A Change of Guard

សូមស្តាប់វិទ្យុសង្គ្រោះជាតិ Please read more Khmer news and listen to CNRP Radio at National Rescue Party. សូមស្តាប់វីទ្យុខ្មែរប៉ុស្តិ៍/Khmer Post Radio.
Follow Khmerization on Facebook/តាមដានខ្មែរូបនីយកម្មតាម Facebook: https://www.facebook.com/khmerization.khmerican

Tuesday 21 May 2013

The opposition party plans to sue government officials for destroying natural resources បក្ស​ប្រឆាំង​គ្រោង​ប្ដឹង​មន្ត្រី​រដ្ឋាភិបាល​រឿង​បំផ្លាញ​ធនធាន​ធម្មជាតិ


ដោយ ខែ សុណង និង រដ្ឋា វីសាល RFA
2013-05-20
សុន​ឆ័យ​៣០៥
តំណាង​រាស្រ្ដ​គណបក្ស​ សម រង្ស៊ី លោក សុន ឆ័យ
RFA/Den Ayuthyea 
អង្គការ​ឃ្លាំមើល​ពិភពលោក (Global Witness) ឲ្យ​ដឹង​ថា ការ​សិក្សា​របស់​ខ្លួន និង​អង្គការ​ដទៃ​ទៀត បាន​រក​ឃើញ​ថា ជា​យូរ​មក​ហើយ​ដែល​កម្ពុជា មាន​បញ្ហា​ក្នុង​ការ​ចាត់ចែង និង​គ្រប់គ្រង​ធនធាន​ធម្មជាតិ។ ដំបូង​គេ​ឃើញ​មាន​វិបត្តិ​កើត​មាន​ចំពោះ​ព្រៃឈើ សម្បទាន​រ៉ែ ឧស្ម័ន​និង​ប្រេង ហើយ​ចុង​ក្រោយ​នេះ មាន​វិបត្តិ​កើត​ឡើង​ចំពោះ​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច ដែល​ប្រកប​ដោយ​អំពើ​ពុករលួយ ការ​រំលោភ​ដីធ្លី និង​ការ​កាប់​បំផ្លាញ​ព្រៃឈើ​នៅ​កម្ពុជា។
ពាក់ព័ន្ធ​និង​ការ​បង្ហាញ​របាយការណ៍​នេះ អ្នក​តំណាងរាស្ត្រ​បក្ស​ប្រឆាំង​គ្រោង​ប្ដឹង​មន្ត្រី​រដ្ឋាភិបាល និង​ឧកញ៉ា​មួយ​ចំនួន​ដែល​ជាប់​ពាក់ព័ន្ធ​ក្នុង​រឿង​កាប់​បំផ្លាញ​ព្រៃឈើ​ទៅ​ តុលាការ។
គម្រោង​នេះ​គឺ​ក្នុង​គ្រា​ដែល​អ្នក​តំណាងរាស្ត្រ​គណបក្ស​ប្រឆាំង លោក សុន ឆ័យ បាន​ដឹកនាំ​មន្ត្រី​បក្ស​មួយ​ក្រុម​ទៅ​ខេត្ត​រតនគិរី រយៈពេល ៤​ថ្ងៃ ចាប់​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១៩ ដល់​ថ្ងៃ​ទី​២២ ខែ​ឧសភា ដើម្បី​ស្រង់​ស្ថិតិ​ក្រុមហ៊ុន​វៀតណាម ដែល​កំពុង​វិនិយោគ​នៅ​ខេត្ត​នោះ។ ហើយ​ចងក្រង​ភស្តុតាង​ជា​រូបភាព ខ្សែ​វីដេអូ និង​សាក្សី​ពលរដ្ឋ​រងគ្រោះ​ផ្ទាល់ ដែល​ត្រូវ​ក្រុមហ៊ុន​វៀតណាម រំលោភ​យក​ដី និង​ប្រើ​អំពើ​ហិង្សា​រឿង​ទំនាស់​ដីធ្លី និង​កាប់​បំផ្លាញ​ព្រៃឈើ​ក្រោម​រូបភាព​វិនិយោគ​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច។
លោក សុន ឆ័យ បាន​ថ្លែង​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២០ ឧសភា ថា បេសកកម្ម​នេះ​បាន​ផ្ដល់​ឲ្យ​លោក​ឃើញ​លើស​អ្វី​ដែល​អង្គការ​ឃ្លាំមើល​ពិភពលោក ​រក​ឃើញ​ពី​ការ​កាប់​បំផ្លាញ​ព្រៃឈើ​ដោយ​ក្រុមហ៊ុន​វៀតណាម និង​មន្ត្រី​ខ្មែរ​ពាក់ព័ន្ធ​មួយ​ចំនួន​នោះ​ទៅ​ទៀត។ លោក​ថា ឯកសារ​ភស្តុតាង​រួម​ទាំង​រូបភាព ខ្សែ​អាត់​សំឡេង និង​ខ្សែ​វីដេអូ​ផង​នោះ បាន​ត្រៀម​សម្រាប់​ប្ដឹង​អ្នក​ទាំង​នោះ​ទៅ​តុលាការ។
លោក សុន ឆ័យ៖ «យើង​នឹង​ប្ដឹង​មន្ត្រី​ពាក់ព័ន្ធ។ ដូច​ជ្រាប​ហើយ យើង​បាន​ស្គាល់​ឈ្មោះ​មន្ត្រី​ខាង​រដ្ឋបាល​ព្រៃឈើ មន្ត្រី​មូលដ្ឋាន​ពាក់ព័ន្ធ​ក្នុង​ការ​ទៅ​បំផ្លាញ​ផល​ដំណាំ​ពលរដ្ឋ និង​ដីធ្លី​ហើយ​ក្រុមហ៊ុន​វៀតណាម ទៅ​កាប់​ឈើ​ក្នុង​តំបន់​ព្រៃ​ការពារ​ជម្រក​សត្វ​ជា​ច្រើន យើង​បាន​ឃើញ បាន​ថត យើង​បាន​ស្គាល់​ឈ្មោះ​ក្រុមហ៊ុន ហើយ​យើង​ប្ដឹង​ទៅ​តុលាការ ពីព្រោះ​ការ​បំផ្លាញ​នេះ​ជា​អំពើ​ខុស​ច្បាប់ ទាំង​ខុស​កិច្ចសន្យា​នៅ​ក្នុង​សម្បទាន​ដី​ដែល​ថា វា​អាក្រក់​ទៅ​ហើយ​នោះ​ទៅ​ទៀត។ យើង​ដឹង​ហើយ​មាន​ឧកញ៉ា ទ្រី ភាព នោះ ក៏​មាន​ពាក់ព័ន្ធ​ក្នុង​តំបន់​កាប់​ឈើ​បំផ្លាញ​ព្រៃ និង​យក​ដី​សម្បទាន​ទៅ​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន​ទៅ​ទៀត ដូច្នេះ​យើង​នឹង​រក​មុខ​បង្ហាញ​មុខ​មនុស្ស​ខូច​ទាំង​នេះ​ដើម្បី​ប្ដឹង​ទៅ​ តុលាការ​ចាត់​វិធានការ​ជា​បន្ទាន់​ដើម្បី​ការពារ​ផល​ប្រយោជន៍​ជាតិ​ផង ហើយ​ការពារ​ពលរដ្ឋ​រងគ្រោះ ជា​ពិសេស​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​របស់​យើង​ផង»

