Anyone who cares to know who Prime Minister Hun Sen and his perennial
political rival Sam Rainsy are looking to for support as both claim
victory in last month’s national election need only consider the
ambassadors each met with last week.
Two days after the poll, with unofficial results showing major gains
for his opposition CNRP, Mr. Rainsy made his first post-election call
on U.S. Ambassador William Todd. Mr. Hun Sen, whose ruling CPP was quick
to claim another—if much diminished—victory, had his first two
diplomatic meetings two days later with the ambassadors of Germany and
China.
With no quick fix to the contested election in sight, and each side
digging in on their respective claims of victory, both men are looking
to shore up support from their main foreign allies, said Carl Thayer, a
Southeast Asia expert at the Australian National Defense Force Academy
in Canberra.
“First, Hun Sen will seek continued reassurances of Chinese support.
Second, Hun Sen is sending a signal to his domestic and foreign critics
that they can pressure him all they want over the conduct of the
election but the CPP regime has China’s backing,” Mr. Thayer said.
Mr. Hun Sen used his meeting with Chinese Ambassador Bu Jianguo to
insist-—contrary to claims by the opposition and some legal experts—that
his party could still form the next government even if the CNRP tries
to boycott the first meeting of the National Assembly.
And in Kandal province on Friday, in only his second public speech
since the poll, the prime minister said other countries, namely China,
would be happy to step in if Washington pulls its aid, as some U.S.
lawmakers are proposing if it is finally decided that the elections were
not free and fair.
“If you are brave enough, cut it [aid money] off,” Mr. Hun Sen said
to the U.S. lawmakers who had called for the funding freeze, just before
reminding them of the military trucks Beijing donated in 2010 when
Washington canceled a similar shipment over human rights concerns.
China, which does not have general elections, was also one of the
first countries to congratulate Mr. Hun Sen after the CPP declared
victory. Bangladesh, Burma, Hungary and Vietnam have followed suit.
Mr. Rainsy, who has spent much of the past few years lobbying U.S. and European lawmakers, is looking West.
“Sam Rainsy will continue to seek support from the U.S. and European
nations for his allegations that the elections were not free and fair.
His visit with the U.S. ambassador is a signal that Sam Rainsy, too, has
powerful external friends,” Mr. Thayer said. “The U.S., through [former
Secretary of State] Hillary Clinton, has already warned Cambodia of
leaning too much on China.”
Only a day after the elections, in Washington, the U.S. State
Department expressed concern about reports of election-day
irregularities and called for a “full and transparent” investigation.
Though a State Department spokeswoman said the U.S. was not
expressly backing the opposition’s own call for an investigation, the
government appeared to take it that way. The very next day, the Ministry
of Foreign Affairs issued a statement advising all diplomatic missions
to stay out of Cambodia’ internal affairs and specifically not to
support the opposition.
Since the election, Mr. Rainsy has been saying all the right things
about China in the Chinese press, supporting its One China policy and
its claims to islands in the South China Sea. On the campaign trail,
however, the opposition leader picked up a good deal of popular support
by spurning the sort of controversial mining and agri-business projects
Beijing is heavily invested in here.
To protect those investments, and avoid the instability a political
handover could bring, Mr. Thayer said Beijing will keep backing the CPP.
“Privately, China will be concerned at the swing to the opposition
because it is likely to be critical of China. China will also be
concerned over any instability that could affect Chinese residents or
Chinese investments in China,” he said. “Privately, China will offer
whatever support is necessary to assist its clients in the CPP.”
What China wants out of these elections more than anything else is
the status quo, said Ian Story, a senior fellow at the Institute of
Southeast Asian Studies in Singapore. For the time being, he said, that
still means backing Mr. Hun Sen.
“Since 1997, bilateral relations have strengthened considerably and
China’s political, economic and strategic interests have been advanced
under [Prime Minister] Hun Sen. Beijing will therefore have been
satisfied with the outcome of the election as it provides continuity,”
Mr. Story said.
“There is growing competition for influence between Washington and
Beijing in Southeast Asia,” he added. “So long as Hun Sen remains in
power, China will have the inside track in Cambodia.”
Mr. Hun Sen and Mr. Rainsy are both still claiming victory. The
National Election Committee, though widely perceived as favoring the
CPP, is not expected to release official results until the middle of the
month.
