ភ្ញៀវទេសចរស្នើសុំឲ្យរដ្ឋាភិបាលបន្តបើករបងហ៊ុមព័ទ្ធឆ្នេរសមុទ្រខេត្តព្រះសីហនុបន្ថែមទៀត
ដោយ ដែន អយុធ្យា
2016-05-15
ភ្ញៀវទេសចរចូលទៅទស្សនាឆ្នេរអូរឈើទាល និងឆ្នេរទល់មុខអតីតក្រុមហ៊ុនអារីស្តុន ឬឆ្នេរអូរឈើទាលទី២ ខេត្តព្រះសីហនុ កាលពីថ្ងៃសៅរ៍ ទី១៤ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៦។ RFA/Den Ayuthyea
RFA/Den Ayuthyea
ភ្ញៀវទេសចរជាតិ និងអន្តរជាតិ សំណូមពរឲ្យប្រមុខដឹកនាំរាជរដ្ឋាភិបាល ជួយអន្តរាគមន៍បើករបងថ្មហ៊ុមព័ទ្ធឆ្នេរសមុទ្រនាខេត្តព្រះសីហនុ ដែលឈ្មួញ និងក្រុមហ៊ុនធ្វើរបងបិទទុកចោល ឲ្យបានច្រើនឆ្នេរថែមទៀត ដើម្បីអាចឲ្យពួកគេដើរឆ្លងកាត់ និងមានទីធ្លាធំទូលាយសម្រាប់លំហែកាយ។
សារអំពាវនាវនេះ កើតឡើងនៅគ្រាភ្ញៀវទេសចរទាំងនោះបានមកកម្សាន្តតាមឆ្នេរខេត្តព្រះសីហនុ នៅក្នុងព្រះរាជពិធីចម្រើនព្រះជន្មព្រះមហាក្សត្រ ព្រះករុណាព្រះបាទសម្ដេច ព្រះបរមនាថ នរោត្តម សហមុនី ប៉ុន្តែមិនមានឆ្នេរឲ្យមានអនាម័យសម្រាប់ឲ្យពួកគេចូលទៅកម្សាន្តច្រើនទេ ព្រោះត្រូវគេហ៊ុមព័ទ្ធរបងថ្ម និងដែកទុកចោលគ្មានការអភិវឌ្ឍ។
ក្នុងឱកាសនៃព្រះរាជពិធីចម្រើនព្រះជន្មព្រះមហាក្សត្រព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សហមុនី រយៈពេល ៣ថ្ងៃ ចាប់ពីថ្ងៃទី១៣ ដល់ថ្ងៃទី១៥ ខែឧសភា គេសង្កេតឃើញមានវត្តមានភ្ញៀវទេសចរជាតិ និងអន្តរជាតិច្រើនកុះករបានចូលមកកម្សាន្តតាមតំបន់កោះ ពិសេសតាមឆ្នេរសមុទ្រនាខេត្តព្រះសីហនុ។
ស្របពេលនេះ ភ្ញៀវទេសចរជាតិ និងអន្តរជាតិ ក៏បានសំណូមពរទៅមន្ត្រីជំនាញគណៈកម្មការជាតិគ្រប់គ្រង និងអភិវឌ្ឍឆ្នេរសមុទ្រកម្ពុជា ពិសេសលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ឲ្យជួយអន្តរាគមន៍បើករបងហ៊ុមព័ទ្ធឆ្នេរសមុទ្រ ដែលត្រូវគេហ៊ុមព័ទ្ធរបងថ្ម និងដែកទុកចោលគ្មានការអភិវឌ្ឍ ដាក់ជូនពលរដ្ឋដើរឆ្លងកាត់ ឬចូលកម្សាន្តឲ្យបានច្រើនឆ្នេរថែមទៀត។