លោក សុន ឆ័យ បញ្ជាក់​ទៀត​ថា លោក​នឹង​ចងក្រង​របាយការណ៍​ដាក់​ទៅ​រដ្ឋសភា និង​ព្រឹទ្ធសភា​ដើម្បី​បញ្ជូន​ទៅ​រដ្ឋាភិបាល បើ​សិន​ជា​គ្មាន​វិធានការ​ផ្លូវ​ច្បាប់​នោះ​ទេ លោក​នឹង​បញ្ចេញ​ឯកសារ​វីដេអូ​ដើម្បី​ផ្សព្វផ្សាយ​ជា​សាធារណៈ​ទៀត៖ «ហើយ​ បើ​ស្ថាប័ន​សំខាន់​ទាំង​២​នេះ​មិន​មាន​វិធានការ​នោះ​ទេ យើង​សង្ឃឹម​ថា រដ្ឋាភិបាល​ដែល​កើត​ចេញ​ពី​ការ​បោះឆ្នោត​ខែ​កក្កដា ខាង​មុខ​នេះ ត្រូវ​តែ​ទទួល​ខុស​ត្រូវ យើង​នឹង​រក្សា​ទុក​ឯកសារ​នេះ ដើម្បី​បន្ត​ឲ្យ​អ្នក​មាន​អំណាច​ក្រោយ​ការ​បោះឆ្នោត​ត្រូវ​តែ​បន្ត​ធ្វើ ព្រោះ​អ្វី​ដែល​យើង​ឃើញ​យើង​ជាក់ស្ដែង​នេះ វា​ជា​ឈឺ​ចាប់​ណាស់។ ខ្ញុំ​ថា​បើ​អស់​លោក​ធំៗ​មាន​អំណាច​បាន​មក​ឃើញ​ផ្ទាល់ ហើយ​ស្ដាប់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ផ្ទាល់​ខ្ញុំ​សង្ឃឹម​ថា បើ​គាត់​ជា​មនុស្ស គាត់​ប្រហែល​ជា​មិន​ព្រងើយ​កន្តើយ​យក​ភ្នែក​មើល​ដើម្បី​មក​ការពារ​ការពារ​ ប្រជារាស្ត្រ​ការពារ​ព្រៃឈើ ការពារ​ទឹកដី​របស់​ខ្លួន​ដែល​ត្រូវ​ខូច​ខាត​ជា​ដំណំ​យ៉ាង​អាណោចអាធ័ម ដោយសារ​តែ​នយោបាយ​សម្បទាន​ដី ៩៩​ឆ្នាំ​នេះ​ទេ»
គម្រោង​នេះ​ធ្វើ​ឡើង​នៅ​គ្រា​ដែល​របាយការណ៍​របស់ គ្លបល វីនេស បង្ហាញ​ថា មាន​ពលរដ្ឋ ៤​សែន​នាក់ ក្នុង ១២​ខេត្ត កំពុង​រង​ផល​ប៉ះពាល់​ពី​ការ​ច្បាម​យក​ដី​ពី​ក្រុមហ៊ុន​វៀតណាម ចំនួន ២ គឺ​ក្រុមហ៊ុន ហ្វាង អាន់ យ៉ាឡាយ (Hoang Anh Gia Lai) និង​ក្រុមហ៊ុន វៀតណាម រ៉ាប់ប៊ឺ គ្រូប (Vietnam Rubber Group)។ ក្រុមហ៊ុន​ទាំង​ពីរ​នេះ​កំពុង​ឃុបឃិត​ជាមួយ​មន្ត្រី​គ្រាក់ៗ​របស់​ រដ្ឋាភិបាល និង​ឧកញ៉ា​ពុករលួយ​មួយ​ចំនួន។
ក្នុង​របាយការណ៍​ផ្ដោត​សំខាន់​ថា រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ខ្លួន​ឯង ជា​ចំណែក​មួយ​នៃ​ការ​បង្ក​បញ្ហា​ទាំង​នោះ​ តាម​រយៈ​ការ​ផ្ដល់​អាជ្ញាប័ណ្ណ​សម្បទាន​ដីធ្លី​បំពាន​ច្បាប់​ជា​ធរមាន។ របាយការណ៍​ដដែល​ឲ្យ​ដឹង​ថា ក្រុមហ៊ុន​ទាំង ២ របស់​វៀតណាម ក៏​កំពុង​ឃុបឃិត​ជាមួយ​មន្ត្រី​របស់​រដ្ឋាភិបាល និង​ឧកញ៉ា​ធំៗ កាប់​រាន​ព្រៃឈើ បង្ក​វិបត្តិ​ដីធ្លី និង​បង្ក​មហន្តរាយ​ដល់​បរិស្ថាន​ធ្ងន់ធ្ងរ។
របាយការណ៍​ថ្មី​នោះ​រក​ឃើញ​ថា រដ្ឋាភិបាល​បាន​ចុះ​ហត្ថលេខា​ផ្ដល់​ដី​ទំហំ​ជិត ៥​ម៉ឺន​ហិកតារ​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន ហ្វាង អាន់ យ៉ា ឡាយ និង​ដី​ទំហំ ១.៦​សែន​ហិកតារ​ឲ្យ​ទៅ​ក្រុមហ៊ុន វៀតណាម រ៉ាប់ប៊ឺ គ្រូប។ ការ​ផ្ដល់​នោះ​វា​ផ្ទុយ​ពី​ច្បាប់​ភូមិបាល​របស់​ប្រទេស​ដែល​ចែង​ថា ក្រុមហ៊ុន​មួយ​មាន​សិទ្ធិ​ វិនិយោគ​ដី​មិន​ឲ្យ​លើស​ពី ១​ម៉ឺន​ហិកតារ​នោះ។
