ដោយ ទីន ហ្សាការីយ៉ា
2016-04-21
ប៉ូលិសឈរការពារនៅខាងមុខច្រកចូលសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ។
Photo: RFA
ករណីរឿងអាស្រូវស្នេហារបស់លោក កឹម សុខា គឺជារឿងដែលរដ្ឋាភិបាលបានយកចិត្តទុកដាក់ ជាពិសេសតុលាការបានចាត់ការសំណុំរឿងកញ្ញា ស្រីមុំ យ៉ាងឆាប់រហ័ស ក៏ប៉ុន្តែករណីនេះ ត្រូវបានអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សចាត់ទុកថា តុលាការកម្ពុជា ស្ថិតនៅក្រោមឥទ្ធិពលនយោបាយទៅវិញ។
ក្រុមអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស អ្នកច្បាប់ លើកឡើងថា មានសំណុំរឿងជាច្រើនដែលអ្នករងគ្រោះបានប្ដឹងទៅតុលាការ តែតុលាការហាក់ដូចជាព្រងើយកន្តើយ ដូចជាករណី លោក ឈុត វុទ្ធី លោក ជា វិជ្ជា ជាដើម។
ក្រុមអ្នកច្បាប់ អ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស លើកឡើងថា ករណីរឿងអាស្រូវស្នេហារបស់លោក កឹម សុខា អនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលស្ថាប័នតុលាការ រដ្ឋសភា និងអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ កំពុងឈ្មុសឈ្មុលរកភស្តុតាងដើម្បីដាក់បន្ទុកនោះ គឺជាហេតុផលនយោបាយសុទ្ធសាធ។
អ្នកស្រាវជ្រាវការអភិវឌ្ឍសង្គម លោក កែម ឡី ពេលចុះសង្កេតដោយផ្ទាល់នៅតំបន់ព្រំដែនទីតាំងតំបន់ថ្ម៣ដុំ ខេត្តតាកែវ កាលពីថ្ងៃទី៥ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៥។ RFA/Morm Moniroth
អ្នកឃ្លាំមើលស្ថានការណ៍នយោបាយពន្យល់ថា ការបង្កើតព្រឹត្តិការណ៍រឿងអាស្រូវស្នេហាមេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងនេះ ដើម្បីបង្វែរស្ថានការណ៍កំពុងកើតមាននៅក្នុងសង្គមកម្ពុជា ទៅវិញទេ ដូចជាអំពើនិទ្ទណ្ឌភាព ការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស បញ្ហាប្រឈមរបស់ប្រជាពលរដ្ឋនានានៅក្នុងសង្គម ជាដើម។
អ្នកឃ្លាំមើលផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍សង្គម លោកបណ្ឌិត កែម ឡី មានប្រសាសន៍ថា ដោយសារតែមហិច្ឆតានយោបាយ អ្នកនយោបាយសុខចិត្តយកស្ត្រីមួយរូប គឺកញ្ញា ខុម ចាន់តារាទី ហៅ ស្រីមុំ មកធ្វើជាសេណារីយូនយោបាយដោយគ្មានគិតពីតម្លៃស្ត្រី និងកិត្តិយសរបស់នាង៖ «ចំណេញនៅពេលយើងរវល់វីវក់ សារព័ត៌មាន សាធារណជនចាប់អារម្មណ៍។ ដូច្នេះគេមានឱកាសលក់អគាររដ្ឋថែមទៀត មិនបាច់ដេញថ្លៃ ឬដេញថ្លៃមិនត្រឹមត្រូវ គេមានឱកាសកាប់ព្រៃឡង់ថែមទៀត។ គេមានឱកាសជីករ៉ែ បើសិនជាច្របូកច្របល់អ៊ីចឹង។ គេមានឱកាសពង្រឹងកងកម្លាំង មានឱកាសទិញអាវុធ ទិញអាវុធដើម្បីពង្រឹងអំណាច»។