ភ្ញៀវទេសចរជាតិ ដែលបានទៅជួលកន្លែងអង្គុយលំហែកាយនាឆ្នេរអូរឈើទាល និងឆ្នេរអូរឈើទាលទី២ កាលពីថ្ងៃសៅរ៍ ទី១៤ ខែឧសភា បានប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី ថា ឆ្នេរសមុទ្រខេត្តព្រះសីហនុ ដែលមានសន្តិសុខ មានភ្លើងបំភ្លឺ មានបន្ទប់ទឹក និងបង្គន់អនាម័យ គឺមានតែឆ្នេរអូរឈើទាល មានទីតាំងនៅទល់មុខផ្ទះលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន មួយគត់ ប៉ុន្តែឆ្នេរក្រៅពីនេះ មិនសូវមានភ្ញៀវទៅកម្សាន្តទេ ព្រោះគ្មានភ្លើងបំភ្លឺ ឆ្នេរគ្មានអនាម័យ ពិសេសឆ្នេរភាគច្រើនត្រូវមន្ត្រីមានអំណាច និងក្រុមហ៊ុនធ្វើរបងថ្មហ៊ុមព័ទ្ធទុកចោលគ្មានការអភិវឌ្ឍ ហើយមិនឲ្យមនុស្សដើរឆ្លងកាត់នោះទេ។
ត្រង់ចំណុចនេះ ពួកគេបានសំណូមពរដល់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ជួយបើកឆ្នេរសមុទ្រដែលត្រូវគេហ៊ុមព័ទ្ធរបងថ្មទុកចោល ឬមិនធ្វើអាជីវកម្ម ដាក់ជូនប្រជាពលរដ្ឋចេញ ឬចូលទៅកម្សាន្តងូតទឹកឲ្យបានទូលំទូលាយ ជាពិសេសត្រូវអភិវឌ្ឍឆ្នេរទាំងនោះឲ្យមានបន្ទប់ទឹក ឬបង្គន់អនាម័យ ធុងសំរាម បំពាក់ភ្លើងបំភ្លឺឲ្យបានគ្រប់គ្រាន់ និងផ្តល់សុវត្ថិភាពឲ្យបានល្អ។
ភ្ញៀវទេសចរបានឲ្យដឹងថា ឆ្នេរមួយចំនួនដែលមានការអភិវឌ្ឍក្តី និងមិនមានការអភិវឌ្ឍ ហើយត្រូវម្ចាស់ធ្វើអាជីវកម្មមិនបើកទូលាយ ឬមិនអនុញ្ញាតឲ្យភ្ញៀវទេសចរដើរឆ្លងកាត់ជាសាធារណៈ មានដូចជាឆ្នេរមួយចំនួនមានទីតាំងនៅជាប់ពីមុខសាលាខេត្តព្រះសីហនុ ជាដើម រួមមាន ឆ្នេរលំហែកាយ ឆ្នេរមាស ឆ្នេរថ្មី ឆ្នេរហាវ៉ៃ និងឆ្នេរម្លប់ជ្រៃ ជាដើម។
ទន្ទឹមគ្នានេះ ភ្ញៀវទេសចរជាតិ ក៏បានសាទរដល់ប្រមុខដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល ដែលបានជំរុញឲ្យមានការអភិវឌ្ឍឆ្នេរ និងបើករបងថ្មហ៊ុមព័ទ្ធឆ្នេរឯករាជ្យ ដាក់ជូនសាធារណជនប្រើប្រាស់នៅតាមឆ្នេរនេះបានទូលំទូលាយ ប៉ុន្តែចំពោះឆ្នេរអូរឈើទាលទី២ ដែលស្ថិតក្នុងផែនការអភិវឌ្ឍន៍ឆ្នេររបស់រដ្ឋាភិបាលដែរនោះ គឺមិនទាន់មានអនាម័យបរិស្ថានល្អទេ។ ជាងនេះទៀត ឆ្នេរនីមួយៗមិនមានធុងសំរាមឲ្យបានគ្រប់ចំនួន ជាពិសេសនៅតាមឆ្នេរនីមួយៗ គឺមិនទាន់មានបង្គន់អនាម័យ ឬបន្ទប់ទឹកសម្រាប់ផ្តល់ជូនភ្ញៀវទេសចរប្រើប្រាស់តាមតម្រូវការនៅឡើយទេ៖ «ខ្ញុំសង្កេតឃើញនៅតាមឆ្នេរភាគច្រើននៅខេត្តព្រះសីហនុ គ្មានអនាម័យ ឬគ្មានបរិស្ថានល្អទេ ប៉ុន្តែចំពោះឆ្នេរដែលមានប្រជាពលរដ្ឋលក់ដូរ ឃើញមានអនាម័យល្អ និងបរិស្ថានល្អ ជាងឆ្នេរដែលរដ្ឋាភិបាលកំពុងអភិវឌ្ឍ»។
ផ្ដើមពីបញ្ហានេះ ប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តព្រះសីហនុ លោក សាមុត សុធារិទ្ធ ដែលបានដឹកនាំក្រុមបុគ្គលិកសម្អាតអនាម័យរបស់ខ្លួន សហការជាមួយសាលាក្រុងព្រះសីហនុ ដើររើសសំរាមតាមបណ្តោយផ្លូវ២ធ្នូ និងឆ្នេរឯករាជ្យ កាលពីព្រឹកថ្ងៃសៅរ៍ ទី១៤ ខែឧសភា។ លោកទទួលស្គាល់ចំណុចខ្វះខាត មានដូចជាខ្វះបង្គន់អនាម័យ បន្ទប់ទឹក ឬធុងសំរាមជាដើម ដាក់នៅតាមឆ្នេរមួយចំនួន ដែលរដ្ឋាភិបាល ឬអាជ្ញាធរខេត្តនេះកំពុងអភិវឌ្ឍនាពេលថ្មីៗ មានឆ្នេរឯករាជ្យ និងឆ្នេរអតីតមុខក្រុមហ៊ុនអារីស្តុន ឬឆ្នេរអូរឈើទាលទី២ ជាដើម ប៉ុន្តែទន្ទឹមគ្នានេះ ក៏សូមសំណូមពរដល់ភ្ញៀវទេសចរជាតិ និងអន្តរជាតិ ពិសេសប្រតិបត្តិករទេសចរទាំងអស់ ត្រូវចូលរួមថែរក្សាអនាម័យ និងសម្អាតបរិស្ថានឆ្នេរជាមួយអាជ្ញាធរជំនាញឲ្យបានគ្រប់គ្នា តាមរយៈត្រូវវេចខ្ចប់កាកសំណល់គ្រប់ប្រភេទ ដែលសល់ពីសំណល់អាហារទទួលទានរបស់ខ្លួនឲ្យបានត្រឹមត្រូវ និងត្រូវយកទៅដាក់ក្នុងធុងសំរាម ឬគរទុកមួយកន្លែងឲ្យមានរបៀបរៀបរយ ដើម្បីឲ្យក្រុមការងារដើរប្រមូលសំរាមមានភាពងាយស្រួល។
ចំណែកមន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួនប្រចាំខេត្តព្រះសីហនុ ក៏ចង់ឃើញរដ្ឋាភិបាល និងអាជ្ញាធរស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធខេត្តនេះ ជួយស្ថាបនាបង្គន់អនាម័យ ឬបន្ទប់ទឹកចល័តសម្រាប់ផ្តល់ជូនភ្ញៀវទេសចរប្រើប្រាស់នៅតាមឆ្នេរនានាឲ្យបានច្រើន។
