A Change of Guard

សូមស្តាប់វិទ្យុសង្គ្រោះជាតិ Please read more Khmer news and listen to CNRP Radio at National Rescue Party. សូមស្តាប់វីទ្យុខ្មែរប៉ុស្តិ៍/Khmer Post Radio.
Follow Khmerization on Facebook/តាមដានខ្មែរូបនីយកម្មតាម Facebook: https://www.facebook.com/khmerization.khmerican

Friday 24 May 2013

Agriculture Ministry threatens to cancel economic land concessions given to two Vietnamese companies ក្រសួង​កសិកម្ម​ព្រមាន​ដក​ហូត​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច​វៀតណាម​រំលោភ​ច្បាប់

ការ​សិក្សា​របស់​អង្គការ​ឃ្លាំ​មើល​ពិភពលោក (Global Witness) និង​អង្គការ​ដទៃ​ទៀត បាន​រក​ឃើញ​ថា ជា​យូរ​មក​ហើយ​ដែល​កម្ពុជា មាន​បញ្ហា​ក្នុង​ការ​ចាត់​ចែង និង​គ្រប់គ្រង​ធនធាន​ធម្មជាតិ។ ដំបូង គេ​ឃើញ​មាន​វិបត្តិ​កើត​មាន​ចំពោះ​ព្រៃ​ឈើ សម្បទាន​រ៉ែ ឧស្ម័ន និង​ប្រេង ហើយ​ចុង​ក្រោយ​នេះ មាន​វិបត្តិ​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច។
ដោយ ទេព សុរ៉ាវី RFA
2013-05-23
កាប់​ឈើ រតនគិរី ៦១០
កុម្ភៈ-២០១៣៖ ដើម​ឈើ​ច្បោះ ឬ​ដើម​ឈើ​របស់​ពលរដ្ឋ​ផលិត​ជ័រ​ទឹក​នៅ​ក្នុង​ដែន​ជម្រក​សត្វ​ព្រៃ​លំផាត់ ខេត្ត​រតនគិរី ដែល​ប្រភព​ពី​ពលរដ្ឋ​អះអាង​ថា ត្រូវ​កាប់​ដោយ​ក្រុមហ៊ុន ហ្វាង អាន់ លំផាត់ (Hoang Anh Lumphat) ​ជា​សាខា​របស់​ក្រុមហ៊ុន ហ្វាង អាន់ យ៉ាឡាយ (HAGL)។
រូប​ផ្ដល់​ឲ្យ​ដោយ​សហគមន៍​ឃុំ​ស្រែអង្គ្រង
តំណាង​រាស្ត្រ​គណបក្ស​ប្រឆាំង ដែល​ចុះ​ទៅ​សិក្សា​រឿង​នេះ ក៏​បាន​រក​ឃើញ​ថា កម្ពុជា ពិត​ជា​មាន​កំហុស​ឆ្គង​ក្នុង​ការ​ប្រគល់​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច​ឲ្យ​ទៅ​ បរទេស ជា​ពិសេស​ឲ្យ​ទៅ​ក្រុមហ៊ុន​វៀតណាម។
តើ​រដ្ឋាភិបាល​នឹង​ចាត់​វិធាន​ការ​យ៉ាង​ណា ប្រសិន​បើ​មាន​ការ​កាប់​បំផ្លាញ​ព្រៃ​ឈើ​ដូច​ការ​រក​ឃើញ​មែន​នោះ?
រដ្ឋលេខាធិការ​ក្រសួង​កសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និង​នេសាទ លោក តេង ឡៅ ព្រមាន​ថា ប្រសិន​បើ​ក្រុមហ៊ុន​វៀតណាម ដែល​ទទួល​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច​ពី​រដ្ឋ មិន​អនុវត្ត​តាម​កិច្ច​សន្យា ឬ​ផែន​ការ​ដែល​កំណត់​ទេ​នោះ រដ្ឋាភិបាល​នឹង​ដក​ហូត​យក​ដី​សម្បទាន​ទាំង​នោះ​មក​វិញ។
ការ​លើក​ឡើង​នេះ​ជា​ការ​ឆ្លើយ​តប​ដំបូង​បំផុត​របស់​មន្ត្រី​ជាន់​ខ្ពស់​ រដ្ឋាភិបាល ចំពោះ​របាយការណ៍​ថ្មី​ចេញ​ដោយ​អង្គការ​ឃ្លាំ​មើល​ពិភពលោក ដែល​រក​ឃើញ​ថា ក្រុមហ៊ុន​វៀតណាម ធំ​២ កំពុង​បង្ក​វិបត្តិ​ដីធ្លី និង​បំផ្លាញ​ធនធាន​ធម្មជាតិ​នៅ​កម្ពុជា។
ទោះ​យ៉ាង​ណា លោក តេង ឡៅ មិន​បាន​បញ្ជាក់​ថា តើ​ពេល​នេះ​ក្រសួង​កសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និង​នេសាទ និង​រាជ​រដ្ឋាភិបាល នឹង​ចាត់​វិធាន​ការ​ស៊ើប​អង្កេត​បែប​ណា​ខ្លះ ចំពោះ​សកម្មភាព​រំលោភ​ច្បាប់​របស់​ក្រុមហ៊ុន​វៀតណាម ទាំង​នោះ​នៅ​ឡើយ​ទេ។
ក្នុង​សំណួរ​ដែល​ចោទ​សួរ​ថា តើ​ព្រៃ​ឈើ​ក្នុង​តំបន់​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច ស្ថិត​នៅ​ក្រោម​ការ​គ្រប់គ្រង​របស់​ក្រុមហ៊ុន ឬ​រដ្ឋាភិបាល?