លោក កែម ឡី បន្ថែមទៀតថា ការយករឿងបុគ្គលមកលាតត្រដាងជាសាធារណៈបែបនេះ មិនមែនជារឿងដើម្បីស្វែងរកយុត្តិធម៌អ្វីទេ គឺជាហេតុផលនយោបាយសុទ្ធសាធ ដែលគណបក្សកាន់អំណាចមានឥទ្ធិពលលើស្ថាប័នរដ្ឋសំខាន់ៗ ដូចជាតុលាការ ជាដើម ដើម្បីចាត់ការទៅលើដៃគូប្រកួត គឺគណបក្សប្រឆាំង។ លោកបញ្ជាក់ថា អ្វីដែលរដ្ឋាភិបាលកំពុងធ្វើ គឺគ្រាន់តែចង់បិទបាំងពីបញ្ហាដើម្បីយកឈ្នះចាញ់ផ្នែកនយោបាយទៅវិញទេ៖ «ខ្ញុំមើលរឿងហុងកុង ដែរតើ! មេចោរដែលមានហើយ ហេតុអីបានជាមិនឈប់ធ្វើជាមនុស្សត្រឹមត្រូវ? គេនិយាយថា អាហ្នឹងជាទម្លាប់ទៅហើយ បើមិនបានធ្វើជាមេចោរទេ មិនបានវាយគេ មិនឈ្លោះ គេមិនបានបង្កើតឲ្យមានចលាចលអ៊ីចឹង គឺមិនចំណេញ។ ចឹងហើយខ្ញុំគិតថា ពេលនេះសាធារណជនឆ្លុះបញ្ចាំងច្បាស់ហើយ គាត់ស្ដាប់ព័ត៌មាន។ គាត់ក្លាយជាមនុស្សថ្មី ហើយជីវិតនយោបាយរបស់អ្នកនយោបាយកាន់តែខ្លីទៅហើយ ហើយបើសិនជាលេងនយោបាយបែបនេះ»។
ដ្បិតតែតុលាការជាស្ថាប័នកំពូលរបស់ជាតិដែលនៅដាច់ដោយឡែកពីស្ថាប័ននីតិប្បញ្ញត្តិ និងស្ថាប័ននីតិប្រតិបត្តិដូចដែលមានចែងនៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញក៏ដោយ ប៉ុន្តែស្ថាប័នតុលាការនេះ នរណាក៏ដឹងដែរថា ជាស្ថាប័នមិនឯករាជ្យ និងស្ថិតនៅក្រោមឥទ្ធិពលគណបក្សនយោបាយ។
បន្ថែមពីនេះទៀត រដ្ឋធម្មនុញ្ញមាត្រា ១២៨ថ្មី ចែងថា អំណាចតុលាការជាអំណាចឯករាជ្យ ធានារក្សាអនាគតិ និងការពារសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។ អំណាចតុលាការគ្របដណ្ដប់លើរឿងក្ដីទាំងអស់ រួមទាំងរឿងក្ដីរដ្ឋបាលផង។
ក៏ប៉ុន្តែមានករណីជាច្រើនដែលគេមើលឃើញថា តុលាការមិនបានសើរើសំណុំរឿងព្រហ្មទណ្ឌមួយចំនួន ដែលកប់ចោលជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ ដែលជនល្មើសនៅក្រៅសំណាញ់ច្បាប់នៅឡើយ ដូចជាឃាតកម្មលើប្រធានសហជីពដ៏ល្បីឈ្មោះ គឺលោក ជា វិជ្ជា និងឃាតកម្មលើសកម្មជនការពារបរិស្ថាន លោក ឈុត វុទ្ធី ជាដើម គិតដល់ថ្ងៃទី២៦ ខែមេសា គឺជាខួប ៤ឆ្នាំហើយ។
នាយកប្រតិបត្តិមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា (CCHR) អ្នកស្រី ចក់ សុភាព ក្នុងវេទិកាអ្នកស្ដាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី នៅយប់ថ្ងៃទី២០ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៦។
នាយិកាមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា អ្នកស្រី ចក់ សុភាព សម្ដែងការសោកស្ដាយដែលតុលាការ មិនបានសើរើយកករណីធំៗដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធរឿងស្នេហាដូចគ្នាដែរ យកមកជំនុំជម្រះក្ដីដោយយុត្តិធម៌ ដូចជាករណីអ្នកស្រី ពិសិដ្ឋ ពិលិការ ករណីជះទឹកអាស៊ីតលើអ្នកស្រី តាត ម៉ារីណា មកចាត់ការបន្ទាន់ដូចជាករណីសំណុំរឿង កញ្ញា ខុម ចាន់តារាទី ហៅ ស្រីមុំ យោងជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការផ្ដល់សក្ខីកម្មក្លែង និងអំពើពេស្យាចារ៖ «តួអង្គសំខាន់ដែលគួរតែប្ដឹងផ្ដល់ហ្នឹង អត់ប្ដឹងផង តែតុលាការចាត់ការ? ហើយយើងមើលករណីផ្សេងទៀត ករណីអ្នកស្រី ពិសិដ្ឋ ពិលិការ ករណីអ្នកស្រី តាត ម៉ារីណា តែតុលាការមិនចាត់ការករណីពួកគាត់ទេ»។