គ្លបល វីនេស រក​ឃើញ​ថា មក​ដល់​ចុង​ឆ្នាំ​២០១២ រដ្ឋាភិបាល​បាន​ជួល​ដី​ជា​លក្ខណៈ​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច​ចំនួន ២.៦​លាន​ហិកតារ ទៅ​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន​ជា​ច្រើន។ ក្នុង​នោះ​ក្រុមហ៊ុន​វៀតណាម​ធំ​២ គឺ​ក្រុមហ៊ុន ហ្វាង អាន់ យ៉ា ឡាយ ដែល​មាន​ទំនាក់ទំនង​ជិត​ស្និត​ជាមួយ​ឧកញ៉ា ទ្រី ភាព ទទួល​បាន​ជិត ៥​ម៉ឺន​ហិកតារ (៤៧.៣៧០)។ រីឯ​ក្រុមហ៊ុន​វៀតណាម រ៉ាប់ប៊ឺ គ្រូប ដែល គ្លបល វីនេស សង្ស័យ​កំពុង​រក​ស៊ី​ជា​ដៃ​គូ​ជាមួយ​អ្នកស្រី សេង គាង អតីត​ភរិយា​របស់​លោក ឌី ចូច ជា​បងប្អូន​ជីដូន​មួយ​របស់​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ទទួល​បាន​ជាង ១.៦​សែន​ហិកតារ (១៦១.៣៤៤)។ ក្រុមហ៊ុន​ទាំង​ពីរ​នេះ​កំពុង​តែ​ម​មារ​ញឹក​របរ​កាប់​រាន​ព្រៃ និង​ដឹក​ជញ្ជូន​ឈើ​ចេញ​ពី​តំបន់​សម្បទាន។
ទាក់ទង​បញ្ហា​នេះ អ្នក​នាំ​ពាក្យ​ស្ថានទូត​វៀតណាម ប្រចាំ​កម្ពុជា លោក ឡេ មិញង៉ុក (Le Minh Ngoc) នៅ​ពេល​ដែល​អ្នក​យក​ព័ត៌មាន​វិទ្យុ​អាស៊ី​សេរី បាន​សួរ​ពី​របាយការណ៍​របស់ គ្លបល វីនេស អំពី​ការ​កាប់​ឈើ​ដោយ​ក្រុមហ៊ុន​វៀតណាម​នោះ លោក​មិន​បាន​ឆ្លើយតប​សំណួរ​នេះ​ទេ ហើយ​លោក​បាន​បិទ​ទូរស័ព្ទ​ភ្លាម។
ប៉ុន្តែ​កាល​ពី​សប្ដាហ៍​មុន​បន្ទាប់​ពី​អង្គការ​នេះ​បាន​ចេញ​របាយការណ៍ ប្រធាន​ក្រុមប្រឹក្សាភិបាល​សម្ព័ន្ធ ហ្វាង អាន់ យ៉ា ឡាយ លោក ដន ង្វៀន ឌឹក (Doan Nguyen Duc) បាន​ធ្វើ​សន្និសីទ​កាសែត​មួយ​នៅ​ទីក្រុង​ហូជីមិញ ដោយ​បាន​បដិសេធ​ចំពោះ​របាយការណ៍​របស់ គ្លបល វីនេស ហើយ​ថា​របាយការណ៍​នេះ​ជា​ការ​ដាស់​ស្មារតី​ឲ្យ​លោក​ភ្ញាក់​រំលឹក ហើយ​លោក​នឹង​ព្យាយាម​ធ្វើ​ល្អ​បើ​ទោះ​ជា​លោក​មិន​មាន​ធ្វើ​អី​ខុស​ក៏​ដោយ។ លោក​បាន​ស្នើ​ឲ្យ​អ្នក​ចេញ​របាយការណ៍​របស់​អង្គការ​នេះ ទៅ​មើល​ស្ថានភាព​ជាក់ស្ដែង។
នៅ​ក្នុង​របាយការណ៍​របស់ គ្លបល វីនេស ក៏​បាន​ទទូច​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ស៊ើបអង្កេត​លើ​សកម្មភាព​បំពាន​ច្បាប់​របស់​ក្រុមហ៊ុន​វៀតណាម ទាំង​ពីរ ដើម្បី​កាត់​បន្ថយ​វិបត្តិ​ដីធ្លី ការ​បង្ក​មហន្តរាយ​ដល់​បរិស្ថាន និង​ជីវភាព​រស់​នៅ​របស់​ប្រជា​សហគមន៍​ដែរ។