ចម្លើយ​លោក តេង ឡៅ បញ្ជាក់​ថា ព្រៃ​ឈើ​ទាំង​នោះ​ស្ថិត​ក្រោម​ការ​គ្រប់គ្រង​របស់​ក្រុមហ៊ុន​ដែល​មាន​សិទ្ធិ ​កាប់​រាន​លក់ ប៉ុន្តែ ត្រូវ​បង់​ថ្លៃ​សួយសារអាករ​ជូន​រដ្ឋ​តាម​ច្បាប់​កំណត់។ លោក​មិន​បាន​បញ្ជាក់​ថា ពន្ធ​អាករ​ប៉ុន្មាន​ភាគ​រយ​នឹង​ត្រូវ​តម្រូវ​ឲ្យ​បង់​ជូន​រដ្ឋ​នោះ​ឡើយ។
មាត្រា​១៤ នៃ​ច្បាប់​ស្ដីពី​ការ​វិនិយោគ កំណត់​ថា អត្រា​ពន្ធ​លើ​ប្រាក់​ចំណេញ​សុទ្ធ ៩% លើក​លែង​តែ​អត្រា​ពន្ធ​ផ្សេងៗ​លើ​ការ​រុករក និង​អាជីវកម្ម​ធនធាន​ធម្មជាតិ​ព្រៃ​ឈើ ប្រេង​កាត រ៉ែ មាស ត្បូង​ថ្ម​មាន​តម្លៃ។
អង្គការ​ឃ្លាំ​មើល​ពិភពលោក រក​ឃើញ​ថា មក​ដល់​ចុង​ឆ្នាំ​២០១២ រដ្ឋាភិបាល​បាន​ជួល​ដី​ជា​លក្ខណៈ​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច​ចំនួន ២​លាន ៦​សែន​ហិកតារ ទៅ​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន​ជាច្រើន។ ក្នុង​នោះ​មាន​ក្រុមហ៊ុន​វៀតណាម ធំ​២ គឺ​ក្រុមហ៊ុន ហ្វាង អាន់ យ៉ាឡាយ (Hoang Anh Gia Lai = HAGL) និង​ក្រុមហ៊ុន វៀតណាម រ៉ាប់ប៊ឺ គ្រូប (Vietnam Rubber Group = VRG)។ របាយការណ៍​អង្គការ​នេះ​បង្ហាញ​ថា ក្រុមហ៊ុន​ទាំង​ពីរ​កំពុង​តែ​បង្ក​មហន្តរាយ​ដល់​បរិស្ថាន និង​ជីវភាព​រស់នៅ​ប្រជា​សហគមន៍។ លើស​ពី​នេះ កំពុង​ឃុបឃិត​ជាមួយ​មន្ត្រី​គ្រាក់ៗ​របស់​រដ្ឋាភិបាល និង​ឧកញ៉ា​ពុក​រលួយ​មួយ​ចំនួន ដើម្បី​កាប់​រាន​ព្រៃ និង​ដឹក​ជញ្ជូន​ឈើ​ចេញ​ពី​តំបន់​សម្បទាន។ របាយការណ៍​ផ្ដោត​សំខាន់​ថា រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ខ្លួន​ឯង ជា​ចំណែក​មួយ​នៃ​ការ​បង្ក​បញ្ហា​ទាំង​នោះ តាម​រយៈ​ការ​ផ្តល់​អាជ្ញា​ប័ណ្ណ​សម្បទាន​ដីធ្លី​បំពាន​ច្បាប់​ជា​ធរមាន។
តំណាង​រាស្ត្រ​គណបក្ស​ប្រឆាំង លោក សុន ឆ័យ ដែល​ទើប​បញ្ចប់​បេសកកម្ម​រយៈពេល ៤​ថ្ងៃ នៅ​ខេត្ត​រតនគិរី ដើម្បី​ស្រង់​ស្ថិតិ និង​រក​ភស្តុតាង​នៃ​ការ​រំលោភ​ច្បាប់​របស់​ក្រុមហ៊ុន​វៀតណាម បាន​រក​ឃើញ​លើស​អ្វី​ដែល​អង្គការ​ឃ្លាំ​មើល​ពិភពលោក កំពុង​មាន។ លោក សុន ឆ័យ រក​ឃើញ​ថា ក្រុមហ៊ុន​ទាំង​ពីរ​នោះ​បាន​បំបែក​ខ្លួន​ជា​ក្រុមហ៊ុន​តូចៗ​ផ្សេង​ទៀត ដើម្បី​ជ្រែក​ចូល​ទៅ​វិនិយោគ​នៅ​តាម​បណ្ដា​ខេត្ត​មួយ​ចំនួន រួម​មាន​នៅ​ខេត្ត​ព្រះវិហារ ឧត្តរមានជ័យ ប៉ៃលិន ពោធិ៍សាត់ និង​កោះកុង។ ភាគ​ច្រើន ក្រុមហ៊ុន​គ្រប់គ្រង​ដោយ​កងទ័ព​វៀតណាម ដែល​មាន​អាវុធ​យាម​កាម រារាំង​មិន​ឲ្យ​អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន ឬ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ចូល​ក្នុង​តំបន់​ដែល​បាន​កាន់​កាប់​បាន​ឡើយ។
លោក សុន ឆ័យ បញ្ជាក់​ថា តាម​ការ​រក​ឃើញ មាន​ជនជាតិ​ភាគ​តិច​ចារាយ និង​ជនជាតិ​ភាគ​តិច​ទំពូន រាប់​រយ​គ្រួសារ កំពុង​ប៉ះពាល់​លើ​ការ​វិនិយោគ​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច​របស់​ក្រុមហ៊ុន​វៀតណាម ៧២ និង​ក្រុមហ៊ុន​វៀតណាម ៧៤ ដែល​ជា​ក្រុមហ៊ុន​បំបែក​ខ្លួន​ចេញ​ពី​ក្រុមហ៊ុន ហ្វាង អាន់ យ៉ាឡាយ។ មាន​ក្រុមហ៊ុន​វៀតណាម អេឡាវ មួយ​ទៀត ក៏​កំពុង​មាន​វត្តមាន​នៅ​ខេត្ត​រតនគិរី ដែរ។ លោក​បន្ត​ថា ក្រុមហ៊ុន​ទាំង​៣​នោះ មិន​រវល់​ដាំ​កៅស៊ូ​ទេ តែ​មមាញឹក​ខ្លាំង​កាប់​ឈើ​យក​លក់ និង​រាន​យក​ដី​ទុក​លក់​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន​ឯ​ទៀត។
ក្រោយ​ពី​បញ្ចប់​បេសកកម្ម​នោះ លោក សុន ឆ័យ កំពុង​រៀបចំ​ភស្តុតាង​ជា​រូបភាព បទ​សម្ភាសន៍ និង​ឯកសារ​វីដេអូ​មួយ​ចំនួន ដាក់​ទៅ​ប្រធាន​រដ្ឋសភា និង​រដ្ឋាភិបាល និង​ដើម្បី​ឲ្យ​បំភ្លឺ​ពី​ការ​ផ្តល់​ដី​សម្បទាន​ទាំង​នោះ។
អ្វី​ជា​ការ​ព្រួយ​បារម្ភ​ទៀត តំណាង​រាស្ត្រ​គណបក្ស​ប្រឆាំង​រូប​នេះ គិត​ថា លំហូរ​ចូល​នៃ​ជន​អន្តោប្រវេសន៍​វៀតណាម នឹង​មាន​ការ​កើន​ឡើង ដោយ​ក្រុមហ៊ុន​វៀតណាម ខ្លះ​បាន​បញ្ជូន​ជនជាតិ​វៀតណាម ជាង ២០០​គ្រួសារ មក​ធ្វើ​ការ​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន ហើយ​កម្មករ​ខ្មែរ​មាន​តែ ២០​គ្រួសារ​ប៉ុណ្ណោះ ដែល​ជួយ​ជម្រះ​ស្មៅ​ក្នុង​ចម្ការ​កៅស៊ូ។
