ដោយ យាង សុជាមេត្តា RFA
2013-07-13
2013-07-13
ស្ដាប់ ឬ ទាញយកសំឡេង
បេក្ខជនតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ខេត្តកំពង់ចាម លោក
គួយ ប៊ុនរឿន (កណ្ដាល) និងតំណាងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា អ្នកស្រី ដាំ
ដារិនី (ស្ដាំ) ក្នុងវេទិកាពិភាក្សាបេក្ខជនតំណាងរាស្ត្រ
នាវត្តនគរបាជ័យក្រៅ ក្រុងកំពង់ចាម នៅព្រឹកថ្ងៃទី១៣ កក្កដា
ឆ្នាំ២០១៣។
RFA/Yeang Socheametta
វេទិកាពិភាក្សាបេក្ខជនតំណាងរាស្ត្រក្រោមប្រធានបទ
“ប្រទេសរបស់អ្នក អនាគតរបស់អ្នក ជម្រើសរបស់អ្នក”
ត្រូវបានរៀបចំជាពីរជុំ។ ជុំទី១
គឺការពិភាក្សាតទល់គ្នារវាងគណបក្សគូប្រជែងធំៗទាំងពីរ
គឺគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ហើយជុំទី២
មានការចូលរួមពីតំណាងគណបក្សចំនួនបីផ្សេងទៀត
គឺគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច គណបក្ស សញ្ជាតិកម្ពុជា
និងគណបក្សខ្មែរឈប់ក្រ។
គណបក្សដែលត្រូវតទល់គ្នាទាំងពីរជុំ សុទ្ធតែត្រូវបានចាប់ឆ្នោតជាចៃដន្យ។ នៅក្នុងកិច្ចពិភាក្សាជុំទី១ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ត្រូវបានចាប់ឆ្នោតប៉ះចំគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។ ក្នុងកិច្ចពិភាក្សាជុំទី១ ពីខាងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គឺតំណាងដោយ លោក គួយ ប៊ុនរឿន បេក្ខជនតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ខេត្តកំពង់ចាម និងពីខាងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា គឺលោកស្រី ដាំ ដារិនី។
ដូចការរំពឹងទុក កិច្ចពិភាក្សារវាងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ពិតជាបានធ្វើអោយអ្នកចូលរួមគ្រប់គា្នមានការចាប់អារម្មណ៍ និងយកចិត្តទុកដាក់ស្តាប់ការថ្លែងសារនយោបាយ និងការឆ្លើយសំណួររបស់ប្រជាពលរដ្ឋពីសំណាក់បេក្ខជនទាំងពីរ។
សំណួរដែលបានចោទសួរដោយប្រជាពលរដ្ឋចូលរួម ភាគច្រើនពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាអន្តោប្រវេសន៍ខុសច្បាប់ ការផ្តល់អត្តសញ្ញាណប័ណ្ណសញ្ជាតិខ្មែរអោយជនជាតិវៀតណាម បញ្ហាវាយធ្វើបាបព្រះសង្ឃ និងពលរដ្ឋ អំពើពុករលួយ ការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ និងការបំផ្លាញធនធានធម្មជាតិ ការផ្តល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចអោយក្រុមហ៊ុនបរទេស ការបណ្ដេញចេញប្រជាពលរដ្ឋ វិស័យអប់រំ ភាពអត់ការងារធ្វើ បញ្ហាចំណាកស្រុក ជំនួយបរទេស ប្រាក់កម្ចីបរទេស បញ្ហាពន្ធដារ និងតម្លាភាពក្នុងការចាយវាយថវិការដ្ឋជាដើម។
កិច្ចពិភាក្សាហាក់ដូចជាតឹងសរសៃកដាក់គ្នាបន្តិច រវាងបេក្ខជនតំណាងរាស្ត្រ និងអ្នកគាំទ្ររបស់ពួកគេ ដែរ។ នៅខាងក្រោមវេទិកា ក៏មានកាយវិការឌឺដង និងការស្រែកហ៊ូខ្លាំងៗដាក់គ្នាពីសំណាក់អ្នកគាំទ្រ។
នៅនាទីចុងក្រោយសម្រាប់ការថ្លែងបិទរបស់បេក្ខជនទាំងពីរ អ្នកគាំទ្រគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បាននាំគ្នាដើរចេញពីវេទិកា បន្ទាប់ពីបេក្ខនារីគណបក្សរបស់ពួកគេបានថ្លែងចប់ ដោយមិនបានរង់ចាំស្តាប់មតិបិទរបស់បេក្ខជនរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ឡើយ។ ហើយប្រការនេះ បានធ្វើអោយអ្នកគាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បាននាំគ្នាស្រែកហ៊ូរឹតតែខ្លាំងថែមទៀត។