អ្នក​វិភាគ​និង​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​យល់​ថា រដ្ឋាភិបាល​មិន​មែន​មិន​យក​ចិត្ត​ទុកដាក់​ចំពោះ​ការ​សិក្សា​រក​ឃើញ​របស់​ អង្គការ​ឃ្លាំមើល​ពិភពលោក​នោះ​ទេ។ ប៉ុន្តែ​បាន​ប្រើ​វិធីសាស្ត្រ រក្សា​ភាព​ស្ងៀមស្ងាត់​ មិន​ឆ្លើយតប​នៅ​ក្នុង​ពេល​ដែល​មាន​មន្ទិល​សង្ស័យ​ជា​ច្រើន​ពី​សាធារណជន។
ជា​ច្រើន​លើក​ហើយ​ដែល​រដ្ឋាភិបាល​បដិសេធ​របាយការណ៍​របស់​អង្គការ​នេះ ដែល​រក​ឃើញ​ពី​មែក​ធាង​នៃ​អំពើ​ពុករលួយ ការ​រំលោភ​ដីធ្លី និង​ការ​កាប់​បំផ្លាញ​ព្រៃឈើ​នៅ​កម្ពុជា។
វិទ្យុ​អាស៊ី​សេរី បាន​ព្យាយាម​ទាក់ទង​ទៅ​អគ្គនាយក​រដ្ឋបាល​ព្រៃឈើ​នៃ​ក្រសួង​កសិកម្ម រុក្ខា​ប្រមាញ់ និង​នេសាទ លោក ឆេង គឹមស៊ុន ជា​ច្រើន​លើក​ដើម្បី​ជួប​សម្ភាសន៍​ជុំ​វិញ​បញ្ហា​នេះ តែ​លោក​ប្រាប់​ថា ជាប់​រវល់។
អ្នក​នាំ​ពាក្យ​នៃ​ទីស្ដីការ​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក ផៃ ស៊ីផាន ធ្លាប់​បញ្ជាក់​ថា ការ​រក​ឃើញ​របស់ គ្លបល វីនេស មិន​មាន​អ្វី​ប្លែក​ឡើយ ហើយ​ជា​រឿយៗ​អង្គការ​នេះ​តែង​វាយ​ប្រហារ​មក​លើ​រាជរដ្ឋាភិបាល។
ថ្វីត្បិត​តែ​លោក ផៃ ស៊ីផាន មិន​អត្ថាធិប្បាយ​ឲ្យ​ស៊ី​ជម្រៅ​ទៅ​លើ​របាយការណ៍​អង្គការ គ្លបល វីនេស ប៉ុន្តែ​លោក​បាន​ជំរុញ​ឲ្យ​អង្គការ​នេះ​ដាក់​ពាក្យ​ប្ដឹង​រដ្ឋាភិបាល​ទៀត​ ផង។
សម្ភាស លោក សុន ឆ័យ
ទាក់ទង​នឹង​របាយការណ៍​លំអិត​របស់​អង្គការ​ឃ្លាំមើល​ពិភពលោក ដែល​បាន​រក​ឃើញ​ថា ក្រុមហ៊ុន​ចម្ការ​កៅស៊ូ​ធំ​ពីរ​របស់​វៀតណាម កំពុង​បង្ក​វិបត្តិ​ដីធ្លី​យ៉ាង​ធ្ងន់ធ្ងរ បំផ្លាញ​ធនធាន​ធម្មជាតិ រំលោភ​ច្បាប់ និង​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ដោយ​គ្មាន​ទោសពៃរ៍​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា និង​ប្រទេស​ឡាវ តាម​រយៈ​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច អ្នក​តំណាងរាស្ត្រ​គណបក្ស សម រង្ស៊ី លោក សុន ឆ័យ និង​ជា​សមាជិក​ជាន់​ខ្ពស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ច័ន្ទ ទី​២០ ឧសភា បាន​អញ្ជើញ​ទៅ​ជួប​ប្រជាពលរដ្ឋ​ជន​ជាតិ​ដើម​ភាគ​តិច​នៅ​ឃុំ​ចំនួន​ពីរ ក្នុង​ស្រុក​អូរយ៉ាដាវ ខេត្ត​រតនគិរី។
សូម​អញ្ជើញ​ស្ដាប់​បទសម្ភាសន៍​របស់​លោក រដ្ឋា វិសាល ជាមួយ​លោក សុន ឆ័យ អំពី​បេសកកម្ម​ប្រមូល​ភស្តុតាង​នេះ៖

កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

1 comment:

Anonymous said...

Go Opposition Go !!!

Let's do it !!!