាលពីឆ្នាំ២០០៣ ប្រធានវិទ្យុសំបុកឃ្មុំរូបនេះ
ត្រូវបានចាប់ខ្លួនពីបទផ្សាយព័ត៌មានមិនពិត
និងញុះញង់ឲ្យមានការរើសអើង
នាំអោយមានបាតុកម្មមហាជនវាយកម្ទេចស្ថានទូតថៃ។
នៅឆ្នាំ២០០៥ ត្រូវបានចាប់ខ្លួនម្តងទៀត
ពីបទបរិហារកេរ្តិ៍ញុះញង់
និងបទផ្សាយព័ត៌មានមិនពិតអំពីបញ្ហាព្រំដែន
បន្ទាប់ពីលោកផ្សាយបទសម្ភាសន៍ ស្ដីពីបញ្ហាព្រំដែនវៀតណាម-កម្ពុជា
ជាមួយលោក ស៊ាង ប៉េងសែ ប្រធានគណៈកម្មាធិការព្រំដែនកម្ពុជា
ដែលមានទីស្នាក់ការនៅប្រទេសបារាំង។
អង្គការ Article 19 អង្គការ Forum Asia និងអង្គការ SEAPA បានអះអាងថា
ការចាប់ខ្លួនលោក ម៉ម សូណង់ដូ
គ្មានអ្វីលើសពីការផ្សាយព័ត៌មានអំពីដំណើរប្ដឹងលោក ហ៊ុន សែន
ពីបទឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិនោះទេ ហើយបញ្ហានេះ
កម្ពុជាកំពុងរំលោភដល់អនុសញ្ញាស្ដីពីសិទ្ធិពលរដ្ឋ និងសិទ្ធិនយោបាយ
ដែលខ្លួនជាម្ចាស់ហត្ថលេខី។ អនុសញ្ញាអន្តរជាតិមួយនេះ
គឺតម្រូវឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា គោរពសិទ្ធិក្នុងការបញ្ចេញមតិ
ដែលថែមទាំងមានចែងក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់ខ្លួនផងនោះ៕
No comments:
Post a Comment