ពលរដ្ឋដែលចូលរួម មិនត្រូវបានអនុញ្ញាតអោយយកទង់គណបក្ស ឬស្លាកសញ្ញាគណបក្ស ចូលតាំងបង្ហាញក្នុងវេទិកានោះទេ តែពួកគេអាចពាក់អាវ ឬមួកគណបក្សចូលបាន។ គេសង្កេតឃើញថា អ្នកគាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលចូលរួម ភាគច្រើនបានពាក់អាវគណបក្សរបស់ពួកគេតែម្តង។ ចំណែកអ្នកគាំទ្រគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា វិញ ភាគច្រើនមិនបានពាក់អាវគណបក្សរបស់ពួកគេទេ។
ចំណែកឯកិច្ចពិភាក្សាក្នុងជុំទី២ ដោយមានចូលរួមពីគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច គណបក្ស សញ្ជាតិកម្ពុជា និងគណបក្សខ្មែរឈប់ក្រ វិញ មានប្រជាពលរដ្ឋតិចតួចប៉ុណ្ណោះបានចូលរួមស្តាប់។ ហើយក្នុងចំណោមអ្នកចូលរួមទាំងនោះ ក៏ពុំសូវមានអ្នកណាលើកដៃសួរសំណួរច្រើនដូចក្នុងជុំទីមួយនោះ ទេ។
ជាការកត់សម្គាល់ ដោយមានជំនួយឧបត្ថម្ភថវិកាពីភ្នាក់ងារសហរដ្ឋអាមេរិក ដើម្បីការអភិវឌ្ឍអន្តរជាតិ (USAID) វិទ្យាស្ថានជាតិប្រជាធិបតេយ្យ បានរៀបចំកិច្ចពិភាក្សាបេក្ខជនតំណាងរាស្ត្រតាំងពីឆ្នាំ២០០៣។ សម្រាប់ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសតំណាងរាស្ត្រអាណត្តិទី៥ នេះ អិន.ឌី.អាយ នឹងរៀបចំកិច្ចពិភាក្សាបេក្ខជនតំណាងរាស្ត្រក្នុងខេត្តចំនួន៥ គឺខេត្តសៀមរាប កំពង់ធំ កំពង់ចាម កណ្ដាល និងខេត្តតាកែវ។
វេទិកាបានរៀបចំធ្វើនៅខេត្តសៀមរាប និងខេត្តកំពង់ធំ រួចហើយ។ នៅខេត្តកណ្ដាល វេទិកាពិភាក្សានឹងត្រូវរៀបចំធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី១៤ កក្កដា និងនៅខេត្តតាកែវ ថ្ងៃទី២០ កក្កដា។ ក្រៅពីវេទិកាតាមខេត្ត វេទិកាពិភាក្សាថ្នាក់ជាតិ នឹងត្រូវរៀបចំឡើងនៅក្រុងភ្នំពេញ ក្នុងស្ថានីយទូរទស្សន៍ជាតិកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី១៧ កក្កដា៕
គណបក្សដែលត្រូវតទល់គ្នាទាំងពីរជុំ សុទ្ធតែត្រូវបានចាប់ឆ្នោតជាចៃដន្យ។ នៅក្នុងកិច្ចពិភាក្សាជុំទី១ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ត្រូវបានចាប់ឆ្នោតប៉ះចំគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។ ក្នុងកិច្ចពិភាក្សាជុំទី១ ពីខាងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គឺតំណាងដោយ លោក គួយ ប៊ុនរឿន បេក្ខជនតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ខេត្តកំពង់ចាម និងពីខាងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា គឺលោកស្រី ដាំ ដារិនី។
ដូចការរំពឹងទុក កិច្ចពិភាក្សារវាងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ពិតជាបានធ្វើអោយអ្នកចូលរួមគ្រប់គា្នមានការចាប់អារម្មណ៍ និងយកចិត្តទុកដាក់ស្តាប់ការថ្លែងសារនយោបាយ និងការឆ្លើយសំណួររបស់ប្រជាពលរដ្ឋពីសំណាក់បេក្ខជនទាំងពីរ។