មន្ត្រីសម្របសម្រួលសមាគមអាដហុក (ADHOC) ប្រចាំខេត្តព្រះសីហនុ អ្នកស្រី ជៀប សុធារី មានប្រសាសន៍ថា ឆ្នេរសមុទ្រដែលមានសន្តិសុខ មានភ្លើងបំភ្លឺ និងមានសោភណភាព គឺមានតែនៅឆ្នេរអូរឈើទាល ទល់មុខវិមានលំហែកាយរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីមួយទេ ប៉ុន្តែឆ្នេរក្រៅពីនេះ ភាគច្រើនត្រូវវិនិយោគទៅឲ្យក្រុមហ៊ុន ឬឈ្មួញ ហើយពួកគេបានធ្វើរបងថ្មហ៊ុមព័ទ្ធដីចំណីឆ្នេរទុកចោល។
មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះ ស្នើដល់ប្រមុខដឹកនាំ ឲ្យពិចារណាបើកឆ្នេរ ឬអភិវឌ្ឍឆ្នេរសមុទ្រនានាក្នុងខេត្តព្រះសីហនុ ឲ្យបានទូលំទូលាយ ឲ្យស្របតាមសេចក្តីសម្រេចរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលបានដាក់ចេញថ្មីៗនេះ ព្រោះថា បច្ចុប្បន្នឆ្នេរភាគច្រើននៅតែបន្តបិទរបងថ្ម និងរបងដែកទុកចោលគ្មានការអភិវឌ្ឍ និងមិនឲ្យមនុស្សដើរឆ្លងកាត់ទេ មានឆ្នេរហាវ៉ៃ និងឆ្នេរនៅទល់មុខដំណាក់ស្ដេចជាដើម៖ «អាជ្ញាធរត្រូវតែរៀបចំឲ្យមានបង្គន់អនាម័យសាធារណៈទុកជូនភ្ញៀវទេសចរប្រើប្រាស់នៅតាមឆ្នេរនីមួយៗ ព្រោះបន្ទប់ទឹកនេះចាំបាច់ណាស់សម្រាប់បម្រើសេចក្តីត្រូវការរបស់ភ្ញៀវទេសចរគ្រប់រូបដែលចូលមកកម្សាន្តនៅតាមឆ្នេរនានាក្នុងខេត្តព្រះសីហនុ»។
ទោះបីជាយ៉ាងណា អ្នកស្រី សុធារី ទទួលស្គាល់ថា ចាប់តាំងពីដើមខែមករា ឆ្នាំ២០១៦ មក រដ្ឋាភិបាលបានបើករបងថ្ម និងរបងដែកហ៊ុមព័ទ្ធឆ្នេរខ្លះដាក់ជូនសាធារណជនប្រើប្រាស់ មានដូចជា ឆ្នេរជ័យជម្នះ ឆ្នេរឯករាជ្យ និងឆ្នេរអតីតមុខក្រុមហ៊ុនអារីស្តុន ឬឆ្នេរអូរឈើទាលទី២ ជាដើម។ អ្នកស្រីគាំទ្រសកម្មភាពរបស់មន្ត្រីជំនាញរដ្ឋាភិបាល ពិសេសថ្នាក់ដឹកនាំខេត្តព្រះសីហនុ និងថ្នាក់ដឹកនាំនៅតាមមន្ទីរពាក់ព័ន្ធនានា ឲ្យបន្តអនុវត្តសកម្មភាពអភិវឌ្ឍឆ្នេរសមុទ្រ និងបើករបងហ៊ុមព័ទ្ធឆ្នេរទុកចោលឲ្យបានច្រើនឆ្នេរថែមទៀតនាថ្ងៃខាងមុខ។
ឆ្នេរអូរឈើទាល ព្រះសីហនុ ២០១៦ ៦២០
ភ្ញៀវទេសចរចូលទៅទស្សនាឆ្នេរអូរឈើទាល និងឆ្នេរទល់មុខអតីតក្រុមហ៊ុនអារីស្តុន ឬឆ្នេរអូរឈើទាលទី២ ខេត្តព្រះសីហនុ កាលពីថ្ងៃសៅរ៍ ទី១៤ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៦។ RFA/Den Ayuthyea