មន្ត្រី​គ្រប់គ្រង​យុទ្ធនាការ​ដីធ្លី​នៃ​អង្គការ​ឃ្លាំ​មើល​ពិភពលោក អ្នកស្រី ម៉េកហ្កេន ម៉ាកឃីនណេស (Megan MacInnes) ចេញ​សេចក្តី​ថ្លែងការណ៍​មួយ​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី២០ ខែ​ឧសភា ដោយ​សង្កត់​ធ្ងន់​ថា ការ​កាប់​បំផ្លាញ​ព្រៃ​ឈើ​របស់​ក្រុមហ៊ុន​វៀតណាម ២ គឺ​ក្រុមហ៊ុន ហ្វាង អាន់ យ៉ាឡាយ និង​ក្រុមហ៊ុន វៀតណាម រ៉ាប់ប៊ឺ គ្រូប នៅ​កម្ពុជា និង​ប្រទេស​ឡាវ កំពុង​រំលោភ​ច្បាប់​បរិស្ថាន និង​សិទ្ធិ​មនុស្ស។
អ្នកស្រី​បាន​ថ្លែង​ដែល​មាន​ន័យ​បកប្រែ​ជា​ភាសា​ខ្មែរ​ដូច្នេះ​ថា៖ «ជំនួស ​ការ​លើក​ឡើង​ពី​ភស្តុតាង​នៅ​ក្នុង​របាយការណ៍ និង​កែលំអ​ស្ថានភាព​របស់​ពលរដ្ឋ ដែល​រង​ផល​ប៉ះពាល់​រាប់​រយ​នាក់​នៅ​មូលដ្ឋាន​នោះ ហ្វាង អាន់ យ៉ាឡាយ ហាក់​ដូច​ជា​ខ្វល់​ខ្លាំង តែ​លើ​រឿង​ការពារ​មុខ​មាត់​របស់​ខ្លួន​នៅ​ចំពោះ​មុខ​សាធារណៈ​ប៉ុណ្ណោះ។ តើ​ក្រុមហ៊ុន​នឹង​ធ្វើ​យ៉ាង​ម៉េច ដើម្បី​បញ្ឈប់​មហន្តរាយ ដែល​ខ្លួន​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​នេះ?»
ការ​ចោទ​ជា​សំណួរ​របស់​អ្នកស្រី ម៉េកហ្កេន ម៉ាកឃីនណេស ធ្វើ​ឡើង​ជា​ការ​ឆ្លើយ​បក​ចំពោះ​សេចក្តី​ថ្លែង​ការណ៍​របស់​ក្រុមហ៊ុន ហ្វាង អាន់ យ៉ាឡាយ ចេញ​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី១៣ ខែ​ឧសភា ដោយ​ទទូច​ឲ្យ​អង្គការ​ឃ្លាំ​មើល​ពិភពលោក បង្ហាញ​ភស្តុតាង​ច្បាស់​ពី​ការ​រក​ឃើញ ហើយ​សន្យា​នឹង​ចូលរួម​ដោះស្រាយ​នូវ​បញ្ហា​ទាំងអស់​ដែល​កើត​មាន​មិន​ប្រក្រតី ​នៅ​កម្ពុជា។ សេចក្តី​ថ្លែង​ការណ៍​របស់​ក្រុមហ៊ុន​វៀតណាម ក៏​បាន​លើក​ឡើង​ថា ភាគី​អង្គការ​ឃ្លាំ​មើល​ពិភពលោក មិន​បាន​មក​តាម​ការ​ណាត់​ជួប ដើម្បី​មក​មើល​គម្រោង​វិនិយោគ​របស់​ក្រុមហ៊ុន​ឡើយ។
អ្នកស្រី ម៉េកហ្កេន ម៉ាកឃីនណេស បាន​បំភ្លឺ​ក្នុង​សេចក្តី​ថ្លែង​ការណ៍​របស់​ខ្លួន​ថា តំណាង​អង្គការ​ឃ្លាំ​មើល​ពិភពលោក បាន​ជួប​ជាមួយ​ប្រធាន​ក្រុមប្រឹក្សាភិបាល​សម្ព័ន្ធ​របស់​ក្រុមហ៊ុន ហ្វាង អាន់ យ៉ាឡាយ គឺ​លោក ដន ង្វៀនឌឹក (Doan Nguyen Duc) កាល​ពី​ខែ​សីហា ឆ្នាំ​២០១២ នៅ​ខេត្ត​ផ្លីគូរ (PleiKu) ប្រទេស​វៀតណាម និង​បាន​បង្ហាញ​ភស្តុតាង​ជាច្រើន ដើម្បី​ជំរុញ​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន​បញ្ឈប់​ការ​កាប់​រាន​ព្រៃ​ឈើ​ខុស​ច្បាប់​ទៀត។ អ្នកស្រី​ចោទ​ជា​សំណួរ​ថា ម៉េច​បាន​លោក ដន ង្វៀនឌឹក ក្រឡាស់​ថា​មិន​បាន​ជួប​ទៅ​វិញ? លុះ​នៅ​ខែ​មីនា ឆ្នាំ​២០១៣ អង្គការ​ឃ្លាំ​មើល​ពិភពលោក បាន​ផ្ញើ​លិខិត​មួយ​ស្នើសុំ​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន ហ្វាង អាន់ យ៉ាឡាយ ធ្វើ​បច្ចុប្បន្ន​ភាព​នៃ​ដំណើរ​ការ​សកម្មភាព​របស់​ក្រុមហ៊ុន ដើម្បី​ចង់​ដឹង​ថា តើ​មាន​ការ​វិវឌ្ឍន៍​ដល់​ណា​ខ្លះ ចាប់​ពី​ការ​ជួប​គ្នា​កាល​ពី​ខែ​សីហា ឆ្នាំ​២០១២។ ប៉ុន្តែ​ក្រុមហ៊ុន​មិន​បាន​ឆ្លើយ​តប​ទេ។
អង្គការ​ឃ្លាំ​មើល​ពិភពលោក បង្ហាញ​ថា មាន​ពលរដ្ឋ​ប្រមាណ ៤​សែន​នាក់​ក្នុង ១២​ខេត្ត កំពុង​រង​ផល​ប៉ះពាល់​ពី​ការ​ច្បាម​យក​ដី​ពី​ក្រុមហ៊ុន​វៀតណាម ធំៗ​ចំនួន​២ ក្រោម​រូបភាព​វិនិយោគ​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច។
អ្នក​រាយការណ៍​ពិសេស​របស់​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ ទទួល​បន្ទុក​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ប្រចាំ​កម្ពុជា លោក សុរិយា ស៊ូប៊ែឌី (Surya Subedi) កំពុង​បេសកកម្ម​នៅ​កម្ពុជា ថ្លែង​ថា ការ​វិនិយោគ​នៅ​កម្ពុជា ត្រូវ​តែ​គោរព​តាម​ច្បាប់​ជាតិ និង​ច្បាប់​អន្តរជាតិ ដែល​កម្ពុជា ទទួល​ស្គាល់ ដើម្បី​ធានា​ការ​វិនិយោគ​បរទេស​ស្ថិត​ក្រោម​ច្បាប់ និង​ធានា​ដល់​សិទ្ធិ​រស់នៅ​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ដែរ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

1 comment:

Anonymous said...

Don't just threat do it before its too late...Hun sen walked the way Sdach Cheyjatha II many centuries ago that loan land to Yuon for taxation purposes now Krong Prey Nokor turned to Ho chi Minh city.

Yobal Khmer