With everything still to fight for, political analyst Lao Mong Hay
agreed that there was nothing haphazard about the two countries Mr. Hun
Sen and Mr. Rainsy chose to call on first. “They are looking for the
respective support of these two powers,” he said.
While an ego-bruised Mr. Hun Sen turns to Beijing for reassurance, he
said, Mr. Rainsy can thank Washington for keeping up the pressure
that helped secure his return from abroad—where he was avoiding
convictions widely believed to have been politically motivated—just
ahead of the elections.
But Mr. Mong Hay said the post-election showdown will ultimately turn
on domestic factors most, especially how and when Mr. Rainsy chooses to
mobilize the millions of Cambodians who voted for the opposition and
gave the CPP its toughest political fight in 20 years.
Whatever roles China and the U.S. may play, he said, “The biggest
factor is his [Mr. Rainsy’s] support across the country—that the
majority of people are against the ruling party.”
ដោយ Zsombor Peter - August 5, 2013
អ្នកដែលចង់ដឹងថា តើលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងលោក សម រង្ស៊ី ដែលជាគូប្រជែងនយោបាយរបស់ លោកកំពុងសម្លឹងរកប្រទេសណាមួ យសម្រាប់ការគាំទ្រ នៅពេលដែលលោកទាំងពីរអះអា ងពីជ័យជម្នះក្នុងការបោះឆ្ នោតជាតិកាលពីខែមុននោះត្រូ វគិតតែពីឯកអគ្គ រដ្ឋទូត ដែលភាគីនីមួយៗបានជួបកា លពីសប្ដាហ៍មុនប៉ុណ្ណោះបាន ហើយ។
ពីរថ្ងៃបន្ទាប់ពីរការបោះឆ្ នោត ដែលលទ្ធផលក្រៅផ្លូវការបង្ ហាញថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិរបស់លោ កទទួលបានការគាំទ្រច្រើននោះ លោក សម រង្ស៊ី បានចូលជួបឯកអគ្គរដ្ឋទូត អាមេរិក គឺលោក វីលៀម ថត ជាលើកដំបូងក្រោយពីការ បោះឆ្នោត។ លោក ហ៊ុន សែន ដែលគណបក្សកាន់អំណាចរបស់លោ កអះអាងភ្លាមៗពីជ័យជម្ នះបន្ដិចបន្តួចលើគណ បក្សប្រឆាំងនោះ ពីរថ្ងៃក្រោយមកបានជួប ឯកអគ្គរដ្ឋទូតអាឡឺម៉ង់ និង ឯកអគ្គរដ្ឋទូតចិនជាលើកដំ បូង។
លោក ខាល ថេយ័រ អ្នកជំនាញប្រចាំអាស៊ីអាគ្នេ យ៍នៅបណ្ឌិតសភាកងកម្លាំងកា រពារជាតិអូស្ត្រាលី នៅទីក្រុងកង់បេរ៉ា បានមានប្រសាសន៍ថា ដោយមិនមានដំណោះស្រាយភ្លា មៗចំពោះជម្លោះនៅក្នុងការ បោះឆ្នោត ហើយភាគីនីមួយៗអះអាងពីជ័យ ជម្នះរៀងៗខ្លួននោះ លោកទាំងពីរកំពុងស្វះស្វែង រកការគាំទ្រពីសម្ព័ន្ធមិ ត្តធំៗរបស់ខ្លួន។