ខេត្តព្រះសីហនុ ជាខេត្តជាប់សមុទ្រមានសក្ដានុពលលើវិស័យទេសចរណ៍ និងមានឆ្នេរដ៏ស្រស់ស្អាត ហើយត្រូវរាជរដ្ឋាភិបាលបានប្រសិទ្ធិនាមថា ជាតារារះនាទិសនិរតី ប៉ុន្តែជាក់ស្តែង ឆ្នេរសមុទ្រខេត្តព្រះសីហនុ នាពេលបច្ចុប្បន្ន ហាក់មិនស៊ីសង្វាក់គ្នាទៅនឹងប្រសិទ្ធិនាមដ៏ពីរោះនេះនៅឡើយទេ ព្រោះឆ្នេរភាគច្រើន ត្រូវហ៊ុមព័ទ្ធរបងថ្ម ឬរបងដែកទុកចោល គ្មានភ្លើងបំភ្លឺ និងគ្មានអនាម័យ ជាដើម។
បញ្ហានេះ មន្ត្រីសម្របសម្រួលអង្គការលីកាដូ (LICADHO) ខេត្តព្រះសីហនុ លោក ប៊ួន ណារិទ្ធិ បានរិះគន់ថា បច្ចុប្បន្ននេះ ខេត្តជាប់សមុទ្រដែលជាប់ជាសមាជិកឆ្នេរស្រស់ស្អាតបំផុតនៅលើសកលលោក ប៉ុន្តែមិនគួរគ្មានឆ្នេរទូលំទូលាយទុកសម្រាប់ផ្តល់ជូនភ្ញៀវទេសចរជាតិ-អន្តរជាតិ ចូលកម្សាន្តឲ្យបានច្រើនដូចរាល់ថ្ងៃនេះទេ។ លោកទទួលស្គាល់ថា រាល់ថ្ងៃនេះ រដ្ឋាភិបាលបានអភិវឌ្ឍ និងបើកឆ្នេរមួយចំនួនដាក់ជូនភ្ញៀវជាតិ និងអន្តរជាតិដើរឆ្លងកាត់ និងចូលទៅកម្សាន្ត មានឆ្នេរឯករាជ្យ ឆ្នេរជ័យជម្នះ និងឆ្នេរអូរឈើទាលទី២ ជាដើម ប៉ុន្តែឆ្នេរទាំងនេះមិនទាន់មានអនាម័យទេ គ្មានភ្លើងបំភ្លឺ គ្មានបង្គន់អនាម័យ ឬបន្ទប់ទឹកសម្រាប់ផ្តល់ជូនភ្ញៀវទេសចរបន្ទោបង់ ឬបត់ដៃបត់ជើងនោះទេ៖ «ការបើករបងហ៊ុមព័ទ្ធឆ្នេរនេះ គឺសំណូមពរឲ្យបើកគ្រប់ឆ្នេរទាំងអស់ គឺមិនមែនបើកតែពីរ ឬបីឆ្នេរ មានឆ្នេរជ័យជម្នះ ឆ្នេរទល់មុខអតីតក្រុមហ៊ុនអារីស្តុន និងឆ្នេរឯករាជ្យនេះទេ គឺត្រូវតែបើកគ្រប់ឆ្នេរទាំងអស់។ ហើយអាជ្ញាធរត្រូវរៀបចំស្តង់ដារមួយដើម្បីឲ្យបងប្អូនអាជីវករបានលក់ដូរតាមស្តង់ដារមួយមានបង្គន់អនាម័យ បន្ទប់ទឹក និងអាហារទទួលទានលក់ជូនភ្ញៀវទេសចរ ដោយអាជីវករ ឬប្រជាពលរដ្ឋទាំងនោះបង់ពន្ធជូនរដ្ឋទៅតាមនោះដែរ»។
ស្រដៀងគ្នានេះដែរ ប្រធានអង្គការស្រាវជ្រាវជាតិកម្ពុជា ឬហៅកាត់ថា ស៊ីអ៊ិនរ៉ូ (CNRO) សាខាខេត្តព្រះសីហនុ លោក សុខ សុខុម ក៏ថ្លែងរិះគន់សកម្មភាពហ៊ុមព័ទ្ធរបងថ្មរំលោភយកដីចំណីឆ្នេរសមុទ្រ និងគ្មានការអភិវឌ្ឍនៅតាមឆ្នេរជាច្រើនបានបន្តកើតមាន ប៉ុន្តែអាជ្ញាធរមិនទាន់មានវិធានការទេ។ លោក សុខ សុខុម បានទទូចឲ្យរដ្ឋាភិបាល ត្រូវអនុវត្តសេចក្តីសម្រេចរបស់រដ្ឋាភិបាល ដកហូតយកឆ្នេរសមុទ្រឲ្យបានយ៉ាងតិច ៥០ម៉ែត្រពីឈ្មួញ និងឯកជន មកអភិវឌ្ឍបម្រើឲ្យវិស័យទេសចរណ៍ដាក់ជូនសាធារណជនទូទៅប្រើប្រាស់ឲ្យបានទូលំទូលាយជាងពេលបច្ចុប្បន្ន៖ «សូមអំពាវនាវដល់ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ថ្នាក់ដឹកនាំក្រសួងបរិស្ថាន ក្រសួងទេសចរណ៍ និងក្រសួងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ ត្រូវរៀបចំតំបន់ឆ្នេរឲ្យបានស្អាត និងមានអនាម័យឡើងវិញ ហើយឆ្នេរដែលជាដីសាធារណៈរបស់រដ្ឋ ត្រូវរឹបអូសមករដ្ឋគ្រប់គ្រងវិញ ហើយឆ្នេរទាំងនោះត្រូវរៀបចំបង្គន់ចល័ត ដើម្បីរក្សាបរិស្ថានឆ្នេរឲ្យបានល្អ និងមានសោភណភាព ដើម្បីមានអនាម័យស្អាត ទីក្រុងស្អាត រមណីយដ្ឋានស្អាត ហើយពេលនោះភ្ញៀវទេសចរក៏នឹងចូលមកទស្សនាមានចំនួនកើនតាមនោះដែរ ហើយចំណូលរបស់ប្រជាពលរដ្ឋក៏កើនតាមនោះ ដោយសារវិស័យទេសចរណ៍មានការរីកចម្រើន»។
ទាក់ទិនបញ្ហានេះ អភិបាលខេត្តព្រះសីហនុ លោក យន្ត មីន មានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋាភិបាលបានចុះអនុវត្តការងារអភិវឌ្ឍន៍ និងគ្រប់គ្រងឆ្នេរ ចាប់ផ្ដើមកាលពីខែមករា បន្តរហូតមកដល់ពេលនេះ។ លោកបន្តថា នឹងជំរុញការអភិវឌ្ឍតំបន់ឆ្នេរឲ្យមានសោភណភាព និងមានភ្លើងបំភ្លឺឲ្យស្របតាមសេចក្តីសម្រេចរបស់រដ្ឋាភិបាល ដើម្បីបម្រើសេចក្តីត្រូវការរបស់ភ្ញៀវទេសចរ ឬប្រជាពលរដ្ឋចូលមកកម្សាន្តមូលដ្ឋានជាប់សមុទ្រមួយនេះឲ្យបានកាន់តែច្រើនថែមទៀតនាថ្ងៃអនាគត។
ឆ្នេរសមុទ្រប្រទេសកម្ពុជា មានប្រវែងសរុប ៤៤០គីឡូម៉ែត្រ។ ខេត្តមានមូលដ្ឋានជាប់ឆ្នេរសមុទ្ររួមមានខេត្តកោះកុង ខេត្តព្រះសីហនុ ខេត្តកំពត និងខេត្តកែប។ ខេត្តទាំងបួននេះ ត្រូវបានដាក់បញ្ចូលជាសមាជិកពេញសិទ្ធិរបស់ក្លឹបឆ្នេរសមុទ្រដែលស្អាតបំផុតលើសកលលោក កាលពីថ្ងៃទី២៦ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១១ នៅប្រទេសសេណេហ្គាល់ (Senegal)៕
No comments:
Post a Comment