ករណីឃាតកម្មលើសិល្បករល្បីឈ្មោះ អ្នកស្រី ពិសិដ្ឋ ពិលិការ និងករណីជះទឹកអាស៊ីតលើអ្នកស្រី តាត ម៉ារីណា ដែលកន្លងមក អ្នកស្រីបានរៀបរាប់អំពីសកម្មភាពភរិយារបស់លោក ស្វាយ ស៊ីថា ជារដ្ឋលេខាធិការនៃទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី បានធ្វើសកម្មភាពទារុណជះទឹកអាស៊ីតលើអ្នកស្រីនោះ តុលាការមិនបានផ្ដល់យុត្តិធម៌ជូនអ្នកស្រីឡើយ។
ករណីនេះ លោកមេធាវី គង់ សំអុន ពន្យល់ថា តាមច្បាប់ បើសិនជាភរិយារបស់លោក ស្វាយ ស៊ីថា ជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការប្រព្រឹត្តអំពើហិង្សាជះទឹកអាស៊ីតលើអ្នកស្រី តាត ម៉ារីណា មែននោះ សមត្ថកិច្ច ឬតុលាការ មានសិទ្ធិគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការនាំខ្លួនជនល្មើសយកមកផ្ដន្ទាទោសតាមច្បាប់៖ «បើសិនជាឧទាហរណ៍ អ្នកប្រព្រឹត្តិបទល្មើសនោះជាភរិយាឯកឧត្តម ស្វាយ ស៊ីថា នោះ អាហ្នឹងតុលាការត្រូវតែចាប់ហើយ តែបើមិនចាប់ ឬកាត់សេចក្ដីទេ អាហ្នឹងតុលាការមិនឯករាជ្យ មិនយុត្តិធម៌ហើយ»។
រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ចែងថា ប្រទេសកម្ពុជា ទទួលស្គាល់ និងគោរពសិទ្ធិមនុស្សដូចដែលមានចែងនៅក្នុងលិខិតុបករណ៍អន្តរជាតិដែលពាក់ព័ន្ធទាំងអស់។ សិទ្ធិទាំងនេះរួមបញ្ចូលទាំងសិទ្ធិទទួលបានការជំនុំជម្រះដោយយុត្តិធម៌ ដែលកំណត់យ៉ាងច្បាស់នៅក្នុងកតិកាសញ្ញាអន្តរជាតិស្ដីពីសិទ្ធិពលរដ្ឋ និងសិទ្ធិនយោបាយ។ ក៏ប៉ុន្តែនៅក្នុងការអនុវត្តជាក់ស្តែង តុលាការកម្ពុជា ត្រូវបានគេមើលឃើញថាមិនឯករាជ្យ លម្អៀង និងគ្មានសមត្ថកិច្ចគ្រប់គ្រាន់។ លើសពីនេះទៀត តុលាការត្រូវបានចាត់ទុកថាស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងផ្នែកនយោបាយ ដោយអំណាចនីតិប្រតិបត្តិគ្រប់គ្រងលើអំណាចនីតិប្បញ្ញត្តិ និងស្ថាប័នតុលាការ ដោយគ្មានការបែងចែកអំណាចពិតប្រាកដ។ល។
លោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី ធ្វើសន្និសីទកាសែតនាទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី នៅថ្ងៃទី១៩ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៥។ RFA/Morm Moniroth
ឆ្លើយតបនឹងការចោទប្រកាន់នេះ អ្នកនាំពាក្យនៃទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក ផៃ ស៊ីផាន មិនសម្ដែងការភ្ញាក់ផ្អើលចំពោះការចោទប្រកាន់នេះទេ។ លោកបញ្ជាក់ថា ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល តែងតែរិះគន់តុលាការជារឿយៗ តែលោកអះអាងថា ការចោទប្រកាន់នេះគ្មានឆ្លុះបញ្ចាំងការពិតទេ។ លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា ក្រសួងយុត្តិធម៌ បានកែទម្រង់ប្រព័ន្ធតុលាការ ហើយមានការធ្វើអធិការកិច្ចចៅក្រមថែមទៀតផង៖ «ករណីណាមួយដែលអ្នកទាំងអស់គ្នាយល់ថា មិនឆ្លើយតបនឹងនីតិវិធី មិនឆ្លើយតបនឹងអង្គហេតុ និងអង្គច្បាប់ យើងអាចប្ដឹងទៅឧត្តមក្រុមប្រឹក្សានៃអង្គចៅក្រម»។