លោក ថេយ័រ បានមានប្រសាសន៍ថា“ ទី១ ហ៊ុន សែន នឹងបន្តស្វែងរកការគាំទ្រពី ចិន។ ទី២ ហ៊ុន សែន កំពុងផ្ដល់សញ្ញាមួយដល់អ្ នករិះគន់លោកទាំងក្នុងស្រុក និងក្រៅប្រទេសថា ពួកគេអាចគាបសង្កត់លោកចំពោះ អ្វីដែលពួកគេចង់បានពាក់ ព័ន្ធនឹងការបោះឆ្នោតនេះ ប៉ុន្តែគណបក្សប្រជាជនកម្ពុ ជាមានការគាំទ្រពីចិន”។
លោក ហ៊ុន សែន បានប្រើប្រាស់ជំនួបរបស់លោ កជាមួយឯកអគ្គរដ្ឋទូតចិន លោក ប៊ូ ជាំងគួ (Bu Jianguo) ដើម្បីអះអាងថា គណបក្សរបស់លោកនៅតែអាចបង្ កើតរដ្ឋាភិបាលថ្មីបានទោះបី ជាគណបក្សសង្គ្រោះជាតិព្យា យាមធ្វើពហិការមិនចូលរួមក្ នុងកិច្ចប្រជុំលើកដំបូងរបស់ រដ្ឋសភាក៏ដោយ ប៉ុន្តែការអះអាងបែបនេះផ្ទុ យពីការអះអាងរបស់គណបក្សប្ រឆាំង និងអ្នកជំនាញច្បាប់មួយចំនួ ន។
ចំណែកឯនៅក្នុងខេត្តកណ្ដាល កាលពីថ្ងៃសុក្រ នៅក្នុងការថ្លែងសុន្ទរកថា ជាសាធារណៈលើកទី២ចាប់តាំងពី ការបោះឆ្នោតមក លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានមាន ប្រសាសន៍ថា ប្រទេសផ្សេងៗទៀត ដូចជាប្រទេសចិន រីករាយនឹងចូលមកជួយ ប្រសិនបើទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោ នដកជំនួយរបស់ខ្លួន ដូចដែលសមាជិកសភាអាមេរិកមួ យចំនួនកំពុងស្នើឡើង ប្រសិនបើមានការសម្រេចជា ចុងក្រោយថា ការបោះឆ្នោតនេះមិនសេរី និងយុត្តិធម៌មែននោះ។
លោក ហ៊ុន សែន មានប្រសាសន៍សំដៅដល់សមាជិ កសភាអាមេរិក ដែលបានអំពាវនាវឲ្យមានការ បង្កកមូលនិធិ នៅមុនពេលក្រើនរំឭកពួកគេពី រថយន្តយោធាដែលក្រុងប៉េកាំង បានបរិច្ចាគកាលពីឆ្នាំ២០១០ បន្ទាប់ពីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន លុបចោលការបរិច្ចាគរថយន្ត ស្រដៀងគ្នានេះដោយសារកង្វល់ ពីសិទ្ធិមនុស្សថា “ ប្រសិនបើអស់លោកក្លាហាន ផ្ដាច់ជំនួយតែម្ដងទៅ” ។
ប្រទេសចិនដែលមិនមានការបោះ ឆ្នោតទូទៅ គឺជាប្រទេសមួយក្នុងចំណោម ប្រទេសដំបូងគេដែលអបអរសាទរ លោក ហ៊ុន សែន បន្ទាប់ពីគណបក្សប្រជាជនប្រកា សពីជ័យជម្នះរបស់ខ្លួន។ ប្រទេសបង់ក្លាដែស ភូមា ហុងគ្រី និងវៀតណាម ក៏បានអបអរសាទរផងដែរ។
លោក សម រង្ស៊ី ដែលបានចំណាយពេលពីរបីឆ្នាំ មកហើយដើម្បីបញ្ចុះបញ្ចូល សមាជិកសភាអាមេរិក និងសមាជិកសភាអឺរ៉ុបនោះ កំពុងសម្លឹងមើលទៅលោកខាងលិ ច។
លោក ថេយ័រ បានមានប្រសាសន៍ថា “ សម រង្ស៊ី នឹងបន្តស្វែងរកការគាំទ្រ ពីអាមេរិក និងអឺរ៉ុប ចំពោះការចោទប្រកាន់របស់លោ កដែលថា ការបោះឆ្នោតនេះមិនសេរី និងយុត្តិធម៌។ ជំនួបរបស់លោកជាមួយឯកអគ្គ រដ្ឋទូតអាមេរិក គឺជាសញ្ញាមួយបង្ហាញថា សម រង្ស៊ី ក៏មានមិត្តភក្ដិខាងក្រៅដែ លជាមហាអំណាចដែរ។ អាមេរិក តាមរយៈលោកស្រី ហ៊ីលឡារី គ្លីនតុន អតីតរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសបា នព្រមានកម្ពុជារួចហើយចំ ពោះការពឹងផ្អែកច្រើនពេកទៅ លើប្រទេសចិន”។