សំណួរដែលបានចោទសួរដោយប្រជាពលរដ្ឋចូលរួម ភាគច្រើនពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាអន្តោប្រវេសន៍ខុសច្បាប់ ការផ្តល់អត្តសញ្ញាណប័ណ្ណសញ្ជាតិខ្មែរអោយជនជាតិវៀតណាម បញ្ហាវាយធ្វើបាបព្រះសង្ឃ និងពលរដ្ឋ អំពើពុករលួយ ការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ និងការបំផ្លាញធនធានធម្មជាតិ ការផ្តល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចអោយក្រុមហ៊ុនបរទេស ការបណ្ដេញចេញប្រជាពលរដ្ឋ វិស័យអប់រំ ភាពអត់ការងារធ្វើ បញ្ហាចំណាកស្រុក ជំនួយបរទេស ប្រាក់កម្ចីបរទេស បញ្ហាពន្ធដារ និងតម្លាភាពក្នុងការចាយវាយថវិការដ្ឋជាដើម។
កិច្ចពិភាក្សាហាក់ដូចជាតឹងសរសៃកដាក់គ្នាបន្តិច រវាងបេក្ខជនតំណាងរាស្ត្រ និងអ្នកគាំទ្ររបស់ពួកគេ ដែរ។ នៅខាងក្រោមវេទិកា ក៏មានកាយវិការឌឺដង និងការស្រែកហ៊ូខ្លាំងៗដាក់គ្នាពីសំណាក់អ្នកគាំទ្រ។
នៅនាទីចុងក្រោយសម្រាប់ការថ្លែងបិទរបស់បេក្ខជនទាំងពីរ អ្នកគាំទ្រគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បាននាំគ្នាដើរចេញពីវេទិកា បន្ទាប់ពីបេក្ខនារីគណបក្សរបស់ពួកគេបានថ្លែងចប់ ដោយមិនបានរង់ចាំស្តាប់មតិបិទរបស់បេក្ខជនរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ឡើយ។ ហើយប្រការនេះ បានធ្វើអោយអ្នកគាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បាននាំគ្នាស្រែកហ៊ូរឹតតែខ្លាំងថែមទៀត។
ពលរដ្ឋដែលចូលរួម មិនត្រូវបានអនុញ្ញាតអោយយកទង់គណបក្ស ឬស្លាកសញ្ញាគណបក្ស ចូលតាំងបង្ហាញក្នុងវេទិកានោះទេ តែពួកគេអាចពាក់អាវ ឬមួកគណបក្សចូលបាន។ គេសង្កេតឃើញថា អ្នកគាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលចូលរួម ភាគច្រើនបានពាក់អាវគណបក្សរបស់ពួកគេតែម្តង។ ចំណែកអ្នកគាំទ្រគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា វិញ ភាគច្រើនមិនបានពាក់អាវគណបក្សរបស់ពួកគេទេ។
ចំណែកឯកិច្ចពិភាក្សាក្នុងជុំទី២ ដោយមានចូលរួមពីគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច គណបក្ស សញ្ជាតិកម្ពុជា និងគណបក្សខ្មែរឈប់ក្រ វិញ មានប្រជាពលរដ្ឋតិចតួចប៉ុណ្ណោះបានចូលរួមស្តាប់។ ហើយក្នុងចំណោមអ្នកចូលរួមទាំងនោះ ក៏ពុំសូវមានអ្នកណាលើកដៃសួរសំណួរច្រើនដូចក្នុងជុំទីមួយនោះ ទេ។
ជាការកត់សម្គាល់ ដោយមានជំនួយឧបត្ថម្ភថវិកាពីភ្នាក់ងារសហរដ្ឋអាមេរិក ដើម្បីការអភិវឌ្ឍអន្តរជាតិ (USAID) វិទ្យាស្ថានជាតិប្រជាធិបតេយ្យ បានរៀបចំកិច្ចពិភាក្សាបេក្ខជនតំណាងរាស្ត្រតាំងពីឆ្នាំ២០០៣។ សម្រាប់ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសតំណាងរាស្ត្រអាណត្តិទី៥ នេះ អិន.ឌី.អាយ នឹងរៀបចំកិច្ចពិភាក្សាបេក្ខជនតំណាងរាស្ត្រក្នុងខេត្តចំនួន៥ គឺខេត្តសៀមរាប កំពង់ធំ កំពង់ចាម កណ្ដាល និងខេត្តតាកែវ។
វេទិកាបានរៀបចំធ្វើនៅខេត្តសៀមរាប និងខេត្តកំពង់ធំ រួចហើយ។ នៅខេត្តកណ្ដាល វេទិកាពិភាក្សានឹងត្រូវរៀបចំធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី១៤ កក្កដា និងនៅខេត្តតាកែវ ថ្ងៃទី២០ កក្កដា។ ក្រៅពីវេទិកាតាមខេត្ត វេទិកាពិភាក្សាថ្នាក់ជាតិ នឹងត្រូវរៀបចំឡើងនៅក្រុងភ្នំពេញ ក្នុងស្ថានីយទូរទស្សន៍ជាតិកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី១៧ កក្កដា៕
1 comment:
Hope the election debates can be held at the national level.
Post a Comment