ទោះបីជាបែបនេះក្ដី នៅមានសំណុំរឿងច្រើនទៀតដែលគេមើលឃើញថា ជនរងគ្រោះមិនទាន់មានយុត្តិធម៌នៅឡើយមកទល់ពេលនេះ ដូចជាការធ្វើគុតព្រះតេជព្រះគុណ សំ ប៊ុនធឿន អតីតប្រធានពុទ្ធមណ្ឌលវិបស្សនាធុរៈនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា នៅភ្នំឧត្តុង្គ កាលពីថ្ងៃទី៦ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០០៣ ការបាញ់សម្លាប់លោក ជា វិជ្ជា ប្រធានសហជីពសេរីកម្មករនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា នៅក្បែរតូបកាសែតកណ្ដាលក្រុងភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃទី២២ ខែមករា ឆ្នាំ២០០៤ ការបាញ់សម្លាប់នាដការី ពិសិដ្ឋ ពិលិការ កាលពីថ្ងៃទី៦ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៩ ការធ្វើទារុណកម្មដោយជះទឹកអាស៊ីតលើអតីតតារាសម្ដែង តាត ម៉ារីណា កាលពីថ្ងៃទី៥ ខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩៩៩ ការបាញ់ប្រហារទៅលើកញ្ញា ទូច ស៊ុននិច កាលពីថ្ងៃទី២២ ខែតុលា ឆ្នាំ២០០៣ ការបាញ់ប្រហារលើតារាចម្រៀងកញ្ញា ពៅ បញ្ញាពេជ្រ កាលពីថ្ងៃទី២៣ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០០៧ ការបាញ់សម្លាប់សកម្មជនការពារព្រៃឈើ លោក ឈុត វុទ្ធី កាលពីថ្ងៃទី២៦ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១២ ជាដើម ហើយរហូតមកទល់ពេលនេះ សមត្ថកិច្ចជំនាញនៅពុំទាន់បានចាប់ឃាតកទាំងនោះយកមកផ្ដន្ទាទោសនៅឡើយ។
ដោយឡែកចំពោះសំណុំរឿងកញ្ញា ស្រីមុំ ដែលគេចោទថាមានរឿងអាស្រូវជាមួយលោក កឹម សុខា វិញ ត្រូវបានតុលាការចាត់ការសំណុំរឿងនេះយ៉ាងប្រញាប់ប្រញាល់ ក្រោយពីទទួលរបាយការណ៍ពីសមត្ថកិច្ចនៃនាយកដ្ឋានប្រឆាំងអំពើភេរវកម្ម និងឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែន។
លោកមេធាវី គង់ សំអុន គាំទ្រចំពោះចំណាត់ការឆាប់រហ័សរបស់តុលាការ ក្នុងការអនុវត្តិនីតិវិធីរបស់ខ្លួនលឿនបែបនេះ តែលោកសុំឲ្យតុលាការ ចាត់ការគ្រប់សំណុំរឿងទាំងអស់ដោយស្មើភាពគ្នាដូចករណីនេះ៖ «ជាសំណូមពររបស់ខ្ញុំ គឺលឿនទៅតាមច្បាប់ (ចាត់ការគ្រប់សំណុំរឿងក្ដី) មិនមែនចេះតែលឿននោះ»។
ទោះបីជាបែបណាក៏ដោយ ការចាត់ការសំណុំរឿងកញ្ញា ស្រីមុំ របស់ស្ថាប័នតុលាការ រដ្ឋសភា និងអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ អ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សលើកឡើងថា រដ្ឋាភិបាលមិនខ្វល់អំពីសិទ្ធិបុគ្គល និងកិត្តិយសរបស់នាងនេះ គឺក្នុងហេតុផលនយោបាយ ដែលផែនការបន្ទាប់ រដ្ឋាភិបាលចង់ចាត់ការលោក កឹម សុខា ដោយប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធតុលាការជាខែល។ អ្នកវិភាគមើលឃើញថា មិនយូរទេ តុលាការនឹងចេញដីកាកោះហៅលោក កឹម សុខា ឬអាចឈានដល់ការចាប់ខ្លួនទៀតផង៕
1 comment:
Like i said many times in the past, when you turned a libido affairs to be a country political affairs are a real disgraceful facts in front of Khmer societies .
Post a Comment