តែមួយថ្ងៃប៉ុណ្ណោះបន្ទាប់ ពីការបោះឆ្នោតក្រសួងការ បរទេសអាមេរិក បានសម្ដែងកង្វល់អំពីសេចក្ដី រាយការណ៍ពីភាពមិនប្រក្រតី នៅថ្ងៃបោះឆ្នោត ហើយបានអំពាវនាវឲ្យមានការ ស៊ើបអង្កេត “ ដោយហ្មត់ចត់ និងមានតម្លាភាព” ។
ទោះបីជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួង ការបរទេសអាមេរិកម្នាក់បានលើ កឡើងថា អាមេរិកមិនគាំទ្រការទាមទា ររបស់គណបក្សប្រឆាំងឲ្យមាន ការស៊ើបអង្កេតក៏ដោយ ក៏រដ្ឋាភិបាលនេះហាក់ដូចជា គាំទ្រដែរ។ មួយថ្ងៃក្រោយមកក្រសួងការ បរទេសកម្ពុជាបានចេញសេចក្ដី ថ្លែងការណ៍មួយប្រាប់បេ សកកម្មការទូតទាំងអស់កុំឲ្ យជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្ នុងរបស់កម្ពុជា ជាពិសេសមិនឲ្យគាំទ្រគណបក្ សប្រឆាំង។
ចាប់តាំងពីការបោះឆ្នោតនេះ មក លោក សម រង្ស៊ី បាននិយាយទាំងអស់ពីបញ្ហាត្ រឹមត្រូវអំពីប្រទេសចិន ដោយគាំទ្រគោលនយោបាយចិនតែ មួយ និងការទាមទារសិទ្ធិកាន់ កាប់របស់ចិនលើកោះក្នុងសមុ ទ្រចិនខាងត្បូង។ ទោះជាយ៉ាងណានៅពេលធ្វើយុ ទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោត មេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងរូប នេះបានទទួលការគាំទ្រច្រើន ពីប្រជាជន ដោយការមិនទទួលស្គាល់គម្រោ ងរុករករ៉ែ និងកសិឧស្សាហកម្មដែលក្រុង ប៉េកាំងវិនិយោគយ៉ាងច្រើននៅ ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
ដើម្បីការពារវិនិយោគទុនទាំ ងនោះ និងដើម្បីជៀសវាងពីអស្ថិរភា ពដោយសារការផ្លាស់ប្ដូរនយោ បាយនោះ លោក ថេយ័រ បានលើកឡើងថា ក្រុងប៉េកាំង នឹងនៅតែគាំទ្រគណបក្សប្រជា ជនកម្ពុជា។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ ជាលក្ខណៈឯកជន ប្រទេសចិននឹងព្រួយបារម្ភចំ ពោះការ កើនឡើងប្រជាប្រិយភាពរបស់ គណបក្សប្រឆាំង ពីព្រោះគណបក្សប្រឆាំងទំនង ជានឹងរិះគន់ប្រទេសចិន។ ប្រទេសចិនក៏ព្រួយបារម្ភផង ដែរអំពីអស្ថិរភាពណាមួយដែល អាចធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ប្រជា ពលរដ្ឋចិន ឬវិនិយោគទុនចិននៅប្រទេស ចិន។ ជាលក្ខណៈឯកជនដែរ ប្រទេសចិននឹងផ្ដល់ការគាំទ្ រណាដែលចាំបាច់ ដើម្បីជួយអ្នកគាំទ្ររបស់ខ្ លួននៅក្នុងគណបក្សប្រជាជន កម្ពុជា”។
លោក អៀន ស្តរី (Ian Story) មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នៅវិទ្យាស្ ថានសិក្សាពីអាស៊ីអាគ្នេយ៍ប្ រចាំប្រទេសសិង្ហបុរី បានមានប្រសាសន៍ថា អ្វីដែលចិនចង់បានបំផុតពី ការបោះឆ្នោត គឺស្ថានភាពនៅស្ថិតស្ថេរ ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា សម្រាប់ពេលនេះ នោះនៅតែមានន័យថា ជាការគាំទ្រលោក ហ៊ុន សែន ដដែល។
លោក ស្តរី បានមានប្រសាសន៍ថា “ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៩៧មក ទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីបានប្រសើ រឡើងច្រើន ហើយផលប្រយោជន៍នយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច និងយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ចិន បានរីកចម្រើនដោយសារលោកនា យករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន។ ដូច្នេះហើយក្រុងប៉េកាំងមាន ការពេញចិត្តចំពោះលទ្ធផលនៃ ការបោះឆ្នោតនេះព្រោះវាផ្ ដល់នូវនិរន្តរភាព”។
លោកបានប្រសាសន៍បន្ថែមថា “ មានការប្រកួតប្រជែងឥទ្ធិពល កាន់តែខ្លាំងឡើងរវាងក្រុង វ៉ាស៊ីនតោន និងក្រុងប៉េកាំង នៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍។ ដរាបណា ហ៊ុន សែន នៅតែមានអំណាច ចិននៅតែមានប្រៀបនៅក្នុ ងប្រទេសកម្ពុជា។
លោក ហ៊ុន សែន និងលោក សម រង្ស៊ី នៅតែអះអាងពីជ័យជម្នះរៀង ៗខ្លួន។ គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការ បោះឆ្នោត ដែលមជ្ឈដ្ឋានទូទៅចាត់ទុកថា លម្អៀងទៅរកគណបក្សប្រជាជន កម្ពុជានោះ នឹងមិនប្រកាសលទ្ធផលផ្លូវ ការទេរហូតដល់ពាក់កណ្ដាលខែ នេះ។
ដោយនៅមានបញ្ហាជាច្រើនដែ លត្រូវដោះស្រាយនោះ លោក ឡៅ ម៉ុងហៃ អ្នកវិភាគនយោបាយឯករាជ្យ បានយល់ស្របថា គ្មានអ្វីច្បាស់លាស់ទេចំពោះ
ប្រទេសទាំង ពីរដែលលោក ហ៊ុន សែន និងលោក សម រង្ស៊ី បានចូលជួបជាលើក
ដំបូងនោះ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ ពួកគាត់កំពុងស្វែងរកការ គាំទ្ររៀងៗខ្លួនពីមហាអំណា ចទាំងពីរនេះ”។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា ខណៈដែលលោក ហ៊ុន សែន ងាកទៅរកក្រុងប៉េកាំង ដើម្បីបញ្ជាក់ឡើងវិញពីការ គាំទ្រនោះ លោក សម រង្ស៊ី អាចអរគុណក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន ចំពោះការបន្តដាក់សម្ពាធ ឲ្យលោកបានវិលត្រឡប់ពី បរទេសវិញដោយសុវត្ថិភាពនៅ មុនការបោះឆ្នោតបន្តិច បន្ទាប់ពីលោកបានគេចវេះ ការផ្ដន្ទាទោសដែលមជ្ឈដ្ឋា នទូទៅជឿថា ជារឿងនយោបាយនោះ។
ប៉ុន្តែលោក ឡៅ ម៉ុងហៃ មានប្រសាសន៍ថា ជម្លោះក្រោយការបោះឆ្នោតអា ស្រ័យលើកត្តាក្នុងស្រុកច្ រើនជាង ជាពិសេសថា តើលោក សម រង្ស៊ី ប្រមូលប្រជាពលរដ្ឋខ្មែររា ប់លាននាក់ឲ្យបោះឆ្នោតឲ្យ គណបក្សប្រឆាំងដោយវិធីណា និងនៅពេលណា ព្រោះការបោះឆ្នោតនេះធ្វើ ឲ្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាមា នការតស៊ូផ្នែកនយោបាយដ៏ ស្វិតស្វាញបំផុតក្នុងរយៈ ពេល២០ឆ្នាំនេះ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា មិនថាចិន និងអាមេរិក ដើរតួនាទីអ្វីនោះទេ “ កត្តាធំបំផុតគឺការគាំទ្រ លោក សម រង្ស៊ី នៅទូទាំងប្រទេស ហើយប្រជាពលរដ្ឋភាគច្រើនប្ រឆាំងនឹងគណបក្សកាន់អំណាច៕
ប្រែសម្រួលដោយ មូល គឹមហឿន
No comments:
Post a Comment